• Ağır regl ve sancılı adet her üç kadından birinin hayatını etkiliyor. Bilim camiasında iyimserlik olsa da, tıbbi araştırmalar genellikle yavaş ve keşifsel olmakla sınırlı kalıyor.
• Araştırmalar damga damla ilerlerken, kadınlar dağlar gibi zorluk çekiyor. Acılar içinde geçen yıllar boyunca kadınlar, ağrılarının şiddetine inandırmak için büyük uğraş veriyor.

"Neyim var?" sorusu, dünya çapında adet sancısından ve ağır geçen regl dönemlerinden muzdarip milyonlarca kadın tarafından soruluyor. Ne yazık ki kesin bir cevap çoğu zaman bulunamıyor, teşhis konması yıllar alıyor ve bazen önerilen tek çözüm histerektomi (rahim aldırma) kadar sert olabiliyor.

Rahim dışına büyüyen rahim zarına benzer dokularla karakterize olan endometriozisin teşhis edilmesi ortalama sekiz yıl sürüyor. Bu uzun süre birçok kadın için sebebini bilmediği şiddetli ağrılara katlanmak anlamına geliyor. Dokunun rahim kas duvarının içine büyüdüğü adenomiyozun tespit edilmesi daha bile uzun sürebiliyor. Öyle vakalar var ki, aşırı ağrı ve ağır, uzun süreli kanamalarla dolu geçen onlarca yıl boyunca, kadınlar, kendilerine inanmayan ve semptomları abarttıklarını ima eden tıp uzmanları ile muhatap olmak zorunda kalmışlar.

Bu hikayeler münferit değil. Benzer deneyimleri paylaşan çok sayıda kadın var: Acılar içinde geçen yıllar boyunca, doktorlarını ağrılarının şiddetine inandırmak ve beyanlarını ciddiye almaya ikna etmek için uğraşıyorlar. Ancak serum ve ağrı kesici ile eve gönderildikleri acil servis ziyaretlerinden başka bir sonuç alamıyorlar.  

Araştırma çabaları: Bir umut ışığı

Serap Güneş’in BBC’den çevirisini yaptığı habere göre, Edinburgh Üniversitesi Üreme Sağlığı Merkezi'nde Dr. Kate Walker gibi araştırmacılar, bazı kadınların neden diğerlerine göre daha ağır regl dönemleri geçirdiğini inceliyor. Bulguları, adenomyozis ve endometriozis gibi sorunların, kadınların gündelik yaşamını normal geçirmesini imkansızlaştırdığını, yaşam kalitelerini, mental durumlarını mahvettiğini gösteriyor.

Bu çabalara rağmen, kadın sağlığı araştırmalarına yeterli fon ayrılmaması, önemli bir engel olmaya devam ediyor. Kadın üreme sağlığı ve doğum araştırmalarına yapılan kamu harcamaları şaşırtıcı derecede düşük ve yatırımların ve özel araştırma birimlerinin artırılacağına dair vaatler olsa da bu zorluk devam ediyor.

Her üç kadından biri

Ağır regl ve sancılı adet gibi sorunlar her üç kadından birini hayatının bir döneminde etkiliyorken, daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulduğu çok açık.

Farkındalık yaratmak ve adet sağlığı hakkında konuşmayı kolaylaştırmak çok önemli ilk adımlar. Menstrüel deneyimler hakkında en temel soruların sorulabilmesini teşvik etmek, neyin normal olup neyin olmadığını belirlemeye yardımcı olabilir ve erken teşhis ve müdahaleye imkan verebilir.

Bilim camiası iyimser ama…

Bilim camiasında iyimserlik olsa da, tıbbi araştırmaların genellikle yavaş ve keşifsel olması gerçeği göz ardı edilemez. Başarılı sonuçlar garanti değil ve çabalar bazen çıkmaz sokaklara çıkabiliyor.

Birçok kadının aktardığı hastalık deneyimi, araştırma laboratuvarlarında görülen ilerleme ile keskin bir tezat oluşturuyor, araştırmalar damga damla ilerlerken, kadınlar dağlar gibi zorluk çekiyor. Asıl zorluk, bu uçurumun kapatılması ve araştırmaların dünya çapında milyonlarca kadının hayatını değiştirebilecek etkili tedavilere dönüşmesinin sağlanması.

Adet döngüsünün süresi ve düzenliliği

Genellikle, adet döngüsünün 21 ila 35 gün arasında değişmesi ve her ay aynı süreklilikte olması normaldir. Eğer döngüler 21 günden daha kısa veya 35 günden daha uzunsa, veya çok düzensizse, bir sağlık profesyoneline danışmak önemlidir.

Adet kanamasının şiddeti ve süresi

Adet kanamasının ortalama 3-7 gün sürmesi ve normal ped veya tampon kullanımı ile yönetilebilir olması beklenir. Eğer kanama 7 günden fazla sürüyor, ped veya tamponu her saat değiştirmek zorunda kalıyorsanız, veya pıhtılar varsa, bu durumlar endişe verici olabilir.

Sancılar ve ağrılar

Hafif ila orta derecede adet sancıları normal kabul edilir ve genellikle ağrı kesici ilaçlarla hafifletilebilir.

Eğer ağrılar şiddetliyse, günlük aktiviteleri etkiliyorsa veya ağrı kesicilerle hafiflemiyorsa, bu durum endişe verici olabilir.

Diğer belirtiler

Hafif baş ağrısı, karın şişkinliği ve göğüs hassasiyeti gibi belirtiler adet öncesi sendromun (PMS) normal parçaları olabilir.

Eğer bu belirtiler çok şiddetliyse veya günlük yaşamı etkiliyorsa, özellikle ani ve aşırı belirtiler varsa, bir sağlık profesyoneline başvurmak önemlidir.

 

*****

Dikkat edilecek durumlar

* Yaşam tarzı değişiklikleri: Son zamanlarda kilo değişimi, saç dökülmesi ya da cilt değişiklikleri gibi genel sağlık durumunuzda herhangi bir değişiklik oldu mu? Yaşam tarzınızda (diyet, egzersiz, stres seviyesi) önemli değişiklikler oldu mu?

* Aile sağlık geçmişi: Ailenizde meme kanseri, rahim kanseri, endometriozis veya diğer üreme sağlığı ile ilgili hastalıklar var mı?

* İlaçlar ve takviyeler: Kullandığınız herhangi bir ilaç veya takviye, adet döngünüzü veya üreme sağlığınızı etkileyebilir mi? HABER MERKEZİ