Noel Baba Coca Cola ve İsviçre çikolatası
Noel Baba…245 yılında Patara’da doğan Aziz Nicholaos, hayatı boyunca insanlara iyilikler yaptı.
Aziz Nicholaos hakkında anlatılan hikayelerden birisine göre, Patara’da, üç kızı olan son derece yoksul bir aile yaşıyor ve üstelik üç kız da evlenmek istiyormuş. Fakat düğün yapabilecek kadar paraları olmadığı için de hiçbiri evlenemiyormuş. Nicholaos ailenin durumunu duyar ve onlara yardım etmeye karar verir. Nicholaos fakir adamın evine 3 kez gizli gider ve 3 kese altın atar. Yoksul aile utanmasın ve yardımı kabül etsin diye bunu gizli yapar. Bu altınlar sayesinde üç kız mutlu evlilikler yaparlar. Aziz Nicholaos’un ünü bu tarihten sonra Batı’da yayılmaya başladı. Adına birçok kilise inşa edildi. Romalıların ve Kuzeylilerin kış aylarında çocuklara hediye dağıtma adeti 6 Aralık Aziz Nicholaos günü ile bütünleşti. Hıristiyan dünyasında 6 Aralık günü hem Aziz Nicholaos’ı anma hem hediye dağıtma günü haline geldi. Daha sonraları bu adet, 24 Aralık Noel gününe çekildi.
17. yüzyılda Amerika’ya göç eden Hollandalılar sevgili azizleri Nicholaos’la ilgili inançları ve adetleri de Amerika’ya taşıdı. Hollanda dilinde “Saint Nicholaos’ın ismi “Sinterklaas” diye söylenir. Amerika’ya göç eden Hollandalıların bu söyleyişleri zamanla “Santa Claus” halini aldı. Bugün yaygın biçimde kullanılan Noel Baba çiziminin yaratıcısı ise İsveçli Haddon Sundblom isminde bir ressamdır. Coca Cola firması için çalışan Sundblom, daha önce farklı biçimde resmedilen Noel Baba’yı 1931 yılında sempatik bir ihtiyar olarak çizdi. Coca Cola renklerini simgeleyen beyaz şeritli kırmızı elbiseler giydirdi. Kışın içilmeyen, içerdiği “koko” maddesi nedeniyle çocuklara verilmeyen Coca Cola’nın soğuk aylarda da içiminin yaygınlaştırılmasına ve çocukların içeceği haline getirilmesinde 30 yıl boyunca devamlı yayımlanan Noel Baba’lı reklamın büyük yardımı oldu. Bu reklam ile sadece Coca Cola değil Noel Baba imajı da dünya çocuklarınca benimsendi. Aziz Nicholaos bugünkü yaygın kullanımıyla Noel Baba, Coca Cola’nın pazara sunduğu bir tipleme olarak, tüketim toplumun bir simgesi haline getirilip, özünden uzaklaştırıldı.
Noel’de İsviçre çikolatası tüketim toplumunun en rağbet ettiği bir üründür. Dünyaca ünlüdür. İsviçre çikolatasının en temel maddelerinden biri fındıktır. Dünyanın en büyük fındık üreticisi ülkesi Türkiye’dir. İsviçre’nin 20 Minute gazetesi Noel nedeniyle İsviçre çikolatasının tüketim toplumuna sunulduğu şu günlerde fındık gerçeğini irdeledi. Gazete, Türk fındığı eşittir, çocuk işçiler, ucuz işgücü, korkunç çalışma koşulları, düşük ücretle çalıştırılan ve ayırımcılığa tabi tutulan Kürtler demektir diye yazdı. Nestlé, Lindt & Sprüngli, Chocolat Frey gibi ünlü markalar da Noel babanın eline tutuşturdukları çikolatalarla Coca Cola’nın geleniğini sürdürüyor.
Tüketim toplumları, erdemlerini, ahlaki değerlerini, ilkelerini de yiyicek kadar oburdurlar ama, acaba çocuklar, Noel Baba, Coca Cola, İsviçre çikolatası gerçeğini bilselerdi, yine de bu kadar sevinirler miydi? Bari çocuk masumiyetini kirletmeyin.
