• Kürt düşmanlığına dayalı savaşta ısrar eden AKP-MHP iktidarının 2023 yılı bütçesinde savaşa ayırdığı tutar 470 milyara ulaştı. Bu harcama, 2014'te 45 milyar TL idi. 

• Böylece her 8 liralık verginin 1 lirası, savaşa ayrılıyor. Savaş harcamalarında dünya 16'ncısı. AB'de savunma gideri, bütçenin yüzde 3'ü kadarken Türkiye'de yüzde 11'ine denk geliyor. 

Geçen yıl resmi olarak 230 milyarı savaşa ve militarizme ayıran AKP-MHP iktidarı, yeni yıl için 470 milyara yakın bir rakamı gözden çıkardı. 

Meclis Genel Kurulu’nda 2023 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi görüşmelerinde siyasi partilerin konuşmalarının ardından Halkların Demokratik Partisi (HDP) Sözcüsü Ebru Günay aleyhte söz aldı. İktidarın savaşa, talana, ayrımcılığa, sömürüye, her türlü şiddete destek veren yeni bir bütçesiyle karşı karşıya olduklarını belirten Günay, “660 milyarlık bir açıkla, 2023 yılı bütçesini değerlendiriyoruz. 2023 bütçesi; işçilere, emekçilere, kadınlara, gençlere, inanç ve değerlere, farklı anadillere, özgürlüklere, doğaya, mimariye, bilime, çocuklara, engelli bireylere, geleceğe, ağaca, kuşa, dağa, taşa düşman olan bu iktidarın, yıllardır bizden çaldıklarıyla dolu bir bütçe. 82 milyon kişiden alınan vergilerle tek adam ve etrafındaki çıkar gruplarının kazanması için harcanmak istenen bir bütçe teklifidir, ‘hayır’ diyeceğiz” dedi. 

İçinden çıkılmaz sarmal

Yüzüncü yılına giren Cumhuriyet’in demokratikleşemediğini vurgulayan Günay, “AKP iktidarıyla milliyetçi, muhafazakâr, tekçi bir karaktere daha fazla kaymıştır" diyerek şöyle devam etti: "Cumhuriyetin demokratikleşememesi, faşizmin kurumsal hale getirilmesi, son olarak iki yıldır derin bir şekilde yaşadığımız ekonomik kriz devasa bir hal almıştır. Bu ekonomik kriz sürecinde enflasyon rekor kırmıştır, işsizlik artmış, dış borç, dış ticaret açığı ve döviz kuru tarihi seviyelere çıkmıştır. İktidar ekonomiyi içinden çıkılmaz bir sarmala sürüklemiştir. Tüm bu süreçlerde iktidar; devleti, siyaseti ve hatta tüm toplumu kendine göre dizayn etmeye çalışmış, pamuk ipliğine bağlı iktidarlarının devamlılığını sağlama adına mafyavari çetelerle iş birliğine girmiş, seçimde kazanma uğruna kesenin ağzını açtıkça açmıştır. Bu durum da rekor bütçe açıklarını beraberinde getirmiş.

Kaynaklar savaşa aktarılıyor

20 yıldır barışa değil, silahlanma ve şiddete kaynak ayıranlar; kadınlara değil, kadına yönelik çok yönlü şiddete alan açanlar; gençlere değil, yandaşa, ranta, yolsuzluğa, tekellere, taşeronlara para akıtanlar; doğa talanından milyonlar kazananlar; çocuk işçiliğine, çocuklara yönelik her türlü istismara göz yumanlardır. Yanlış tarım politikalarıyla ülkedeki üretimi yok etme noktasına getirenler ve en önemlisi sınır içi ve sınır ötesinde Kürt düşmanlığında çığır açanlara karşı bizim 'Çözüm Bütçemiz' var. İktidarın hesap vereceği gün geldiğinde ki o gün çok yakındır, bu ülkenin halkları olarak hepimiz ‘Çözüm Bütçesi’ ile rahat bir nefes alacağız. 

