Enflasyonda 4. sırayı kaptı

  •  AKP-MHP'nin kontrolündeki TÜİK'e göre bile enflasyonda 20 yıllık AKP döneminin yeni zirvesi görüldü; yıllık bazda tüketici enflasyonu yüzde 69,97 oldu. Üretici enflasyonu da yüzde 121,82'le Mart 1995'ten sonraki en yüksek seviyeye ulaştı. 
  •  Bağımsız grup ENAG ise yıllık enflasyonu yüzde 156,86 olarak açıkladı. ENAG'dan Ulusoy'a göre hiçbir ürünün hissedilen enflasyonu yüzde 150'nin altında değil. Böylece Türkiye, yüksek enflasyon liginde, Suriye ve Zimbabve'yi geçerek 4. sırayı kaptı.

TÜİK'e göre, yıllık bazda tüketici enflasyonu yüzde 69,97 oldu. Böylece Aralık 2002’de yüzde 29,7’lik bir enflasyon devralan AKP, 20 yılda enflasyonu yüzde 70’lere taşımış oldu. ENAG ise yıllık enflasyonu yüzde 156,86 olarak açıkladı. DİSK-ARK, en yoksul gelir grubunun, gıda enflasyonunu yüzde 131,5 oranında hissettiğini paylaştı. 

Kürt düşmanlığında ısrar ederek savaşı sürdüren ve tüm kaynakları, iktidarının bekası savaşa boca eden AKP-MHP hükümetinin zam yağmuru altında, hayat pahalılığıyla yoksulluğa ve açlığa mahkum ettiği yurttaşlar, enflasyon altında ezilmeye devam ediyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Nisan ayına ilişkin Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ile Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) rakamlarını açıkladı. TÜFE, Nisan'da bir önceki aya göre yüzde 7,25, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 31,71, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 69,97 oranında arttı. TÜİK’e göre artışın en yüksek olduğu ana gruplar ise sırasıyla, yüzde 105,86 ile ulaştırma, yüzde 89,10 ile gıda ve alkolsüz içecekler ve yüzde 77,64 ile ev eşyası oldu. Böylece ulaştırmada üç haneli enflasyon gerçekleşmiş oldu.

TÜİK’e göre Yurt İçi-Üretici Fiyatları Endeksi (Yİ-ÜFE) (2003=100) ise Nisan 2022'de bir önceki aya göre yüzde 7,67, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 39,23, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 121,82 olarak gerçekleşti.Yİ-ÜFE yüzde 121,82 iken TÜFE 69,97 olarak hesaplandı. Böylece TÜFE’nin önümüzdeki aylarda da artmaya devam edeceği anlaşılıyor.

ENAG: Yüzde 156,86

Akademisyenlerin ve ekonomistlerin bağımsız biçimde oluşturduğu Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) da TÜİK'ten önce, hesapladığı Nisan enflasyonunu açıkladı. ENAG'a göre; Tüketici Fiyat Fiyat Endeksi (E-TÜFE) Nisan'da yüzde 8.68 arttı. E-TÜFE’nin son 12 aylık artışı ise yüzde 156.86 olarak gerçekleşti. ENAG, Mart ayı enflasyon rakamlarının yıllık yüzde 142.63 oranında olduğunu duyurmuştu.

DİSK-AR'a göre hissedilen

TÜİK'in ortalama resmi enflasyon oranları düşük gelirlilerin, emekçilerin günlük yaşamda hissettiği oranlar değil. Bu nedenle DİSK-AR, TÜİK’in ham verilerinden yararlanarak emeklilerin, dar gelirlilerin, düşük gelirlilerin hissettiği enflasyonu yeniden hesaplıyor. DİSK-AR'ın yaptığı hesaplamaya göre; gıda enflasyonu ortalama yüzde 89,1 olarak gerçekleşirken emeklilerde gıda enflasyonu yüzde 113,5 oldu. Üçüncü yüzde 20’lik gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 97 olurken, düşük gelirli ikinci yüzde 20’lik grubun gıda enflasyonu yüzde 114,9, en yoksul yüzde 20’lik gelir grubun gıda enflasyonu ise yüzde 131,6 olarak gerçekleşti. Dördüncü yüzde 20’lik gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 88,2 olurken, en yüksek gelir grubunun gıda enflasyonu ise yüzde 65,5 oldu. Böylece en yoksul gelir grubu yüzde 131,5 oranında gıda enflasyonu hissederken, en yüksek gelir grubu ise yüzde 65,5 oranında gıda enflasyonu hissetmiş oldu. Bu durum enflasyonun gelir gruplarına göre önemli ölçüde farklı hissedildiğini ortaya koyuyor.

Resmen 6. sıraya yükseldi

Türkiye yüksek enflasyon liginde devletin rakamlarına göre bile bir sıra daha atlayarak 6. sıraya yükseldi. Nisan 2021’de Türkiye’de enflasyon yüzde 17,14'tü. Merkez Bankası’nın (TCMB) Eylül'de başlattığı faiz indirimleri sonrasında döviz kurlarının artışı ve dünyada enerji başta olmak üzere emtia fiyatlarındaki hızlı artış, Türkiye’de enflasyonun hızla artmasını beraberinde getirdi. 

Dünya yüksek enflasyon liginde Venezuela, yüzde 284’lük oranla ilk sırada yer alıyor. ABD yaptırımları altındaki ülkede Mart'ta aylık enflasyon yüzde 1,4 ile 10 yılın en düşük seviyesine geriledi. Petrol üretimindeki ve fiyatlarındaki artışın yanı sırada yaygın dolar kullanımı sayesinde ülkede enflasyonda hızlı düşüş yaşanıyor.

