Koçerlere işgal barikatı

• Türkiye’nin Güney Kürdistan’a başlattığı işgal saldırısı nedeniyle koçerlerin yaylaya çıkması engelleniyor. Cudi Dağı’nın farklı noktalarında koyunlarıyla bekletilen binlerce koçere koyun başına 190 TL ceza kesilerek, kimliklerine el konuldu. 

ZEYNEP DURGUT-MA/ŞIRNAK

Şırnak ve Cizre arasında bulunan Cudi Dağı eteklerinde yaylaların ve yaylalara giden yol güzergahının “özel güvenlik bölgesi” olduğu gerekçesiyle askerler tarafından engellenen koçerlerin çok sayıda hayvanı sıcaktan ve susuzluktan öldü. Koçerler, Besta ve Herekol Dağı eteklerinde bulunan Çemêkarê Yaylası ile Van’ın Başkale ilçesinde bulunan yaylalara çıkabilmek için bekleyişlerini sürdürüyor. Askerlerce kimliklerine el konulan koçerlere koyun başına “yasak kararına uymadıkları” gerekçesiyle 190 TL para cezası kesildi.  

Askerler sürekli peşimizde

Nusaybin’den Başkale bulunan yaylalara gitmek için 4 gün önce yola çıkan koçer Şakir Derveş (52), sürekli askerler tarafından durduruldukları için hiçbir yerde dinlenemediklerini ifade etti. “3 gündür durmadan yürüyoruz” diyen Derveş, “Bizler Başkale yaylarına gitmek için geldik. Ama Şırnak Valisinin talimatıyla geçişimize izin verilmiyor. Dünden beri askerler peşimizde ve gittiğimiz her yerdeler. Bu nedenle hiçbir yerde duramadık” dedi.

Hayvanlar mağdur ediliyor 

Yaylalara ulaşmak istediklerini söyleyen Derveş, “Hayvanları ayrı ayrı sürüler halinde yaylaya çıkarmak zorundayız. Ancak burada bekletiliyoruz. Bekletilince hayvanlar burada birikiyor. Ne su var, ne de otlanabilecekleri bir yer var. Yasak olduğunu söylüyorlar ve ‘1 Mayıs’a kadar bekleyin’ diyorlar. 1 Mayıs’a kadar bu hayvanlar nerede otlanacak? Bizim şuan 20 hayvan sürümüz arka arka gidiyor. 2-3 güne bu sürülerin sayısı 100 olacak. Bu da on binlerce hayvan demek” diye belirtti. 

Kimliklerimize el konuldu 

Askerin koçerlerin kimliklerine el koyduğunu söyleyen Derveş, “Kimliklerimizi hala vermediler. Bizim geçim kaynağımız hayvancılıktır. Bu hayvanlar yaylaya gitmezse hepsi ölür. Eğer yaylayı yasaklasalar hayvanlarımı satacağım. Eğer koçerler hayvanlarını satarsa Türkiye’de hayvancılık diye bir şey kalmaz” diye belirtti.

Besta’da ağaç kesiyorlar 

Van’ın Çatak ilçesinden Besta’ya geçmek için yola çıkan 70 yaşındaki Dure Aksu’da, her yıl farklı bir gerekçeyle engellendiklerini anımsatarak, “Tam 5 yıldır yaylalara serbest bir şekilde gidemiyoruz. Bazen ‘erkekler gelmesin’ diyorlar, bazen ‘çocukları getirmeyin’ diyorlar, bazen de ‘hiç biriniz gelmeyin’ diyorlar. İzin kağıtlarımıza rağmen geçişlerimize izin verilmiyor. Her yıl bir gerekçe sunuluyor. Bu yıl da Besta’da daha rahat ağaç kesinler diye geçişimize izin verilmiyor. Geçen yıl tam 3 defa bizi geri gönderdiler. Çok sayıda hayvanımız öldü. Keyfi bir uygulama var. Bizi sevmedikleri için böyle yapıyorlar” diye konuştu.  

Koyun başına 190 TL ceza 

Koçerlerden Divali Aksu da (36), askeri operasyonların başlamasıyla birlikte koçerlerin engellendiğini belirtti ve ekledi: “Her yıl bu vakitlerde geçişimiz yasaklanıyor. Bize, ‘1 Mayıs’a kadar bekleyeceksiniz’ deniliyor. Operasyonlarını bitirmeden geçişimize izin verilmeyecek. Bize hem izin kağıdı veriyorlar, hem de yasağı ihlal ettik diye her koyun başına 190 TL para cezası kesiyorlar. Her koyun başına 190 TL ceza kesmeleri 30-40 bin TL ediyor. Bu kabul edilecek bir şey değil. Bizim tek geçimimiz hayvancılıktır. Bize izin verseler de, vermezlerse de yaylalara çıkacağız.”