Kayyum modeli çöktü
- Belediyelere ikinci kez kayyum atanmasının birinci yılını değerlendiren Mardin Büyükşehir Belediye Eşbaşkanı Figen Altındağ, yolsuzluklarla gündemden düşmeyen ”kayyum modeli”nin çöktüğünü belirtti.
AHMET KANBAL - MA/MARDİN
Türk İçişleri Bakanlığı tarafından ikinci kez kayyum atanan üç büyükşehir belediyesinden biri olan Mardin Büyükşehir Belediyesi’ne HDP’li Ahmet Türk ve Figen Altındağ, yüzde 56 oyla eşbaşkan seçilmişti. Bakanlık belediyeye ikinci kez de Mardin’in eski Valisi Mustafa Yaman’ı kayyum olarak getirdi. Yaman da isimleri yolsuzluk, usulsüz ihaleler, rüşvet, ihaleye fesat karıştırma, kayırma, cinsel saldırı ve benzeri yüz kızartıcı işlemlerle anılan yönetici kadrosunu yeniden göreve getirdi. 10 Haziran 2020’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile Yaman’ın yerine Mardin Valisi ve Mardin Büyükşehir Belediyesi Kayyumu olarak Mahmut Demirtaş getirildi.
‘Kayyum Modeli’ olarak sunulmuştu
Mardin Büyükşehir Belediyesi’nin kayyum yönetiminde olduğu 16 Kasım 2016 ile 31 Mart 2019 tarihleri arasında İçişleri Bakanlığı Mülkiye Müfettişleri tarafından hazırlanan raporda, kayyum yönetimleri övülürken, “Mardin Kayyım Modeli” adı altında bir modelin de bakanlığa öneri olarak sunulduğu ortaya çıkmıştı. Hazırlanan bu raporda, “Özellikle milli güvenliğimizin tehlikeye girdiği şehirlerde” vurgusuyla tüm bölge kentlerine uygulanması önerildi. Müfettişler, “Demokratik katılımı sağlamak ve karar süreçlerini oluşturmak adına; Belediye Meclisinin seçimle gelmesi ama başkanın cumhurbaşkanı tarafından atanmasının daha yönetilebilir kentlerin oluşacağı” iddiası ile Kürt kentlerinde başkanlık seçimlerinin kaldırılmasını önerdi.
Belediye borç batağında
Müfettişler, Mardin Büyükşehir Belediyesi’nde yaşanan borç batağını, hukuksuzluğu, rüşvet ilişkilerini, yolsuzlukları, ihalelere fesat karıştırılmasını, belediyede kayyum yöneticilerinin cinsel saldırılarını, usulsüz işlemleri görmezden geldi. Raporun aksine 16 Kasım 2016’da kayyım atanması ile birlikte belediye borç batağına sürüklenmişti. 31 Mart yerel seçimlerinde belediyeyi HDP’nin yüzde 56 oy oranı ile geri almasının ardından yapılan incelemede belediyenin 1 milyar 26 milyon TL borcun altına sokulduğu ortaya çıktı. İkinci kayyum atamaları döneminde de durmak bilmeyen borçlanmalar nedeniyle belediye bir yılda yaklaşık 160 milyon TL daha borç altına sokularak, belediyenin borç miktarı 1 Milyar 180 milyon TL’ye çıkarıldı.
Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile 10 Haziran 2020’de kayyum değiştirildi. Değişikliği sonrası Mardin Büyükşehir Belediyesi’ndeki tahribat yeniden gün yüzüne çıkmaya başladı. Daha önce kayyum övgüsü yaparak, model önerisinde bulunan İçişleri Bakanlığı müfettişleri belediyede büyük usulsüzlükler, yolsuzluklar, rüşvet ilişkileri ve daha onlarca hukuksuz işlem yapıldığını tespit etti.
Yöneticiler tutuklandı
Bunun üzerine Mardin Cumhuriyet Başsavcılığı’na yapılan suç duyurusu ile kayyım tarafından görevlendirilen üst düzey yöneticiler hakkında soruşturma başlatıldı. Başlatılan soruşturmanın ilk aşamasında Kayyum Mustafa Yaman’ın yeğeni olarak tanınan Yunus Emre Akça, Dicle Elektrik Dağıtım AŞ. (DEDAŞ) Mardin İl Müdürü Mehmet Bulut ile belediyenin iş yaptığı şirket yöneticilerinin de aralarında olduğu 8 kişi çeşitli suçlardan tutuklanarak, cezaevine konuldu. Mardin’de yaklaşık dört yıl kayyım olarak görev yapan Yaman hakkında ise görevden alınmasının ardından herhangi bir işlem yapılmadı.
Her yerde çöktü
Mardin Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanı Figen Altındağ, kayyum atamalarının halkın iradesinin gasp edilmesi olduğunu vurgulayarak, şöyle konuştu: ”Halkın iradesi yok sayıldığı gibi halka hizmet için ayrılan bütçe de talan edildi. Belediye bir enkaz haline getirilerek, hizmet sağlayamaz duruma sokuldu. Şu an çökmüş bir sistem var. Her gün daha fazla bataklığa sürükleniyorlar. Bugüne kadar kayyumları halka kabul ettiremediler. Halkta bir karşılıkları olmadı. Kayyum modeli başta Mardin olmak üzere her yerde çöktü. Mardin’i kayyumları meşrulaştırmak için pilot bölge seçtiler ama büyük bir hezimet yaşadılar. Yaşamaya da devam ediyorlar.”
