21 eşbaşkan hala tutsak

• HDP’li Van, Mardin, AMED Büyükşehir belediyeleri ile başlayan kayyum gaspının üzerinden bir yıl geçti. Bir yıl içinde HDP’li 47 belediyeye kayyum atandı, 21 belediye başkanı hala tutsak.

 

DİLAN BABAT - JİNNEWS/VAN

HDP’nin seçimlerde kazandığı üçü büyükşehir, dördü il, 33’ü ilçe ve 7’si belde olmak üzere 47 belediyesine kayyum atandı. Kayyumlar da Kürtlüğe, Kürtçeye ve Kürt kültürüne, tarihine ait ne varsa düşmanlık yaptı, HDP’li belediyelerin bu alanlardaki tüm çalışmalarını iptal etti. Aynı zamanda kentlerin mülki idare amirleri de olan kayyumlar, yeniden Türkleştirmenin yerel ayağını oluşturuyor.

Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) yönetimindeki belediyelerine yönelik Eylül 2016’da kayyum atamaları yapılmış, kayyumların ardından yolsuzlukları, milyonlarca liralık borçları, lüks banyolu makam odaları, yandaşlara verilen ihaleleri, milyonlarca liralık “hediyeler”i; kapatılan kadın ve çocuk kurumları, istihdam alanları, kursları kalmıştı. Halkın kabul görmediği kayyumlar, 31 Mart 2019 yerel seçimlerinin ardından bölgeden silindi. HDP, seçimde çalınan oylara ve AKP’nin sayısız seçim hilesine rağmen üçü büyükşehir 5’i il, 45’i ilçe, 12’si belde olmak üzere toplam 65 belediye kazandı.

KHK bahanesiyle başladı

HDP’nin başarısına tahammülsüzlük kıs sürede yine kendini gösterdi. Seçimlerden 10 gün sonra Yüksek Seçim Kurulu (YSK), adaylık başvurularında engel görülmemesine rağmen 6 belediye eşbaşkanının Kanun Hükmünde Kararname’ (KHK) ile kamu görevinden ihraç edilmelerini gerekçe yaparak mazbataların verilmemesine karar verdi. Amed’ın Bağlar; Kars’ın Digor ilçesine bağlı Dağpınar beldesi; Van’ın Edremit, Çaldıran, Tuşba ilçeleri ile Erzurum’un Tekman ilçesinde seçimi kazanan belediye eşbaşkanlarına mazbata verilmedi, belediye başkanlığına ise seçimleri kazanamayan AKP’li adaylar getirildi. Bu ilk saldırı ile HDP’nin kazandığı 65 belediye sayısı 59’a düşürüldü. Mazbataları verilmeyen eşbaşkanlar, yargı yoluna başvursa da olumlu bir sonuç çıkmadı.

5 ay geçmeden kayyum

 Seçim döneminde Türk Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Gerekirse yeniden kayyum atarız” sözleri, kayyumların yeniden atanacağı sinyalini vermişti. Eşbaşkanlık sisteminin de etkisiyle seçimlerden büyük bir zaferle çıkan HDP’nin yönetimindeki belediyelere dönük kayyum atamaları, seçimlerin üzerinden henüz 5 ay bile geçmemişken 19 Ağustos 2019’da başladı. HDP’li Amed, Van ve Mardin büyükşehir belediyelerine kayyum atandı. Kayyum atamalarına dönük tepkiler ise sokakta yankılandı. Halk, günlerce direnerek kayyumları protesto etti. Bu eylemlerde yüzlerce kişi polis şiddetine maruz kaldı, gözaltına alındı. Eşbaşkanlar hakkında yürütülen soruşturmalar da gerekçe gösterilerek yapılan kayyum atamalarının ardından HDP’li belediye sayısı 56’ya düşürüldü.

