• Türk Adalet Bakanlığı, AİHM'in Demirtaş kararının uygulanmasına bir gün kala Büyük Dairesi’ne itiraz etti ve kararın kesinleşmesini durdurdu. Türk hükümetinin bu tutumu, hem tepkiyle karşılandı hem süreçle ilgili sorulara neden oldu.
• Bunun farkında olan DEM Parti de yazılı açıklamalarla yetinmeyerek Adalet Bakanlığı önünde tepkisini dile getirdi. Grup Başkanvekili  Gülistan Kılıç Koçyigit, zaman kazanmak ve hukuksal ayak oyunlarıyla manipülasyon yapıldığında dikkat çekti.
• Grup Başkanvekili Sezai Temelli ise şunların altını çizdi: "Bu hukuk değildir, kumpastır. Adalet Bakanlığı'nın itirazını geri çekmesini bekliyoruz. Bir barış ve müzakere sürecinin bizzat Adalet Bakanlığı eliyle zehirlenmesini kabul etmiyoruz."

Türk hükümeti, eski HDP Eşbaşkanı Selahattin Demirtaş hakkında AİHM 2. Dairesi tarafından verilen kararın Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Büyük Dairesi'nden yeniden ele alınması talebinde bulundu. Demirtaş hakkında verilen kararla ilgili başvuru için son tarih 8 Ekim'di. Demirtaş hakkında daha önce kesinleşmiş ihlal kararı olması nedeniyle temyiz talebinin reddedilebileceği belirtiliyor.

Türk Adalet Bakanlığı, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) 2. Dairesi’nin eski HDP Eşbaşkanı Selahattin Demirtaş hakkında verdiği kararın Büyük Daire’de yeniden ele alınmasını talep etti. Başvuru için son tarih 8 Ekim’di. Adalet Bakanlığı, kararın kesinleşmesi için gereken üç aylık sürenin dolmasına bir gün kala temyiz başvurusunda bulundu.

AİHM, 8 Temmuz 2025’te Edirne Cezaevi’nde Kobanê Kumpas Davası nedeniyle tutuklu bulunan Demirtaş’ın tutukluluğunun kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkını ihlal ettiğine karar verdi. Mahkeme, ayrıca Demirtaş’ın tahliye edilmesi gerektiğini belirtti. Türkiye’nin temyiz başvurusuyla birlikte kararın kesinleşme süreci durdu.

Demirtaş 9 yıldır rehin

Demirtaş, Diyarbakır Başsavcılığının talebi üzerine 4 Kasım 2016’da tutuklandı. Diyarbakır 2. Sulh Ceza Hakimliği, “Örgüte üye olma” ve “Halkı suç işlemeye alenen tahrik etme” suçlarından tutuklama kararı verdi. Demirtaş hakkında çeşitli illerde açılan davalarda yargılama süreci devam etti. İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi, terör örgütü propagandası yapma suçundan 4 yıl 8 ay hapis cezası verdi. Bu hüküm kesinleşti. Kobanê için yapılan 6-8 Ekim 2014’teki eylemlere ilişkin 108 sanıklı dava, 22. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Mahkeme, 16 Mayıs 2024’te Demirtaş’ı 6 ayrı suçtan 42 yıl hapis cezasına çarptırdı. Mahkeme, gerekçeli kararını 25 Haziran 2025’te açıkladı. Dosya, 24 Eylül 2025’te Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Ceza Dairesi’ne gönderildi. Demirtaş, 9 yıldır cezaevinde tutuluyor.

AİHM üç ihlal verdi

AİHM, Demirtaş’ın tutukluluğunun hak ihlali olduğuna yönelik bugüne dek üç karar verdi. İlk karar, 20 Kasım 2018’de; ikinci karar, 22 Aralık 2020’de ve üçüncü karar ise 8 Temmuz 2025’te açıklandı. Son kararda mahkeme, Demirtaş hakkında 2019’da verilen tutuklama kararının hukuki gerekçelere dayanmadığını belirtti. AİHM, tutuklama kararının esasen siyasi bir amaç güttüğünü vurguladı.

Temyiz süreci

Türkiye’nin temyiz talebi, 5 hakimden oluşan panel tarafından değerlendirilecek. Panel, başvurunun 17 üyeden oluşan Büyük Daire’ye gönderilip gönderilmeyeceğine karar verecek. Temyiz talebi kabul edilirse başvuru Büyük Daire’de yeniden ele alınacak. Bu süreçte karar kesinleşmeyecek ancak Türkiye’nin talebi reddedilirse karar kesinleşecek. Büyük Daire’ye temyiz talepleri, sözleşmenin yorumuyla ilgili önemli konularda kabul ediliyor. Demirtaş hakkında daha önce kesinleşmiş ihlal kararı bulunması nedeniyle temyiz talebinin reddedilebileceği belirtiliyor.

Eşbaşkanlardan tepki

DEM Parti Eşbaşkanları Tülay Hatimoğulları ve Tuncer Bakırhan, Adalet Bakanlığının itirazına tepki gösterdi. Sosyal medya hesabından açıklama yapan Bakırhan, şunları söyledi: "AİHM 'derhal tahliye edilmeli' diyor; Adalet Bakanlığı ise hukuksuzluğu sürdürmekte ısrar ediyor. Karar son derece açık: sevgili Selahattin Demirtaş’ın tahliye edilmesi gerekiyor. Uluslararası hukuk kararlarını tanımamakta ısrar etmek, hukuksuzluğu itiraf etmekten başka bir anlam taşımıyor. Parti olarak yıllardır süren adalet mücadelemiz dün olduğu gibi bugün de sürecek; bu haksız ve hukuksuz durumun peşini bırakmayacağız. Bu ülkenin hep birlikte nefes almaya, barışa, adalete ve vicdana ihtiyacı var. Figen Yüksekdağ, Selahattin Demirtaş ve Kobani kumpas davasında yargılanan tüm arkadaşlarımızın özgürlüklerine kavuşması için sonuna kadar mücadele edeceğiz, birlikte barışa yürüyeceğiz."

