Yekmal hedef büyüttü

• Yekmal Koordinatörü Günay Darıcı, önlerine hedef olarak 10. sınıfa kadar Kürtçe-Almanca dillerinde eğitim verecek bir okul (Bilinguale Gemeinschaftschule) açmayı koyduklarını ve bunun için hazırlıklara başladıklarını belirtti.

FEHMİ KATAR / BERLİN

Berlin’de Kürtçe-Almanca hizmet veren kreşleri bulunan Kürdistanlı Veliler Birliği (Yekmal) Hamburg’da da iki dilli yuva için resmi başvuru yaptı. Yekmal Akademi de yaklaşık 1 yıldır Kürt dilinin gelişimi için önemli çalışmalara imza atıyor.

Yekmal’in Berlin’in Kreuzberg ve Wedding semtlerinde iki dilli yuvaları bulunuyor. İlk yuva Kita Pîya, 2015 yılında kuruldu ve şu an 25 çocuğa hizmet veriyor. İlk kreşin gördüğü ilgiden dolayı 2018 yılında 45 çocuk kapasitesiyle ikinci yuva açıldı. Yekmal Koordinatörü Günay Darıcı yoğun ilgi olduğunu, onlarca çocuğu yuvaya alamadıklarını belirtti.

Berlin ardından Hamburg’da

Hamburg’da da Kurmancî-Zazakî ve Almanca eğitim verecek bir yuva açma çalışmalarını sürdürdüklerini anlatan Darıcı, en kısa sürede bu çalışmanın meyvesini almayı da umduklarını belirtti. Yuva kurmanın sıkı bir bürokratik çalışmayı ve profesyonel eğitmeninden yöneticisine kadar güçlü bir alt yapıyı gerektirdiğini söyleyen Darıcı, Yekmal olarak bu konuda iyi bir deneyime sahip olduklarını ve bu deneyimlerden diğer şehirlerdeki Kürtlerin de yararlanması için çalıştıklarını kaydetti.

İki dilli okul

Darıcı, önlerine hedef olarak 10. sınıfa kadar Kürtçe-Almanca dillerinde eğitim verecek bir okul (Bilinguale Gemeinschaftschule) açmayı koyduklarını ve bunun için hazırlıklara da başladıklarını belirtti. Pandemi nedeniyle çalışmalarına ara verseler de en kısa zamanda kaldıkları yerden devam edeceklerini ifade etti.

Üç okulda Kürtçe ders

Yıllar boyunca Berlin’deki okullarda Kürt öğrencilerinin anadillerini öğrenmesi için verdikleri mücadelenin 2019’da başarıya ulaştığını belirten Darıcı, “Berlin’de üç okulda Kürtçe seçmeli ders olarak veriliyor. Bunu yaygınlaştırmak için çalışıyoruz” dedi. Darıcı bu konuda tüm Kürdistanî kurum, kuruluş ve kişilerin aktif çaba sarf etmesi gerektiğini, özellikle ailelerin çocuklarını okula yazdırırken anadillerini belirtmeleri ve okul idaresine anadil dersi istediklerini söylemelerinin oldukça önemli olduğunu söyledi. Yekmal olarak Kürtçenin diğer göçmen dilleri gibi tanınıp, Kürt ailelerinin de hakları olan kamu hizmetlerini kendi dillerinde alması için üzerlerine düşeni yapmaya çalıştıklarını belirten Darıcı “Dilimiz, varlığımız ve kimliğimizdir, sahip çıkmalıyız” dedi.

3 lehçede ve Almanca hizmet

Kürt aileleri ve çocuklarının yaşadıkları toplumda eşit koşullara sahip olması için 26 yıldır çaba gösterdiklerini belirten Darıcı, aile ve eğitim danışmanlığı, çocuk ve ailelere yönelik grup çalışmaları gibi çalışmalarının da olduğunu söyledi. Bu çalışmalar Almanca ve Kurmancî, Sorani ve Kirmanckî (Zazakî) lehçeleri ile yapılıyor. “Kürtçenin lehçeleri zenginliğimizdir” diyen Darıcı, “Bu zenginlik ve farklılığı çalışmalarımıza yansıtmak hem dört parçadaki Kürdistanlılara çalışma şansı vermekte ve hem de çalışmalarımızı zenginleştirmektedir” diye belirtti.