Aşamalı olarak devam etti

 Üç büyükşehir belediyesinin ardından farklı tarihlerde aşamalı olarak belediye gaspları sürdü. Kayyum atamaları, salgın sürecinde bile sekteye uğramadı. Gasp edilip kayyum atanan belediyeler şöyle: Batman; Kulp, Bismil, Kocaköy, Kayapınar, Yenişehir, Hazro, Sur, Silvan, Eğil, Ergani, Lice (Amed); Karayazı (Erzurum); Hakkari ve ilçesi Yüksekova; Nusaybin, Kızıltepe, Mazıdağı, Savur, Derik (Mardin); Erciş, Saray, İpekyolu, Muradiye, Özalp, Başkale (Van); Cizre, İdil (Şırnak); Akpazar (Dersim’in Mazgirt ilçesine bağlı belde); Suruç (Urfa); İkiköprü (Batman’ın Beşiri ilçesine bağlı belde); Varto, Bulanık (Muş), Erentepe (Bulanık’a bağlı belde), Altınova (Muş’un Korkut ilçesine bağlı belde); Siirt, ilçeleri Baykan, Kurtalan, beldesi Gökçebağ; Güroymak (Bitlis); Iğdır ve beldesi Halfeli; Sarıcan (Elazığ’ın Karakoçan ilçesine bağlı belde); Diyadin (Ağrı).

HDP’li 9 belediye kaldı

 HDP’nin seçimlerde kazandığı üçü büyükşehir, dördü il, 33’ü ilçe ve 7’si belde olmak üzere 47 belediyesine kayyum atandı. 6 belediyenin ise seçimlerden sonra “belediye eşbaşkanlarının KHK ile ihraç edilmiş olmaları” gerekçesi ile mazbatalarının verilmemesi sonucu 53 belediye gasp edilmiş oldu. Batman Kozluk Bekirhan Belde Belediye Başkanı Fırat Karabulut’un kayyum korkusuyla 10 Aralık 2019’da HDP’den istifa etmesi; Kozluk Belediye Başkanı Ayhan Eren’in de 21 Nisan’da, Ağrı Doğubayazıt Belediye Eşbaşkanı Yıldız Acar’ın da 11 Temmuz’da partiden ihraç edilmesinin ardından HDP yönetiminde 9 belediye kalmış oldu.

Eşbaşkanlar rehin tutuluyor

 Kayyumlar atanırken, HDP’li belediye eşbaşkanları da hedefteydi. Bir yıl içinde gözaltına alınıp tutuklanan ve hala tutsak 21 belediye eşbaşkanı bulunuyor. HDP’li tutsak belediye eşbaşkanlarının isimleri şöyle: Karayazı Belediye Eşbaşkanı Melike Göksu, Hakkari Belediye Eşbaşkanı Cihan Karaman, Yüksekova Belediye Eşbaşkanları Remziye Yaşar ile İrfan Sarı, Nusaybin Belediye Eşbaşkanı Ferhat Kut, Amed Büyükşehir Belediye Eşbaşkanı Selçuk Mızraklı, Kocaköy Belediye Başkanı Rojda Nazlıer, Savur Belediye Eşbaşkanı Gülistan Öncü, Derik Belediye Eşbaşkanı Mülkiye Esmez, Muradiye Belediye Eşbaşkanı Yılmaz Şalan, Özalp Belediye Eşbaşkanı Yakup Almaç, Kızıltepe Belediye Eşbaşkanı Nilüfer Elik Yılmaz, Bulanık Belediye Eşbaşkanı Adnan Topçu, Eğil Belediye Eşbaşkanı Mustafa Akkul, Halfeli Belediye Başkanı Hasan Safa, Iğdır Belediye Eşbaşkanı Yaşar Akkuş, İkiköprü Belediye Eşbaşkanları Hatice Taş ve Osman Karabulut, Diyadin Belediye Eşbaşkanı Betül Yaşar, Batman Belediye Eşbaşkanı Mehmet Demir ve Yenişehir Belediye Eşbaşkanı İbrahim Çiçek.

Kayyumlar ne yaptı?

 Önceki dönem kayyumların yaptığı gibi 2019 seçimlerinden sonra atanan kayyumlar da Kürtlüğe, Kürtçeye ve Kürt kültürüne, tarihine ait ne varsa düşmanlık yaptı, HDP’li belediyelerin bu alanlardaki tüm çalışmalarını iptal etti. Aynı zamanda kentlerin mülki idare amirleri de olan kayyumlar, yeniden Türkleştirmenin, yolsuzluğun, hırsızlığın çabasını sürdürüyor. Bununla birlikte işbirlikçileri de arada ihya etmeyi ihmal etmiyor.