Kaçak çalışma tırmanışta

• Alman ekonomisi duraklarken kayıt dışı istihdam tırmanışta. 2024 yılında 482 milyar Euro’ya mal olan kaçak istihdam hacminin, 2025 yılında 511 milyar Euro’ya çıkması bekleniyor.

Almanya ekonomisi yıllardır daralma trendinde ve 2025 için de sınırlı bir büyüme bekleniyor. Ancak kayıt dışı istihdamda patlama yaşanıyor. "Gölge ekonomi" olarak da adlandırılan bu faaliyetlerin toplam ekonomik üretim içindeki payı, sadece bir yıl içinde yüzde 11'den fazla artış gösterdi. 2024 yılında 482 milyar Euro’ya ulaşan kaçak istihdam hacmi, federal hükümetin yıllık bütçesini bile geride bıraktı. Avusturya Linz Üniversitesi'nden ekonomist Friedrich Schneider'in 2025 yılına dair tahmini ise 511 milyar Euro. Bu, yüzde 6,1 oranında yeni bir artış anlamına geliyor.

Almanya'da kayıt dışı ekonomi, Gayri Safi Yurt içi Hasıla'a (GSYİH) oranla yüzde 11-12 ile diğer endüstriyel ülkelerle kıyaslandığında ortalarda yer alıyor. Romanya yüzde 30, Yunanistan ise yüzde 22 civarında.

DW'ye konuşan Schneider'e göre bu artışın temel sebeplerinden biri halkın vergiye olan güveninin azalması. "Almanya'da trenler gecikiyor, eskiyen otoban köprüleri tamir bekliyor, her şey aksıyor. Vatandaş, 'ödediklerimin karşılığını alamıyorum' hissine kapılırsa, vergi ahlakı erozyona uğrar."

Genel eğilimde işsizlik artar ve fazla mesai azalırsa, kayıt dışı istihdam devreye girer. Schneider, "40 yıldır gözlemim şu: Ekonomi düşüşe geçerse, kaçak istihdam artar" dedi.

Almanya'da 2024 başında yüzde 12 artırılan Vatandaşlık Parası'nı (Bürgergeld) eleştirenler, bunun kaçak çalışmayı teşvik ettiğini savunuyor. Vatandaşlık Parası için 2025 yılında 52 milyar Euro harcanması planlanıyor. Bunun 29,6 milyarı doğrudan aylık ödemelere, 13 milyarı konut ve ısınma giderlerine, kalanı ise uyum programları ve idari masraflara ayrılacak. BERLİN