TikTok’ta Kürt işçiler

Toplum/Yaşam Haberleri —

TIKTOK

TIKTOK

  • TikTok’un Emek Sineması’nda inşaat, tarla ve atölyeler birer film setine dönüşüyor. Sergide yer alan videoların sahipleri ise kullanıcı isimleriyle serginin girişinde yazıyor.

ZABEL MİRKAN

Eğer sanatın işlevi gerçekliği imgeye dönüştürmekse, sanatın gerçeklikle kurduğu spekülatif ilişki üzerine düşünülebilir ve bu şekilde kurulan ilişkinin sınırları sorgulanabilir. Peki o halde sanat nedir ve sanatın yansıttığını iddia ettiği gerçek nedir? Gerçek verili olarak var mıdır? Eğer varsa nasıl yeniden oluşturulabilir? Eğer gerçek verili değilse, sanat gerçeği aramaya yönelik özel ve ayrıcalıklı bir yol olmaz mı? Her türlü göndergeden yoksun olan bu etkinlik, bir kısır döngü içerisinde kaybolma tehlikesiyle karşı karşıya kalmaz mı?
Bütün bu sorular sanatçıların ve izleyicilerin kafasını kurcalamakta ve çağdaş sanat dediğimiz şeyin etrafında toplanmaktadır. Kesin olan şu ki, özellikle 20. yüzyıldan itibaren temsil üzerine düşünüldüğü andan beri, temsilden vazgeçilmiştir. Söz konusu temsilin ortadan kalkmasına en güzel örneklerinden biri de TikTok’ta işçilerin çektiği ve yayınladıkları videolar olabilir.

Faşizm bir hastalıktır
TikTok’ta yer alan işçi videolarının bir arada görülebildiği bir etiket var: “#işçiler”. Bu etiket altında yer alan videoların yaklaşık 35 milyon görüntülemesi bulunuyor. Videoda yer alan başlıklar arasında şunlar var: “Yakarsa dünyayı garipler yakar”, “İş güvenliği nedir?”, “Sakarya’da ekmeğinin peşinde koşan işçilerden ne istediniz? Kürt’ün Kürt’ten başka dostu yoktur”, “Sabahın köründe 59 lira için kalkıp işe gittiğimde ben”, “Faşizm, ırkçılık ucube bir hastalıktır”, “Adil yaşam hepimizin hakkı”, “Doğu’da sosyal deney yapacağınıza Batı’da insanlık deneyi yapın”.

İnşaatta ve tarlada çalışan Kürt işçiler
Aralarından iyi olanları seçmedim bu başlıkları yazarken. Başlıkların çoğu bu minvalde. Ağırlıklı olarak yüklenenler, inşaat işçilerinin ve mevsimlik tarım işçilerinin videoları. Bu başlıkların başlıca nedenlerinden biri zaten inşaat sektöründe ve tarlalarda çalışanların çoğunun Kürt işçiler olması. Bunu arka fonda çalan Kürtçe müziklerden anlayabileceğiniz gibi videoların altına ayrıca not düşülen “#kürdüz” gibi etiketlerden de anlayabiliyorsunuz.

TikTok’ta Kürt işçilerin yanı sıra Suriyeli mülteci işçilerin videolarını da görmek mümkün. Örneğin geçtiğimiz yıl sosyal medyada hayli paylaşılan ve muhalif medyada kendisine yer bulan videoda İkitelli’de bir tekstil atölyesinde çalışan mülteci işçiler çalışma koşullarının insanlık dışı boyutunu görünür kılmak için bunu biraz da mizahi dille ele alıyorlardı. Videodaki işçi, sürekli daha hızlı ve seri çalışmasına dair emirler veren ustasından tuvalete gitmek için istiyor, usta ise tuvalet için 5 saniyelik bir izin veriyordu. Bir başka videoda ise çoğu mülteci işçi gibi sigortasız çalıştırılan işçi tuvalete gidiyor ve kapıda “Sigortalı olmayan giremez” uyarısı ile karşılaşıyordu.

İnşaat, tarla ve atölyeler
 3 Aralık 2020’de Karşı Sanat’ın Beyoğlu’ndaki mekânında izleyiciyle buluşan “TikTok’un Emek Sineması” bu videoların görünür olmasını sağlayan işlerden. TikTok'un Emek Sineması’nda inşaat, tarla ve atölyeler birer film setine dönüşüyor. Sergide yer alan videoların sahipleri ise kullanıcı isimleriyle serginin girişinde yazıyor.
31 Aralık’a kadar sürecek sergide yer alan videolarda emek-beden ilişkisine dikkat çekildiği gibi arkada çalan Kürtçe müzikler, işçilerin kimliklerine de ne denli sahip çıktıklarını gösteriyor. Dikkat çeken bir başka şey ise işçilerin komik görünmek, “küçük düşmekten” korkmak ya da feminen görünmekle ilgili bir sorunlarının olmadığı. 
Örneğin çalışma alanlarını podyum haline getiren işçilerden biri perukla sahneye çıkabiliyor. Ya da bir başkası manken gibi poz veriyor. Ve bunu hiçbiri, hiçbir şekilde sorun etmiyor. Böylelikle sergide yer alan videolarda hayli ilgi çekici kareler yakalanabiliyor. Örneğin bir işçinin kepçenin silindirini koşu bandını kullanması ya da başka bir işçinin seranın yeşilliklerinin altından kafasını çıkarıp birden başlık parasıyla ilgili bir şarkıya eşlik etmesi gibi...

paylaş

   

Yeni Özgür Politika

© Copyright 2024 Yeni Özgür Politika | Tüm Hakları Saklıdır.