N.Ç. davası: AİHM mahkum etti

• AİHM, N.Ç. davası olarak bilinen davada, cinsel istismara maruz kalmış çocuğun, yetkililerce gerekli şekilde korunmadığına ve haklarının ihlal edildiğine karar verdi; N.Ç.’ye toplam 28 bin Euro tazminat ödenecek. 

HABER MERKEZİ

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), ’N.Ç. davası’ olarak bilinen çocuk istismarı davasıyla ilgili, N.Ç.’ye 25 Euro manevi tazminat ile 3 bin Euro mahkeme masrafı ödenmesine hükmetti.
Kararda, N.Ç.’nin yargılama boyunca sanıklardan korunmadığı ve buna dair destekten yoksun kaldığı, tekrarlayan tıbbi muayenelerin yapıldığı, duruşmaların sakin ve güvenli ortamdan uzak olduğu, davanın uzun sürmüş olduğu ve hatta iki sanığın bu süreçte zaman aşımından yararlanmış olduğu ifade edildi.
AİHM, yetkililerin, cinsel istismara maruz kalmış çocuğun korunması görevini tutarlılıkla yerine getiremediğine dikkat çekti.

Türk mahkemeleri ‘rızası var’ demişti

Mêrdîn’de N.Ç.'nin 2002 yılında 12 yaşındayken 24 kişinin tecavüzüne uğraması nedeniyle açılan ve 10 yılda yerel mahkemenin verdiği kararı, Yargıtay kısmi olarak bozmuş, dava yeniden görülmeye başlanmıştı.
Mardin 1. Ağır Ceza Mahkemesi'nde yeniden görülmeye başlayan davada, tecavüz ve para karşılığı fuhuş yaptırmaktan yargılanan beşi tutuklu 25 sanığa 5 ile 9 yıl arasında değişen hapis cezaları verilmişti. Mahkeme, cezaların N.Ç'nin “rızası olduğu gerekçesiyle” alt sınırdan verilmesine hükmetmişti.

Çocuğa destek sağlanmadı

N.Ç.’nin avukatlarının yaptığı başvuru sonucu AİHM dosyayı, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin işkence ve kötü muamele yasağının düzenlendiği 3. Maddesi ile özel ve aile hayatına saygının düzenlendiği 8. Maddesinin ihlali üzerinden değerlendirdi.
AİHM kararını bugün açıkladı ve dava boyunca süregelen ihlalleri sıraladı.
Kararda, N.Ç.’yle ilgili soruşturmanın başlamasının ardından ifade süreçlerinde veya mahkemede çocuğa, psikolog ya da benzeri bir destek görevlisi verilmediği belirtildi. Bu sebeple AİHM, N.Ç.’nin yargılama boyunca uygun şekilde korunmadığına hükmetti.

Saldırganlarla yüz yüze bırakıldı

Duruşmalarda mağdur çocuk ile sanıkların karşı karşıya gelmemesi için dahi önlem alınmadığına dikkat çekildi:
“26 Haziran 2003’e kadarki duruşmalarda çocuk, kendisine saldırıda bulunanlarla karşılıklı oturmak ve maruz kaldığı saldırıları anlatmak zorunda bırakıldı. 15 yaşından küçük bir çocuğun maruz kaldığı saldırıyla ilgili dosyada yetkililer, çocuğun korunmasında başarısız oldu. Gizlilik kararı da konulmayan bu duruşmalar N.Ç. için fazlasıyla travmatikti.”
AİHM, bu yargı süreçlerinin çocuğun kişisel saygınlığı açısından olumsuz etkileri olduğunu, bir cinsel istismar mağduruna daha da fazla rahatsızlık verdiğini ifade etti. Ve bu duruşmaların, sanıkların adil yargılanma hakkıyla açıklanamayacağına hükmetti.

10 tıbbi muayene, saygınlığa müdahaledir

AİHM kararında ayrıca, N.Ç.’nin yargı kararları sonucu maruz kaldığı 10 ayrı tıbbi muayenenin de ayrıca bir hak ihlali olduğu değerlendirildi: “Bu açıklanamaz derecedeki fazla sayıda muayenenin birçoğu fazlasıyla agresifti ve çocuğun fiziksel ve ruhsal saygınlığına müdahale niteliğindeydi.”

Dava gereksizce uzatıldı

Çocuğun güvenliğinin alınmaması sonucu, sanıkların ailesinin agresif tavırlarına da maruz kaldığı ve 24 Mart 2003’te bulunduğu yerleşim yerini polis eskortuyla terk etmek zorunda kaldığı da AİHM kararında yer aldı.
“Yetkililer bu karşı karşıya gelmeyi engelleyecek hiçbir önlem almadı. Ayrıca, bu tür hassas davalarda olduğu üzere dosyanın başka ile nakledilmesi talebi de mahkemece kabul edilmedi.
“Soruşturmanın etkili yürütülmesinden dolayı dava 11 yıl sürdü. Açıklanamayan fazla sayıda tıbbi muayeneler de davanın uzamasına sebep oldu. Temmuz 2005 ile Haziran 2010 arasındaki tarihlerde yargısal süreçlerde bir adım atılmadı ve buna dair ve dosyanın Yargıtay’da beklediği uzun süreler için de bir açıklama sunulmadı.”