Ege'ye kadın rengi

• Ege'deki 91 vekilden sadece 12’sinin kadın olduğuna işaret eden Yeşil Sol Parti İzmir 1. Bölge 3. sıra adayı Semra Kıratlı, "Partimiz bölgenin en büyük illerinde ilk sıralara kadın adayları yerleştirdi. Bu arkadaşlarımız seçilecek ve Meclis'e gidecekler. Yeşil Sol Parti ile birlikte Ege'de kadının daha görünür, temsiliyetinin daha güçlü olduğu bir mekanizma hedefliyoruz ve bunu da başaracağız" dedi.

Eşit temsiliyeti esas alarak adaylarını belirleyen Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi'nin (Yeşil Sol Parti), yüzde 43,5'le en fazla kadın adaya yer veren parti oldu. Seçilebilirlik oranına göre yapılan araştırmada da yine Yeşil Sol Parti öne çıktı. Buna göre seçimler sonrasında Yeşil Sol Parti milletvekillerinin yüzde 41,54'ü kadınlardan oluşacak. Kadın temsiliyetinin diğer bölgeler gibi düşük olduğu Ege kentlerinde de siyasi partiler bu yıl yine kadın adaylara ya çok az yer verdi. İzmir, Aydın, Muğla, Denizli, Manisa, Uşak, Kütahya, Afyon ve Balıkesir illerinde Millet ve Cumhur ittifakları ile Emek ve Özgürlük İttifakı'nın milletvekili aday listelerine yakından bakıldığında tablo daha net anlaşılıyor.

MA'dan Semra Turan ve Tolga Güney'in 2018'deki seçimlerle karşılaştırdı listelere göre, kadın vekillerin oranı yine düşük kalıyor. Şöyle: 

* 6 milletvekili çıkaran Afyon'da 2018'de tek kadın vekil CHP listelerinden çıkarken, bu seçimlerde AKP ve MHP kentte hiç kadın aday göstermedi. 2023 seçimlerinde ise İYİ Parti'nin 3, Yeşil Sol Parti'nin 2, CHP'nin 1 kadın aday gösterdiği kentte, CHP ve Yeşil Sol Parti listenin ilk sıralarında kadınlar yer aldı. 

* 8 milletvekili çıkaran Aydın'da MHP'li bir kadın milletvekili bulunurken, bu seçimlerde Yeşil Sol Parti ve CHP 4, İYİ Parti 3, AKP 2, MHP ise 1 kadın aday gösterdi. Yeşil Sol Parti listenin ilk 2 sırasına kadın adaylar yer alırken, MHP'de mevcut milletvekili Deniz Depboylu’yu yeniden ilk sıradan aday gösterdi. Kentte vekil çıkarma potansiyeli bulunan diğer partiler ise listenin sonlarında kadınlara yer verdi. 

* 9 milletvekili çıkaran Balıkesir'de de 2018 seçimlerinde tek kadın vekil çıktı. Tek kadın vekil çıkaran AKP bu seçimlerde listesinde 2 kadına yer verirken, Yeşil Sol Parti 6, CHP 4, İYİ Parti 2, MHP 1 kadını aday gösterdi. Sadece Yeşil Sol Parti ilk sırada kadın aday gösterdi. 

* 7 milletvekili ile temsil edilen Denizli'de, CHP ve AKP'li 1'er kadın milletvekili bulunuyor. Yeşil Sol Parti'nin 4, CHP'nin 3, AKP ve İYİ Parti'nin 2, MHP'nin 1 kadın aday gösterdiği kentte, CHP'nin mevcut milletvekili yine listenin ilk sırasında yer aldı. 

* 28 milletvekili çıkaran İzmir'de ise 4 kadın milletvekili bulunuyor. 2 CHP, 1'er HDP ve AKP'li kadın vekilin bulunduğu kentte, CHP 11, Yeşil Sol Parti 9, İYİ Parti 8, AKP 6, MHP ise 4 kadın aday gösterdi. Sadece Yeşil Sol Parti ve CHP'nin listelerinin ilk sıralarında kadınlara yer verdiği kentte, Yeşil Sol Parti'nin kadın vekil sayısını arttırması bekleniyor. 

* 5 milletvekili çıkaran Kütahya'nın mevcut tek kadın milletvekili AKP'den çıktı. Bu seçimlerde Yeşil Sol Parti 3, İYİ Parti 2, CHP, AKP ve MHP 1'er kadın aday gösterdi. Yeşil Sol Parti listesinin ilk sırasında kadın aday var.

* 10 milletvekili bulunan Manisa'da, 2018 seçimlerinde tek kadın milletvekili AKP listelerinden Meclis’e gitti. 2023 seçimlerinde ise Yeşil Sol Parti 7, CHP 5, İYİ Parti 3, MHP 2, AKP 1 aday gösterirken, 2018 seçimleriyle karşılaştırıldığında hiçbir parti seçilme ihtimali olan yerlerden kadın aday göstermedi. 

* 7 milletvekili ile temsil edilen Muğla'da da sadece AKP'li bir kadın milletvekili bulunuyor. Bu seçimlerde CHP 3, Yeşil Sol Parti, MHP, CHP 2’şer, AKP ise 1 kadın aday gösterdi. 