Bütçenin en önemli sorunu

Türkiye’nin en başat sorunu antidemokratik bir rejimin tüm topluma dayatılmasıdır. Toplumsal dokuları yok etme amacıyla oluşmuş ulus devlet rejiminin tek adam rejimiyle pekiştirilmesi ile dışlayıcı, ötekileştirici, kutuplaştırıcı özellikler kurumsal olarak bugün hepimize her yerde bir tecrit siyaseti dayatmaktadır. Özellikle iktidarın Kürt sorunundaki anti demokratik tutumu ve gün geçtikçe ülkenin yönetilme şeklini demokrasiden uzaklaştırmış olması, şiddeti ve savaşı tercih eden politik tercihleri, bu bütçenin en önemli sebebi durumundadır. Nitekim ülke kaynaklarının üretimi ve istihdamı arttırmak yerine, savaşa ayrılması, halka yeni vergi külfetleri, maliyet artışları, döviz kurlarında rekorlar ve enflasyon artışı olarak geri dönmektedir. 

8 liranın 1 lirası savaşa

Bakın 2023 yılı bütçesinde ‘Silahlanma ve Güvenlik Harcamaları’ için devasa bir tutar ayrılmıştır. Örneğin 2014'te güvenlik harcamalarına düşen pay 45 milyar TL iken, 2023'te bu miktar 469 milyar TL gibi rekor bir rakama ulaşmıştır. Cumhuriyet tarihinin en yüksek ‘Silahlanma ve Güvenlik Bütçesi’ olmuştur. Silah ve çatışma için ayrılan bu tutar, 2023 yılı bütçe giderinin yaklaşık yüzde 10’una tekabül etmektedir. Yani 2023 yılı bütçesindeki her 8 liralık verginin 1 lirası, ‘Silahlanma ve Güvenlik Harcamaları’na gitmektedir. Türkiye bu harcama rakamlarıyla dünyanın en çok askeri harcama yapan ülkeleri arasında 16. sırada yer almaktadır. Avrupa Birliği ülkelerinde savunma bütçesi, ortalama olarak, ülkelerin bütçelerinin yalnızca yüzde 3’ü kadar iken, Türkiye’de bu oran bütçenin yüzde 11’ine denk gelmektedir. Son 40 yılda yaşanan şiddet politikalarına yüz milyarlarca dolar harcaması da yapılmıştır. ANKARA

*****

AKP: Savaşa çok harcıyoruz

“Savaş bütçesi” tespitlerine karşı çıkan AKP Genel Başkan Yardımcısı Nurettin Canikli, “Güvenlik için çok büyük paralar harcanıyor. Bir mühimmatın maliyeti 5 milyon dolar” itirafında bulundu. 

HDP'nin “Savaş bütçesi” tespitine karşı çıkan AKP Genel Başkan Yardımcısı Nurettin Canikli itiraflarda bulundu. Bütçeyi güvenlik harcamaları üzerinden savunan Canikli, “Çok konuşulmuyor, çok gündeme gelmiyor ama bu toprakları savunmak için çok büyük paralar harcıyoruz. Türkiye 3 ülkede toprak bütünlüğünü sağlamak için bugün asker bulundurmak zorunda ve güvenlik için çok büyük paralar harcanıyor. F-16'lardan atılan akıllı mühimmatın tanesi 400 bin dolardan 1,2 milyon dolara kadar çıkıyor. En son yerli olarak geliştirdiğimiz nüfuz edici bombanın bir tanesinin maliyeti 1,2 milyon dolar. FIRTINA obüslerinden sık sık atılan, çok namlulu roketatarlardan atılan bir mühimmatın maliyeti 5 milyon dolar. En ufak bir operasyonda binlercesi atılıyor. Bunu şunun için söylüyorum: Yani bütün bu gelişmeler sağlanıyor, bütün bu harcamalar yapılıyor, 200 milyarlık enerji sübvansiyonu yapılıyor” itiraflarında bulundu.