Tarih ve sürgün ile geçen bir yaşam: Marine köyü
Mardin’in Nusaybin ilçesine 30 kilometre uzaklıkta bulunan ve köyle bulunan harabeler nedeniyle Sit Alanı ilan edilen Marine (Eskihisar) köyünde boşaltma politikalarına rağmen yaşam devam ediyor. 1990’lı yıllarda koruculuk baskısı nedeniyle boşaltılan köydeki tarihi harabeler korumasız bırakılması nedeniyle dökülürken, köyde yaşayan kadınlar ise 90’lı yıllarda yaşadıkları baskıları hiç unutmadıklarını söylüyor.
Bagok Dağı eteklerinde bulunduğu için sürekli askeri operasyonların yaşandığı köyde 90'larda, bölgede artan koruculuk dayatması sonrası koruculuğu kabul etmeyen köy boşaltılarak yakılmış. Yakıldıktan yıllar sonra köylülerin yeniden giderek yaşamını devam ettirdiği köyde harabeler bu süre boyunca bakımsız ve korumasız kaldı.
‘Her gün evlerimizi basıyorlardı’
Köydeki harabeler, sit alanı ilan edildiği halde restore edilmiyor. Köy boşaltmasında askerler ve korucular tarafından işkence gördüklerini ifade eden köy sakinlerinden Zeko Dinç, “Bizim başımıza gelmeyen mi kaldı? 7’den 70’e herkesi işkenceden geçirdiler. Köydeki bütün kadınları toplayıp köydeki bir mağaraya koydular. Orada da bize hakaret ettiler. Ömrümüz işkence ile geçti. Her gün evlerimize baskın yapıyorlardı” diyor.
O baskınlardan birini anlatan Zeko Dinç, şunları söylüyor: “O gün belki de en vahşi saldırı gerçekleşti. Asker ve korucular hepimizi evlerimizden dışarı çıkardı. Köy tarihi bir alan ama o günlerde biz çıktıktan sonra buradaki evlerin hepsini yıktılar. Kırılmadık eşya, yakılmadık ev bırakmadılar. Çok eziyet gördük. 40 yıldır her gün uyandığımızda önce dağlara bakıyoruz asker var mı yok mu diye. Ona göre günümüze başlıyoruz.”
‘Yaşamımızı yeniden inşa ettik’
Köyün yaşlılarından Seyran Dinç ise “Burası tarihi bir yer. Burada Süryanilerden önce de bir sürü uygarlık yaşamış. Yıllar içerisinde çok yıkım görmüş buralar. Ama en büyük saldırı ve yıkım 90’lı yıllarda oldu. Bize gelip ‘buradan gidin’ dediler, gitmeyiz dedik. Ama bize yapmadıkları şey kalmadı. Sonra köyden göç ettik. 2002 yılında köye geri dönebildik. Geldiğimizde evlerimiz yakılmıştı. Her şeyi yeniden inşa ettik. Şimdi kendi topraklarımızda olduğumuz için mutluyuz” diye konuştu.
JİNNEWS/MARDİN
