Sağlık politikaları bedenimizi denetliyor
Kadın Haberleri —
- İktidar kadın bedenini denetim altında tutmak için sağlık alanında özel politikalar yürütüyor. Hatice Yayla, kadınların sağlık hizmeti hakkına erişemediğine işaret ederek, sendika ve örgütlere sorumluluk alması çağrısı yaptı.
İktidarın Sağlıkta Dönüşüm Programı’ndan sonra ortaya çıkan tedaviye erişememe sorunu kadınların yaşamını tehdit ediyor. Bunun yanı sıra toplumsal cinsiyete dayalı ayrımcılık da yine kadınların karşılaştığı temel sorunlardan birisi.
Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) Anadolu Şubesi Kadın Sekreteri Hatice Yayla, kadınların sağlık alanında karşılaştığı sorunları JINNEWS’ten Rozerin Gültekin’e anlattı.
Sağlık politikası tedaviyi engelliyor
Sağlıkta Dönüşüm Programı’ndan sonra muayene sürelerinin kısalması, hasta sayısının fazla olması ve randevu bulamama gibi sorunların tedaviyi geciktirdiğini belirten Yayla, yeni bir sağlık politikasının oluşturulması gerektiğini kaydetti.
Mevcut sağlık sisteminin sermaye sahiplerini bu alana dahil etmek için uygulandığını ifade eden Yayla, “Sağlık sistemi tamamen özelleşti. 2002’den bu yana özelleştirme politikası yürütülüyor. Özel şirketlerin sağlık alanından rant elde etme dertleri var” şeklinde konuştu.
Kadına muayenede de baskı
Toplumsal cinsiyet kalıplarının sağlık hizmetinde de yer aldığına dikkat çeken Yayla, muayene esnasında çoğu zaman kadınların yanında yer alan aile bireylerinin kendisini ifade etmesine engel olduğunu belirtti.
Yayla bunun örneğini şöyle verdi: “Kadın muayeneye geliyor, eşi ya da kayınvalidesi kadın hakkında bilgi veriyor. Bu noktada kadının kendini ifade edemediğini konuşma hakkı verilmediğini görüyoruz. Biz bunu yıkmaya çalışıyoruz. Ama politikalar değişmeden zor. Ülkede kadının yeri, değeri olmadığı sürece bunu değiştirebilmek kolay değil. Kadınlar sıkıntı yaşıyor. Toplumsal cinsiyet eşitsizliği sağlıkta da kadının karşısına çıkıyor.”
Kadının bedenini denetleniyor!
Aile planlaması için kullanılan preparatların (hazır ilaç) daha önce aile sağlık ocaklarından temin edildiğini, bir süredir ise devlet tarafından ücretsiz karşılanmadığını söyleyen Yayla, “Kadınların bu hizmete erişememesinin nedeni de sağlıkta dönüşüm politikaları. Aynı zamanda iktidardakilerin kullandığı dille de alakalı. Kadınlar artık aile planlaması yöntemlerine ulaşamıyor. Oysaki en temel hakları kendi bedenlerine sahip çıkmak ve söz sahibi olabilmek. Yasal olarak değişiklik olmamasına rağmen fiili olarak kadınlar aile planlaması yöntemlerini kullanamıyor. Bundan dolayı istenmeyen gebelikler yaşanıyor. İstenmeyen gebelikten kurtulabilmek için merdiven altı dediğimiz yerlerde işlem yaptırıyorlar” bilgisini verdi.
10 haftaya kadar kürtajın yasal olmasına rağmen hiçbir devlet hastanesinde yapılmadığını dile getiren Yayla, “Bu durum kadınların enfeksiyon kapmasına ve ölümüne neden oluyor. Kadın bedenini denetim altında tutabilmek için uygulanan politikalar” diye belirtti.
HPV aşısında ‘medeni durumu’ sorgulanıyor
Öte yandan HPV (Human Papilloma Virüs) aşısının kadın sağlığı açısından önemine değinen Yayla, bunun aşının ücretli olduğunu ve tedavinin de ancak sosyo-ekonomik duruma göre alınabildiğini ifade etti.
HPV ile ilgili 2’li, 4’lü ve 9’lu olmak üzere 3 farklı aşı olduğunu söyleyen Yayla, “9’lu aşı 2012’de onaylanmasına rağmen 2022 yılında eczanelere gelmeye başladı. Euro ve dolar üzerinden gelen bir aşı. Bundan dolayı sosyo-ekonomik olarak aşıyı alamama durumu yaşanıyor. Diğer yandan Sağlık Bakanlığı açıklama yaptı, aşının 18 yaş üstü ve medeni durumuna bakılarak yapılacağını söyledi. Böyle bir durum dünyanın hiçbir yerinde yok. Dünyada 150'den fazla ülkede HPV aşısı, aşı takvimine girmiş 9 ile 14 yaş arası bütün çocuklara yapılıyor. 2022 Kasım ayında HPV aşısının ücretsiz olacağına dair açıklama vardı. Ama 8 ay geçmesine rağmen bununla ilgili de herhangi bir çalışma görmüyoruz. Rahim ağzı kanseri kadın kanserlerinde 4’üncü sırada yer alıyor. Ama kadınlar aşıya ulaşamıyor. Eşitlik ilkesine uygun olarak ne yaş ne medeni durum gözetmeksizin HPV aşı takvimine girmeli” ifadelerini kullandı.
Çözüm önerileri
Hatice Yayla değerlendirmesinin sonunda kadınların tedaviye erişime ulaşmakta yaşadığı sorunların ortadan kalkması için yapılması gereken çözüm önerilerini şu sözlerle sıraladı: “Koruyucu sağlık birimlerinde aile planlaması yöntemlerinin ücretsiz bir şekilde gerçekleştirmesi ve etkin bir şekilde işlemesi gerekiyor. Aile Sağlığı Merkezleri’nin halk sağlığını önceleyerek tüm kadınlara ulaşması gerekiyor. Kadınları bilinçlendirmek gerekiyor. Bu sorumluluk da birinci basamakta kadın örgütlerine ve sendikalara düşüyor. Aşıların ve testlerin ücretli olarak yapılmasının ortadan kaldırılması gerekiyor. Kadınlar Aile Sağlığı Merkezleri ve devlet hastanelerinde ücretsiz bir şekilde HPV testi yaptırabilir.” İSTANBUL