 * 3 milletvekili çıkaran Uşak'ta 2018'de hiç kadın milletvekili çıkmadı. Bu yıl Yeşil Sol Parti, AKP ve CHP'nin 1 kadın aday gösterdiği kentte, MHP ve İYİ Parti hiç kadın aday göstermedi. 

Buna göre 91 milletvekili ile temsil edilen Ege'nin 9 kentinden sadece 12 kadın milletvekili bulunuyor. 

 

İktidarı bırakmak istemiyorlar

 

Yeşil Sol Parti'nin iddialı olduğu Ege'de İzmir 1. Bölge 3. sıra adayı Semra Kıratlı, 1973 Ankara Koçhisar doğumlu. Kıratlı, 1996'da Hacettepe Üniversitesi Felsefe bölümünden mezun oldu. Iğdır, Zonguldak ve Amed’de eğitim emekçisi olarak çalışan Kıratlı, aynı zamanda 2003'te Amed'in tek kadın kurumu olan ve 2016'da KHK ile kapatılan SELİS Kadın Derneği'nde Yürütme Kurulu üyesi olarak uzun yıllar görev üstlendi.  Kıratlı, eğitim emekçisi olduğu dönem boyunca Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası’nda (Eğitim Sen) kadın mücadelesi yürüttü. 2011'de öğretmenlik mesleğini bırakan Kıratlı, Amed Büyükşehir Belediyesi Kadın Müdürlüğünde çalıştı, daha sonra Büyükşehir Belediyesi'nde Sosyal Hizmetler Daire Başkanı olarak göreve devam etti. 2016'da belediyeye kayyum atanmasıyla birlikte görevinden ihraç edildi. İhraçtan sonra Tüm Belediye ve Yerel Yönetim Hizmetleri Emekçileri Sendika (TÜM BEL-SEN) Merkezi Kadın Sekreteri oldu. Kıratlı, adayı olduğu Yeşil Sol Parti'nin 2022'deki kongresinde Merkez Yürütme Kurulu (MYK) üyeliğine seçildi.

 Kadın hareketinin uzun yıllardır eril iktidara karşı mücadele ettiğini söyleyen Kıratlı, "Erkekler bir şekilde siyaseti belirleyen, yöneten pozisyonda oluyor. Kadınlar da bu eril anlayışa karşı etkin bir mücadele yürütüyorlar. Maalesef bu kadar yoğunluklu bir mücadele yürütülmesine rağmen 14 Mayıs seçimlerinde de kadın adaylara baktığımızda, yine erkekler tarafından hazırlanan listeler ve kadınların seçilecek yerlerden aday olarak gösterilmediğini görüyoruz. Erkekler iktidarı bırakmak istemiyor" dedi. 

Demokratik yapının da teminatı

HDP'nin eşit temsiliyet politikasının siyasete kazandırdıklarına işaret eden Kıratlı, şöyle devam etti: "Yerel yönetimler bunun en güzel örneğiydi. Kadınlar hem kentlere ilişkin hem de kendilerine ilişkin kararları alabiliyor. Demokratik toplum ihtiyaçları karşılayabilen bir yerel yönetimler modeli, HDP'li belediyelerde başarılı bir şekilde uygulandı. Aynı politikanın Meclis'te yer alması için HDP'nin çabası ve katkısı oldu. 2018 seçimlerinde yüzde 40 kadın temsiliyeti ile Meclis'te yer aldı. Toplumda yaşanan her soruna karşı kadın bakış açısıyla hem direndiler hem de muhalefetini yaptılar. Bu da toplumda örgütlü bir direnişin önünü açtı. Bu nedenle kadınların katılımı, sistemde yer alması demokratik yapının da teminatı oluyor."

Kadın temsili güçlenecek

adınların sosyal yaşamda, emek mücadelesinde bu kadar görünür olduğu Ege'de az kadın vekil çıkmasının düşündürücü olduğunu belirten Kıratlı, Yeşil Sol Parti olarak Ege bölgesini önemsediklerini vurguladı. Kıratlı, "Kadınların bu kadar yoğunluklu olarak yaşamın içinde yer aldığı bölgede karar mekanizmalarında da yer alması gerekiyor. Partimiz bölgenin en büyük illerinde ilk sıralara kadın adayları yerleştirdi. Bu arkadaşlarımız seçilecekler ve Meclis'e gidecekler. Yeşil Sol Parti ile birlikte Ege'de kadının daha görünür olduğu, temsiliyetinin daha güçlü olduğu bir mekanizma hedefliyoruz ve bunu da başaracağız" şeklinde konuştu.

Kadınlar az temsiliyetten rahatsız

İzmir'deki seçim çalışmalarına dair gözlemlerini aktaran Kıratlı, "Hakikaten yapılan çalışmaların büyük kısmına kadınlar katılıyor. Kadınlar işin emekçisi olup, temsiliyetin az olmasından rahatsız. Kadın temsiliyetinin partiler üstü bir temsiliyet olduğunu düşünüyorum. Kadınların, artık son 20 yılda yaşanan kadın cinayetleri, şiddet, kadın yoksulluğu ve karar mekanizmalarında olmamalarından kaynaklı rahatsızlıklarını göstererek, Yeşil Sol Parti'ye yöneleceklerini görüyoruz. Ege'de Yeşil Sol Parti ile birlikte kadının rengi açığa çıkacak" dedi. İZMİR