Sudan, yüzde 260’lık oranla en yüksek enflasyona sahip Venezuela'yı takip ediyor. 

İflas eden Lübnan yüzde 208’lik oranla 3. sırada.

Uzun yıllar savaşın yaşandığı ve halen de yer yer devam ettiği; ABD ve AB’nin sert yaptırım uyguladığı ve şu an bazı bölgelerin Türk işgali altında olduğu Suriye, yüzde 139 enflasyonla 4. sırada.

Afrika ülkesi Zimbabve de yüzde 96,4’lük enflasyonla listede 5. sırada.

AKP-MHP yönetimindeki Türkiye, TÜİK'in rakamlarına göre 6. sırada, ancak ENAG'ı 156.86 olarak hesaplamasına göre Suriye ve Zimbabve'yi geride bırakarak 4. sıraya yükseldi.   HABER MERKEZİ

 

Hiçbir üründe 150'nin altı değil

ENAG'ın kurucularından Prof. Dr. Veysel Ulusoy, Cumhuriyet'e yaptığı açıklamada, "İki veri arasındaki mesafe, sokağın da hissettiği mesafenin ta kendisi" dedi. 

Artık hiçbir üründe, bir yıllık artışın yüzde 150'nin, yüzde 200'ün altında gözlemlenmediğine işaret eden Prof.  Ulusoy, "Bunu, sadece sokakta, pazarda veya markette gözlemlemiyoruz. İnternette, ürünü üreten mecralarda, fabrikalarda ve daha önemlisi, ürünü üreten kişilerin ta kendisinde, ilk ağızdan dinliyoruz. Örneğin, sanayicilerin ya da tüketim ürünleri üreten üreticilerin birebir veya toplu konuşmalarda zikrettikleri enflasyon oranının, yani daha açıkçası kendilerinin rafa yansıttıkları enflasyon oranının yüzde 200'ler civarında olduğunu herkes biliyor" dedi. "Bunu bence kamudaki karar vericiler de biliyor" diyen Ulusoy, "Ama devlet her zaman olumsuz verilerde cimridir. Zannedersem bu cimriliğini de kullanmaya devam etmek istiyor ama hissedilen enflasyon ile maaş artışlarının da paralel olması gerektiğini benden daha iyi bildiklerini sanıyorum" şeklinde devam etti. 

Türkiye derin buhranda

Türk ekonomisinin, Şubat 2018'den bu yana derin kriz ve 2020'den beri derin buhran içinde olduğunu kayededen Ulusuyoy,  şunları ifade etti: "Türkiye ekonomisi, Ekim ve Kasım aylarında, TÜİK'e göre ya yüzde 90'ları ya da yüzde 100'ü, yani üç haneyi bulacak. Ondan sonra Aralık'taki enflasyon oranına göre ya da vergilerde, asgari ücrettteki artış oranına göre, yüzde 13'ün altında kalan bir aylık enflasyon oranı olduğunda, aşağı doğru gidecek. Hayat pahalılığı Türkiye'de devamlı artacak ve en az üç yıl daha inanılmaz bir şekilde hayat pahalılığını hissedeceğiz. Dolayısıyla reel ücretleri, hissedilen enflasyonun üzerinde artırılması gerektiğini, bir grubun Ankara'da artık haykırması gerekiyor."

 

Zam yağmuruna devam

Ramazan Bayramı'nın bitişiyle beraber süt, sigara ve motorin fiyatlarına yeniden zam geldi. 

Tekel Bayileri Platformu (TBP) Başkanı Özgür Aybaş, bir sigara grubuna 2 TL zam geldiğini açıkladı. En ucuz sigara 25,50 TL'ye, en pahalı sigara ise 29,50 TL'ye çıktı.

Perakende süt ve süt ürünleri fiyatlarına Mayıs itibarıyla bir zam daha geldi. Son gelen zamlarla birlikte marketlerde satılan yaygın markalı bir litre tam yağlı sütün fiyatı 15,95 TL’ye kadar çıktı. Sene başında 8 lira olan yaygın markalı bir litre yarım yağlı sütün fiyatı ise 12 liraya ulaştı.

Dün yarısından itibaren geçerli olmak üzere motorin grubunda 32 kuruş zam gelmesi bekleniyordu.

Enflasyon rakamlarının açıklanmasıyla Mayıs ayı kira artış oranı belli oldu. TÜFE’nin 12 aylık ortalaması baz alınarak belirlenen kira artış oranı Mayıs için yüzde 34.46 oldu.

 

Dış ticaret açığı 6,1 milyar dolar

Dış ticaret açığı, Nisan'da yüzde 98.1 artarak, 6.1 milyar dolara yükseldi.

Türk Ticaret Bakanı Mehmet Muş, Nisan 2022'ye ilişkin dış ticaret verilerini açıkladı. Buna göre; ihracat, Nisan'da geçen yılın aynı ayına göre yüzde 24,6 artışla 23,4 milyar dolara çıktı. İthalat ise yüzde 34.9 yükselerek 29.5 milyar dolar oldu. Dış ticaret açığı, yüzde 98.1 artarak 6.1 milyar dolara yükseldi.

En fazla ihracat yapılan ülkeler 2.1 milyar dolar ile Almanya, 1.7 milyar dolar ile ABD ve 1.1 milyar dolar ile de İngiltere oldu. 

paylaş

   

Yeni Özgür Politika

© Copyright 2024 Yeni Özgür Politika | Tüm Hakları Saklıdır.