’Son İmparator’ öldü

Ünlü İtalyan yönetmen Bernardo Bertolucci 77 yaşında hayatını kaybetti. Usta yönetmen “Sinema her zaman politiktir, fakat sistem içinde yapılan bütün filmler aynı zamanda sistem tarafından sömürüye açıktır” diyordu.

‘The Last Emperor’ (Son İmparator) filmi ile 9 Oscar kazanan, ‘The Conformist’ (Konformist) ve ‘Last Tango in Paris’ (Paris’te Son Tango) gibi filmlerin yönetmeni Bernardo Bertolucci, hayatını kaybetti. Ünlü yönetmen bir süredir kanser tedavisi görüyordu.

Paris’te Son Tango, 1900, Konformist ve Son İmparator, onun unutulmaz filmlerinden sadece birkaçıydı.

Bertolucci aynı zamanda En İyi Film dalında Oscar kazanan tek İtalyan yönetmen.

Ona bu ödülü 1987’de unutulmaz filmi Son İmparator getirmişti.

Bertolucci; sadece İtalyan değil dünya sinemasının da dev yönetmenleri arasında görülüyordu.

Bertolucci aynı filmle En İyi Yönetmen kategorisinde de Oscar kazanmış, film toplam 9 dalda Oscar’a layık görülmüştü.

Bertolucci’nin aldığı son ödüller arasında, 2011’de Cannes Film Festivali’nde sinemaya hizmetlerinden dolayı kendisine verilen Onursal Altın Palmiye Ödülü de yer alıyordu.

Paris’te Son Tango

Bertolucci’nin en çok konuşulan filmleri arasında Paris’te Son Tango da yer alıyor. Filmin baş aktristi Maria Schneider’ın 19 yaşındayken rol aldığı filmde, rızası dışında cinsel ilişkiye mecbur bırakıldığı iddiası yönetmene tepki gösterilmesine neden olmuştu.

16 Mart 1941’de İtalya’nın Parma kentinde doğan Bernardo Bertolucci, şair Attilio Bertolucci ile Ninetta Giovanardi’nin iki oğlundan biriydi. Sinema yapımcısı dedeleri Giovanni Bertolucci sayesinde bu sektörün içinde büyüyen Bernardo Bertolucci’nin kardeşi Giuseppe de sinema ve tiyatro dünyasında tanınan bir isim.

Uzun süredir tekerlekli sandalyede yaşayan Bertolucci’nin ölüm haberi İtalyan basını tarafından ”20. yüzyılın son büyük maestrosu öldü”, ”İtalyan sinemasının büyük maestrosu hayatını kaybetti” gibi ifadelerle duyuruldu.

Kameram

Bertolucci sinemasında İtalyan faşizmi odaklı temalara sahip filmlerinde yaptığı derinlemesine analizlerle bireylerin kendilerine söylemekten kaçındığı, konuşulmayan, tartışılmayan toplumsal sorunları hedef haline getirir. Bunu gerçekleştirirken, önemli tarihsel süreçlere ilişkin toplumsal dinamiklere yaptığı müdahalede hikayelerini Freudyen tahlillerle beslemeyi de ihmal etmez.

Bunu şöyle tanımlar: Kameramda yeni bir lens keşfettim. Bu Kodak veya Zeiss değil Freud’du. Psikanaliz, insanın kendisini tanıması için bir araçtır ama iyileşmek diye bir şey yoktur. Psikanalizle iyileşmenin mümkün olamayacağını Freud da söylüyor zaten. İnsan sadece nevrozuyla yaşamayı öğreniyor.

Bertolucci’nin karakterleri geleneğin aksine “kafası karışık dava adamları” olmak yerine sorguladıkları hayatı anarşiyle bertaraf etmenin peşine düşerler.

Novecento

1976 yılında çektiği modern bir epik film olan 1900/Novecento ile gerek oyuncu tercihleri (Robert De Niro-Gerard Depardieu) gerekse solcu ve faşist iki jenerasyonun çarpışmasını konu alan hikayesiyle adından söz ettirmeye devam eden yönetmen, çizgisinden saparak filmografisine 1987 yılında Çin’in son imparatoru olan Pu Yi’nin hayatını anlatan biyografik bir eser ekler. The Last Emperor (Son İmparator) filmi ile 9 dalda Oscar kazanır ve film, sinema gündemine bomba gibi düşer. 

 

 KÜLTÜR SERVİSİ