Besteler Mandela’ya


Müzisyenlere ilham kaynağı
Deutsche Welle Türkçe servisinin yayınladığı habere göre, “21 yıl hapis; ayakkabıları ayağına dar geliyor, çünkü ona işkence yapmışlar, ama ruhu hep özgür“ diyor İngiliz şarkıcı Amy Winehouse. Şarkının söz yazarı ise ırkçılık karşıtı girişimleri ile tanınan yine İngiliz Jerry Dammers.
“Free Nelson Mandela - Nelson Mandela’ya Özgürlük” sloganı, Avrupa’da apolitik kitlenin de zihninde yer etti. Senegal’in müzik yıldızı ve bugün ülkesinin Turizm Bakanı olan Youssou N’Dour daha 1986’da “Nelson Mandela” başlıklı bir albüm çıkarmıştı. Youssou N’Dour bu albümü ile Mandela’yı ve onun Güney Afrika’daki beyaz hakimiyetine karşı verdiği mücadeleyi tüm Afrika kıtasının konusu haline dönüştürmüş oldu.
Zamanla pop müzik kültürünün de bir parçası haline gelen Mandela’nın kaderi dünyanın dört bir köşesindeki müzisyenlere ilham kaynağı oldu. Stevie Wonder, Salif Keita, Dave Stewart ya da Brenda Fassie bu müzisyenlerden sadece birkaçı. “Beyaz Zulu” diye de anılan Johnny Clegg 1987’de bestelediği “Assimbonanga” adlı şarkı ile gerçek bir Mandela marşına imza atmış oldu. Şarkı, “Biz onu görmedik” başlığını taşıyordu.
Almanya’nın Mainz Üniversitesi’nden müzik araştırmacısı Dr. Hanke Dorsch, Mandela’nın neden bu kadar ilgi çektiğini şöyle izah ediyor: “Mandela 1962 yılından beri hapis yatıyordu ve 80’li yıllara gelindiğinde hâlâ soğukkanlılığını koruyarak cezaevinden halk hareketini yönetiyor ama direnişin aşırılığa kaçmasını da önlüyordu. İşte tüm bunlar müzisyenleri çok etkiliyordu.”
Güney Afrika’nın ırk ayrımı uygulayan beyaz yönetimi tarafından sürgüne gönderilen, “Mama Afrika” lâkaplı Miriam Makeba, Afrika’da siyahların çok kötü şartlarda yoğun olarak yaşadığı ve direnişin kalesi Soweto’ya göndermede bulunduğu “Soweto Blues” adlı şarkısı ile ABD’de büyük başarı kaydetmişti. Makeba bu şarkısını Apartheid uygulamalarına karşı ve Mandela’nın özgürlüğü için söyledi.
Tüm dünya tanıdı
Mandela’nın lideri olduğu Afrika Ulusal Kongresi (ANC), 1988 yılında Nelson Mandela’nın 70’inci doğum yıldönümü dolayısıyla aralarında Youssou N’Dour, Miriam Makeba, Harry Belafonte, Michael Jackson, Queen ve Whitney Houston gibi sanatçı ve grupların bulunduğu “Mandela Günü” adlı müzikal etkinliği düzenledi. Bu, Londra’nın ünlü Wembley stadyumundaki efsanevi konserler dizisinin ilkini oluşturmuştu.
Stadyumu 72 bin kişi doldurmuştu. Sahne alan yıldızları televizyonlarından dünya çapında 700 milyon kişi izledi. Afrika Ulusal Kongresi (ANC) için bu büyük bir reklam anlamı taşıyordu. Nelson Mandela bir gecede tüm dünya tarafından tanınmış oldu. Mandela, Wembley konserinden 20 ay sonra 1990’ların başında gerçekten de özgürlüğüne kavuştu. Ülkesinin ilk siyahî cumhurbaşkanı da olan Mandela, parlamentoya her ayak basışında müzikler, korolarla karşılandı.
Nelson Mandela için 2008 yılında 90’ıncı doğum günü dolayısıyla yine Londra’da bir müzikal etkinlik düzenlenmişti.
Özgürlüğe Uzun Yol filmi
Geçtiğimiz Perşembe günü yaşamını yitiren Güney Afrika’nın lideri Nelson Mandela’nın yaşamını anlatan “Long Walk to Freedom-Özgürlüğe Uzun Yol” filmi, Güney Afrika’da izlenme rekoru kırıyor.
Videovision Entertainment’e göre, geçen hafta gösterime giren ve ilk haftasında 427 bin Dolar (4.4 milyon Rand) hasılat yapan film, Güney Afrika’da en çok kazandıran film unvanına sahip oldu.
Efsanevi lider Mandela’nın ilham verici hayatına, çocukluğundan başkan seçildiği döneme kadar ışık tutan filmin senaryosuna William Nicholson imza atarken, yönetmenliğini Justin Chadwick yaptı.
KÜLTÜR SERVİSİ
