Partiyarkayı yıkmak devrimden daha zor

• Praksis Dergisi Yayın Kurulu üyesi Dr. Ecehan Balta, kadınların devrim ve barış süreçlerindeki dönüştürücü rolüne dikkat çekti: “Kadın sorununun çözümü için enternasyonal dayanışmaya ihtiyacımız var.”

Kadınların, tarih boyunca devrimlerde ve barış süreçlerinde önemli roller üstlendiğini, ancak çoğu zaman kazanımlarının gölgede kaldığını belirten Praksis Dergisi Yayın Kurulu üyesi Dr. Ecehan Balta, kadınların yalnızca devrimlerin katılımcısı değil, kurucusu ve sürdürücüsü olabileceğini vurguladı. Partiyarkayı yıkmanın devrim yapmaktan daha zor olduğunu vurgulayan Balta, Rojava Kadın Devrimi gibi örneklerin, kadınların öncülüğünde yeni toplumsal sözleşmelerin şekillenebileceğini gösterdiğini ifade etti. Konuyla ilgili Jinnews’e konuşan Ecehan Balta, uluslararası dayanışmanın önemine dikkat çekti.

Toplumun dönüştürücü gücü

Kadınların, devrimlerde her zaman aktif roller üstlendiğini hatırlatan Ecehan Balta, Rus Devrimi’nde Aleksandra Kollontai’nin eşitlik ve toplumsal dönüşüm için verdiği mücadele, Alman Devrimi’nde ise Rosa Luxemburg’un liderliği, kadınların devrimlerin yalnızca destekçisi değil, kurucu özneleri olduğunu kanıtladı diye konuştu. Balta, “Alman Devrimi’nde Rosa Luxemburg olmasaydı, devrim gerçekleşmezdi” diyerek bu öncülüğe dikkat çekti. 

Rojava devrimi kalıpları kırdı

Rojava Kadın Devrimi’nin, bu tarihsel kalıpları kıran bir örnek olduğuna dikkat çeken Balta, “Rojava devrimine baktığımız zaman bunu aşan bir noktadayız. Rojava devrimi bir kadın devrimidir. Kadınlar orada kooperatifleşme yoluyla kendi üretimlerini geliştirmek, toplumsal üretimdeki yüklerini azaltmak ve bu süreçlere dahil olmak için çok ciddi bir çaba gösteriyorlar” dedi.

 

 

Toprağın feminizasyonu

Kolombiya hükümeti ve FARC gerillaları arasında imzalanan barış anlaşmasına da dikkat çeken Balta, “O süreçten önce özellikle kırsal kesimde yaşayan kadınlar ciddi bir eşitsizlik arasında yaşamlarını idame ettiriyorlardı. Kadın ve toprak’ kavramını hukuki bir kavram olarak kabul ettirdiler. Bütün barış süreçlerinde ‘Toprağın feminizasyonu’ diyebileceğimiz, Toprak-Kadın eşleştirmesi, tabi bu maddi temelleri olan bir eşleşme. Barış sürecinde kadınların rolünü bununla sınırlı tutmamak gerekiyor. Kolombiya’da 70 kadın örgütünün bir araya gelerek kurduğu yapı, barış sürecine doğrudan katkı sağladı” diye konuştu. 

Devrim sistemsel dönüşümdür

Balta, devrimin yalnızca iktidarın el değiştirmesi değil, gündelik hayatın tüm alanlarında dönüşüm anlamına geldiğini vurguladı. “Devrim, kentlerimizi enerji ihtiyacımıza göre yeniden planladığımız, çocuk bakımının ve ev emeğinin toplumsallaştığı bir sistemsel dönüşümdür” diyen Balta, kapitalist sistemin kadın emeğini sömürdüğünü ve bu emeğin görünmez kılınmasının patriyarkayı beslediğini ifade etti.

Kazanılmış haklar korunmalı

Yeni toplumsal sözleşmelerin inşasında kadınların özgürce yer alması ve haklarını aktif bir şekilde savunması gerektiğine dikkat çeken Balta, Rus Devrimi’ni örnek göstererek, kadınların kazanımlarının nasıl geri alındığını şu sözlerle anlattı: “Rus Devrimi’nde kadınlar ve erkekler eşit kabul edildi. Evlilik zorunluluğu kaldırıldı, çocuk bakımı toplumsallaştırıldı, anayasa değişti. Ancak devrimden 21 yıl sonra, 1938’de anayasa değiştirilerek bu haklar geri alındı. Devrim yapmak daha kolay partiyarkayı yıkmak daha zor. Kadınlar, kazanılmış haklarını korumalı.” 

Gelişme olmuyorsa tehdittir

“Kadın hareketlerinin uluslararası dayanışması, devrim ve barış süreçlerinde dönüşüm için vazgeçilmez” diyen Balta, 2000’li yıllardan itibaren kadın hareketlerinin birbirinden öğrenmeye başladığını, ancak bu sürecin daha da güçlenmesi gerektiğini ifade etti. “Enternasyonal kurumsal yapılara ve iş birliğine daha fazla ihtiyacımız var”  diyen Balta, kadın hareketlerinin, ekoloji hareketi gibi küresel bir karakter taşıdığını belirtti. Balta, sözlerini şöyle tamamladı: “Dünyanın herhangi bir yerinde eğer kadın hakları noktasında gelişmeler olmuyorsa bu bizim için de bir tehdittir. Kadın sorunun çözülmesi için enternasyonal kurumsal yapılara ihtiyacımız var. Başkasının deneyiminden öğrenmek için bile diğer kadın örgütleri ile dayanışma içerisinde olmak önemlidir. MÊRDÎN