Türkiye'ye SAFE vetosu

• Kıbrıs ve Yunanistan, Türk devletinin işgalci politikalarından dolayı SAFE programına katılmasını veto etti.  Kıbrıs, veto tutumlarının AB tarafından benimsendiğini belirtti.

Avrupa Birliği’nin (AB) yeni savunma girişimi olan Security Action for Europe (SAFE) programına Türkiye’nin katılım talebi Kıbrıs ve Yunanistan'ın vetosuna çarptı. Kıbrıs Cumhurbaşkanı Nikos Christodoulides, Brüksel’de düzenlenen Avrupa Konseyi toplantısı öncesi yaptığı açıklamada, "Üye olmayan ülkelerin, SAFE finansman aracına katılımına karşı olan tutumumuzun kabul edilmesinden memnunum. Toprak işgalini sürdüren veya üye devletlerden birinin güvenliğini tehdit eden hiçbir üçüncü ülke, hiçbir koşulda AB’nin savunma ya da güvenlikle ilgili mali araçlarına katılamaz ya da bunlardan yararlanamaz" dedi. Hristodulidis, Türkiye'nin SAFE programına katılmaması yönündeki tutumlarının AB tarafından benimsendiğini ekledi.

Kıbrıs Savunma Bakanı Vasilis Palmas, AB Dış İlişkiler Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas ve Avrupa Savunma Komiseri Andrius Kubilius ile yaptığı görüşmede, Türkiye’nin programa dahil edilmesine yönelik itirazlarını şu sözlerle dile getirdi: "SAFE aracına ilişkin görüşlerimizi net biçimde ilettik ve Türkiye’nin programa dahil edilmesine yönelik girişimlerden duyduğumuz endişeyi paylaştık."

Türkiye koşulları karşılamıyor

Yunanistan Başbakanı Kyriakos Mitsotakis da Türkiye’nin SAFE savunma programına katılım için gerekli koşulları karşılamadığını belirtti. Türkiye’nin Ege Denizi’ndeki Yunan adalarının egemenliğini sorgulayan tutumu ve Yunanistan’a yönelik politikası devam ettiği sürece, bu tür bir katılımın mümkün olmadığını vurguladı. Mitsotakis, “Türkiye’nin bu konularda tutumunu değiştirmesi halinde, konuyu ciddi bir şekilde tartışabiliriz. Ancak bunun yakın vadede gerçekleşeceğini öngörmüyorum” dedi.

Mitsotakis, AB’nin ortak savunma politikasında önemli ilerlemeler kaydedildiğini ifade etti. Ulusal kaçış maddesinin entegrasyonu ve SAFE programının ilerletilmesiyle, Avrupa’nın savunma stratejisinde önemli adımlar atıldığını belirtti.

AB’nin tüm sınırlarının korunmasının kritik olduğunu vurgulayarak, “Avrupa’nın herhangi bir savunma planı, sadece doğu sınırlarını değil, tüm sınırları kapsamalıdır” dedi. Başbakan, füze savunma kalkanı önerisini yaklaşık iki yıl önce Polonya Başbakanı ile birlikte sunduğunu hatırlattı ve AB sınırlarının insansız hava aracı saldırılarına karşı korunması gerektiğini ekledi.

Mitsotakis, Avrupa çapında ortak finanse edilen bir savunma fonu kurulması fikrinin henüz olgunlaşmadığını, ancak bu öneriyi savunmaya devam edeceğini söyledi.

150 milyar euroluk savunma tedarik fonunu kapsayan SAFE, 27 AB ülkesinin yanı sıra Avrupa Ekonomik Alanı'na üye dört ülke; İzlanda, Lihtenştayn, Norveç, İsviçre ve AB ile ortak savunma anlaşmaları bulunan Arnavutluk, Japonya, Moldova, Kuzey Makedonya, Güney Kore ve İngiltere'nin katılımı öngörülüyor. Ukrayna da programdan yararlanabilecek. BRÜKSEL