• Son bir ayda 84 maden projesi ve 142 taş ocağına ÇED onayı verildi. Maden şirketlerine açılan alanların çoğu yangın bölgeleri. 

Türkiye ve Bakure Kürdistan’da orman yangınlarında binlerce hektar küle dönerken, doğa kıyımı fırsat bilinerek söz konusu alanlar madene açılıyor. 

Orman Genel Müdürlüğü verilerine göre, yılın ilk 7 ayında 4 bin 426 orman yangını meydana geldi. Toplam 49 bin 769 hektar alan zarar gördü. Sadece Haziran-Temmuz aylarında en az 650 orman yangını çıktı. 

Bursa Orhaneli ilçesi Harmancık yolu üzerinde 26 Temmuz'da başlayan orman yangını ara ara kontrol altına alınsa da devam ediyor. 

Bir ayda 84 ÇED kararı

Orman yangınlarının sayısı ve zarar verdiği alan şimdiden 2024'ü geride bırakırken, yangınların yaşandığı kentlerde maden projelerine hız verildi. 

MA’dan Tolga Güney’in haberine göre, 1 Temmuz-31 Temmuz tarihleri arasında 84 tane 4'üncü grup maden (altın, gümüş, demir, bakır, çinko, krom) ocağı için ÇED kararı verilirken, bu kararlar arasında ormanlarını yangınlarda kaybeden kentler de var. 

Son olarak 30 Temmuz'da Muğla Dalaman ilçesinde KMM Madencilik Sanayi Ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılması planlanan krom ocağı ve Hatay Arsuz ilçesinde Arar Petrol A.Ş. tarafından yapılması planlanan petrol arama işlemleri için "ÇED gerekli değil" kararı verildi. Yine aynı gün Çanakkale Merkez ilçesinde Koza Altın İşletmeleri A.Ş. tarafından yapılması planlanan altın-gümüş madeni için ise nihai dosya açıklanarak, yurttaşların görüşüne açıldı. 

Muğla ve Çanakkale’nin yanısıra, Mersin-Silifke, İzmir Beydağ ve Ödemiş ilçesi, Eskişehir Sivrihisar, Aydın Bozdağan, Aydın Karpuzlu, Hatay Antakya, Samandağ ve Hassa ilçeleri, Bursa Mustafakemalpaşa, Muğla Kavaklıdere, Tekirdağ Malkara, Eskişehir Sivrihisar, Balıkesir Balya ilçeleri olmak üzere birçok kentte ÇED kararı verildi. 

Taş ocaklarına da onay

Son bir ayda 142 taş ocağı için de ÇED süreci başlatılırken, büyük yangınların yaşandığı İzmir, Muğla, Aydın, Hatay, Eskişehir, Sakarya, Bilecik, Antalya, Bursa, Denizli, Uşak, Meraş gibi kentlerde onlarca proje için ÇED raporu verildi. Eskişehir'de verilen 9 kararın 5'i "ÇED gerekli değil", 1'i ise "ÇED olumlu" olurken, Bilecik'te 9 kararın 4'ü, Muğla'da 8 kararın 6'sı "ÇED gerekli değil" kararı oldu. Ayrıca Bursa ve Manisa'da 4, Mereş'ta 3, Aydın ve Hatay'ta 2, Sakarya ve Karabük'te ise 1 taş ocağı için ÇED raporu hazırlandı. Bu kentler içinde en olumlu kararların verildiği kent ise 10 kararın 5'inin iptal ya da iade kararı olduğu Antalya oldu. 

Talan ve gasp yasası dayanak

Madene açılan sahaların son bir ayda artmasında “Zeytinlik Yasası” olarak bilinen kanun değişikliğinin de etkisi büyük. 

19 Temmuz’da Meclis Genel Kurulu’nda kabul edilen ve  ‘Süper İzin düzenlemesi’ olarak tanımlanan düzenlemeler, ÇED raporlarını geçersiz kılıyor. Birçok yaşam ve doğal alan, zeytinlikler, sit bölgelerinin maden ve enerji faaliyetlerine açılması için Cumhurbaşkanına acele kamulaştırma yetkisi tanınıyor. 

Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’ne (MAPEG) devlet ormanlarında faaliyet yürütülmesi için 24 aya kadar bedelsiz izin veriliyor. Bu alanlarda orman izni alınmışsa, ÇED sürecinde ayrıca görüş alınması gerekmeyecek.

Yasaya eklenen iki haritayla beraber termik santrallerin ihtiyaç duyduğu kömür rezervinin bulunduğu alanlar kamulaştırılarak, doğrudan şirketlere teslimi öngörülüyor. İZMİR

 

* * *

Gölgesinde oturacak ağaç bırakmadılar

Şirnex'te doğa kıyımına karşı Ekoloji Platformu’nun başlattığı imza kampanyası sürüyor. 

Besta, Gabar ve Cûdî gibi alanlarda yaşanan orman kıyımının durdurulmasını talep eden kampanya kapsamında 4 günde 2 bin imza toplandı. 10 gün boyunca devam edecek kampanya kapsamında toplanan imzalar Orman Bölge Müdürlüğü ve Meclis’e gönderilecek. Cizîr (Cizre), Silopiya (Silopi) ve Hezex (İdil) ilçelerinden de stantlar kurulacak. 

Biz kurumuş oduna kıyamazken 

MA’dan Emrullah Acar’a konuşan imzacılardan Barış Annesi Şükriye İdin, “Gölgesinden oturacak bir ağaç bırakmadılar. Biz kurumuş bir odunu yakmaya kıyamazken onlar ağaçlarımızı kökünden kesiyor. Bunu nasıl kabul edelim? O kadar ağaç kestiler ki artık kentin havası ısındı. Bunu durdurmak için elimizden geleni yapacağız. Herkes yönünü buraya vermeli ve ağaçlara sahip çıkmalı. Bunu kabul etmeyeceğiz" diye konuştu. 

Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) Kadın Meclisi Sözcüsü Berivan Bahçeci ise, kentteki eko kırımın "özel savaş politikalarının bir parçası" olduğunu söyledi. Bahçeci, “Talan edilen sadece doğamız değil, aynı zamanda bizim yaşamımızdır. Herkes bu hassasiyetle olaya yaklaşmalı ve bu kampanyaya destek olmalı” çağrısında bulundu. 

Sahip çıkalım

Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Şirnex Milletvekili Newroz Uysal Aslan, orman kıyımının yanı sıra petrol ve maden çalışmalarıyla da kentin doğasına zarar verildiğine işaret etti. DEM Parti Şirnex Milletvekili Mehmet Zeki İrmez ise, birçok kentte devam eden orman yangınlarına işaret ederek, "1 Eylül’e kadar ormanlık alanlara girişler yasaklandı ancak aynı ormanlarda ağaçlar kesiliyor. Seferberlik ruhuyla bu kırımı durduralım" çağrısı yaptı. 

Şirnex’teki ağaç kesimini haber yaptığı için Mezopomtaya Ajansı muhabiri Dilgeş Ruvanas hakkında soruşturma açıldı. Şirnak İl Jandarma Komutanlığı tarafından “halkı kin ve düşmanlığa tahrik veya aşağılama” iddiasıyla hakkında başlatılan soruşturma kapsamında Cizre Jandarma İlçe Karakolu’nda ifade veren Ruvanas, “Doğaya karşı duyarlı bir gazeteci olduğum için bu haberleri yaptım, paylaştım. Beni değil, ağaçları kesenleri yargılayın" sözleriyle soruşturmaya tepki gösterdi. ŞIRNAK