Toplumsal barışa zarar

Tülay Hatimoğulları da şu ifadeleri kullandı: "AİHM kararına itiraz hukuksuzlukta ısrar etmek, toplumsal barışa ve adalete zarar vermektir. 9 yıldır Selahattin Demirtaş, Figen Yüksekdağ ve onlarca yoldaşımız kumpas bir dava ile rehinler. Barışa katkı vermeleri gerekenleri demir parmaklıklar ardında tutarak adaletsizlikte ısrar etmeyi ne biz ne de yüreği barış için atan milyonlar kabul eder. Barış, hukuk ve demokrasi için mücadelemiz bu antidemokratik adımlara karşı sürmeye devam edecek. Kardeşliğe olan inancın artmasının yegâne yolu yoldaşlarımızın özgürlüğüdür!"

Adalet Bakanlığını protesto

DEM Parti Grup Başkanvekilleri Gülistan Kılıç Koçyiğit ve Sezai Temelli ile partinin milletvekilleri, dün Adalet Bakanlığı önünde tepkilerini dile getirdi. Gülistan Kılıç Koçyiğit, şunları söyledi: "Kobanê Kumpas Davası'nda yıllardır haksız ve hukuksuz bir şekilde cezaevinde tutulan arkadaşlarımız var. Sayın Demirtaş ve Sayın Yüksekdağ ve diğer tüm arkadaşlarımız, yıllardır bir siyasi davanın sonucu olarak cezaevinde tutsak tutuluyorlar. Bunu sadece biz söylemiyoruz. Türkiye’nin taraf olduğu Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin bütün temel ilkelerini ihlal eden bir dava olduğunu bizzat AİHM üç defa üst üste söyledi. Bakanlık ve hükümet, AİHM kararlarını uygulamak yerine, uluslararası evrensel haktan, hukuktan doğan özgürlüklerini sağlamak yerine yasayı dolaşmak, zaman kazanmak, hukuksal ayak oyunları ile sanki ortada bir hukuk varmış gibi bir manipülasyon yapmaya çalışıyor.

Dün Adalet Bakanlığı, Strasbourg’da AİHM’in üçüncü defa Demirtaş hakkında aldığı karara itiraz etti. Şimdi ne diyorlar? Yani üçüncü karar mahkemeye sunulduğunda karar kesinleşmedi diye tahliyesini engellediler. Oysa eğer gerçekten kesinleşmiş bir karar bekleniyorsa AİHM’in Büyük Daire tarafından kesinleşmiş iki kararı var.”

Halkın kaygıları artıyor

Halkımız bize, ‘Hem barış diyorlar, hem demokrasi diyorlar hem de Demirtaş ile Yüksekdağ’ı ve Kobanê Kumpas Davası’ndaki arkadaşlarımızı cezaevinde tutuyorlar. Bu barış nasıl olacak? Toplumun sürece güveni böyle mi tesis edilebilir? Bu ülke, bu hukuksuzluklarla yargıyı dolanarak çıkabilir mi? Bu ülke kendi barışını ararken Sayın Demirtaş’ı, Sayın Yüksekdağ’ı cezaevinde tutmanın nasıl bir toplumsal faydası var?’ diyor. Biz de bu soruyu bizzat hükümete sormak istiyoruz. Yapılan, hukuksuzlukta ısrardır. Artık ortada açık bir hakikat var; o da, DAİŞ’in yapamadığını AKP’nin Kobanê Kumpas Davası ile yapmasıdır. 

Hukuksuzluktan geri dönün

Biz de bu ısrar karşısında mücadele etmeye devam edeceğiz. Bu anlamıyla bir kez daha çağrı yapıyoruz: Hukuksuzluktan geri dönün, evrensel ilkelere dönün, AİHM kararlarını uygulayın. Daha fazla toplumun güvensizliğini pekiştirmeyin. Toplum bu yaptıklarınızı görüyor, bunun sürece etkileri var. Bunu görmezden gelen bir anlayışla bu ülkenin ne barışında ne de demokrasisinde ilerleme kaydetmemiz mümkündür."

Temelli: Başvuruyu çekin

Ardından konuşan Sezai Temelli ise şunları söyledi: "Bu hukuk değildir, kumpastır. Adalet Bakanlığının itirazını geri çekmesini bekliyoruz. Bir barış sürecinin, bunca fedakârlıkla ve sorumlulukla yürüttüğümüz müzakere sürecinin bizzat Adalet Bakanlığı eliyle zehirlenmesini kabul etmiyoruz. Adalet Bakanı, bu başvuruyu hemen geri çekmelidir."

 

* * *

Genel Kurul'da protesto

 

 

DEM Parti milletvekilleri, AİHM’in Selahattin Demirtaş’ın tutukluluğuna ilişkin ihlal kararına Adalet Bakanlığının itirazını Meclis Genel Kurulu’nda protesto etti. Bakanlığın itirazını alkışlarla protesto eden vekiller, Kobanê Kumpas Davası’ndan tutuklu siyasetçilerin fotoğraflarının yer aldığı dövizler de taşıdı.