CEİD’den ‘Toplumsal Cinsiyet Eşitliği’ raporu

• CEİD raporuna göre 2020 yılında kadınların eğitim oranı yüzde 38,6’ya düştü; işsiz oranı 69,1’e yükseldi. 18 yaşından önce evlenenlerin oranı yüzde 14,7 olurken, kadın erkek eşitliği normlarından ise hiç bahsedilmedi.

ANKARA

Cinsiyet Eşitliği İzleme Derneği (CEİD), Türkiye’de Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Yıllık İzleme Raporu hazırladı. Konunun uzmanı akademisyenler tarafından hazırlanan ve 2017-2021 yıllarını içeren rapor eğitim, sağlık, istihdam, kadına yönelik şiddet, çocuk yaşta evlendirilme, insan ve kadın ticareti, kentsel haklar ve hizmetler, medya, din hizmetlerine erişim, spor, siyasal kararlara katılım, yoksulluk, sosyal koruma ve sosyal yardımlar, adalete erişim, mülteci kadınlar, bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik alanları, erkekler, erkekliler ve toplumsal cinsiyet eşitliğini içeren 16 tematik alanın durumunu ortaya koyuyor. 

Eğitim oranı yüzde 38,6

Raporda, eğitim başlığı altında, mesleki ve teknik eğitimde kadın oranında azalma olduğuna dikkat çekildi. Rapora göre, 2016 yılında resmi meslek ve teknik ortaöğretimde öğrencilerin yüzde 44’ü kadın yüzde 56’sı erkek olurken 2020 yılında kadınların oranın yüzde 38,6’ya düştüğü erkeklerin oranı ise yüzde 61,4’e yükseldi. Kadınların oranı yüzde 58,1 ile açık imam hatip liselerinde yükseliş gösterdi. 
 
İşsizlik yüzde 69,1’de

İşgücünde olmayan kadın ve erkek oranında artış yaşandığı kaydedilen raporda, 2016 yılında işgücünde olmayan kadınların oranın yüzde 67,5 iken 2020 yılında yüzde 69,1’e yükseldiği, erkeklerde bu oranın 2016’da yüzde 28 iken 2020’de yüzde 31,8’e yükseldiğine dikkat çekildi.
 
Kadına yönelik şiddet arttı

Kadına yönelik şiddetle mücadelede önemli mekanizmalardan olan sığınma evi sayısının sadece 145 olduğu ifade edilen raporda,  İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyükşehirlerde bile sadece 1 tane Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi’nin hizmet verdiği vurgulandı. Kadınlara yönelik şiddetin bir biçimi olan çocuk yaşta, erken ve zorla evlilikler sorun olmaya devam ettiğine işaret edilen raporda, “20-24 yaş aralığında olup 18 yaşından önce evlenenlerin oranı yüzde 14,7’dir” denildi. 
 
Eşitlikten bahsedilmedi

Raporda, cinsiyete dayalı ayrımcılıkların ve eşitsizliklerin devam ettiği stratejik alanlarda, (kamu kurumları, yönetim düzeyleri, yerel yönetimler) gibi ulusal parlamentoda kadınların düşük katılım oranlarının yükseltilmesi için ulusal eylem planlarında dönüştürücü politikalar ve olumlu ayrımcılık politikalarının öngörülmesi gerektiği belirtildi. 
Raporda şunlara dikkat çekildi: “2018 yılından bu yana iktidarın resmi belgelerinde ulusal eylem planlarında ve uygulamaya yönelik çalışmalarında toplumsal cinsiyet eşitliği temel bir norm olarak yer almamaktadır. Bunun yanı sıra birçok resmi belgede de kadın haklarını koruma, kadın erkek eşitliği normlarına uyumdan bahsedilmemektedir. Ulusal politikalar ve ilgili kurumların siyasi ve hukuki belgelerinde kadın haklarının korunması, kadın erkek eşitliği ile toplumsal cinsiyet eşitliği normları yerine ‘ailenin korunması ve güçlendirilmesi’, ‘milli ve manevi değerlerin korunması’ normlarına yer verilmektedir. Buna ilaveten Diyanet İşleri Başkanlığı belgelerinde görüldüğü gibi, merhamet, şefkat, adalet kavramlarının eşitlik yerine kullanılmaya başlandığı saptanmıştır.”
Raporda ayrıca LGBTİ+ bireylerin yaşadığı ayrımcılıkların da dikkate alınmadığı vurgulandı.