Yekmal Dil Akademisi

Yekmal Akademi ise yaklaşık 1 yıldır dil ve eğitim alanında araştırmalar yapıyor ve eğitimler veriyor. Yekmal Akademi’nin sorumlusu Şerif Derince, anadilde eğitim ve çok dillilik konularındaki araştırmalarıyla biliniyor. Derince, akademinin amaçlarını şöyle açıklıyor: “Kürt dili ve kültürünün çeşitli yönleri ile ilgili bilimsel araştırmalar yapmak, bu alanlarda eğitimcilere ve ebeveynlere yönelik düzenli eğitimler vermek, kamusal politikaların belirlenmesine bilimsel verilerle katkıda bulunmak ve Kürtlerin bu süreçlere aktör olarak dahil olmasını teşvik etmek. Yekmal’in farklı birimlerde yürüttüğü çalışmaların niteliğini bilimsel araştırma ve yöntemlerle desteklemek.”

Araştırmalar yapılıyor

Akademi bünyesinde tüm bu çalışmaları gerçekleştirmek için 5 alt birim bulunuyor. Araştırma Birimi, 2019 yılında, Berlin’de yaşayan Kürtlerin dilsel ve sosyolojik durumunu inceleyen kapsamlı bir çalışma yürüttü. Söz konusu araştırma, Berlin özeline odaklanan en geniş çalışmalardan biri. Araştırmanın sonuçları geçtiğimiz dönem içinde birkaç farklı bilimsel sempozyum ve panel aracılığı ile paylaşıldı. Kapsamlı araştırma raporu ise Kürtçe, Almanca ve İngilizce olarak çok yakında yayınlanacak. Birimin şu anki çalışması ise korona salgınının Berlin’de yaşayan ebeveynlerin çocuklarının eğitim durumlarına odaklanıyor.

Dilsel ve pedagojik destek

Akademinin bir diğer dalı ise Eğitim Birimi. Bu birimin iki çalışma alanı bulunuyor. Birincisi yaklaşık bir senedir süren, okul öncesi kurumlarda çalışan Kürtçe eğitimlerin dilsel ve pedagojik olarak desteklenmesi programı. Bu programa katılan eğitmenler bir yandan Kürtçe yetkinliklerini hem dilbilgisi hem de pedagojik pratik açısından geliştirirken bir yandan da kendi ihtiyaçlarını karşılamak üzere çift dilli materyaller hazırlamakta.

Eğitimcilere sertifika

Diğer alan ise 2021 yılında başlaması planlanan Erken Çocukluk Eğitiminde Dile Duyarlı Pedagoji Sertifika Programı. Çocukların mevcut dilsel birikimi baz alıp bunun üzerine okul öncesi eğitimin inşa edilmesini savunan program, bu alanda hali hazırda çalışan ve çalışmak isteyen eğitimcilere yönelik teorik ve pratik modüllerden oluşan 2 yıllık bir diploma eğitimi. Akademi, seminer, konferans ve panel vb. çalışmalar da organize ediyor. Bu kapsamda her yıl düzenlenen 21 Şubat Dünya Anadili Günü sempozyumu ve Newroz haftasında denk getirilen Kürt Kültür Günleri etkinlikleri içinde paneller düzenlemek hali hazırda yapılan çalışmalar. Yıl içerisinde farklı temalarda seminerler düzenlenmesi de planlanıyor.

Çift dilli eğitim materyalleri

Akademinin önemli birimlerinden bir tanesi de çift dilli eğitim ve öğretim materyallerinin hazırlanmasına odaklanıyor. Bu alanda uzun yıllardır Almanya genelinde kullanılan değerli çalışmalar yapmış olan Xwendin Ronahî ye İnsiyatifi ile ortak çalışma yürütülmekte. Çift dilli çocuk hikâye kitapları, dil öğrenme etkinlikleri için materyaller, sesli hikâyeler ve videolar hazırlanması bu alanda yapılan bazı çalışmalar. Bu çalışmalar hem Kita Pîya’da kullanılmakta hem de kurumun web sitesi ve sosyal medya kanalları vasıtasıyla faydalanmak isteyen herkese ulaştırılıyor.

Ailelere danışmanlık

Akademinin bir diğer çalışması ise kamu kurumları ve sivil toplum kuruluşlarının hazırladığı broşür, poster, mektup ve benzeri bilgilendirici yazılı materyallerin Kürtçe diline çevirilmesinin teşvik edilmesi. Kürtçe dil kullanımı konusunda danışmanlık hizmeti sunulması ve ailelere çift dilli veya çok dilli çocuk gelişimi konusunda danışmanlık veriliyor.

Berlin’deki devlet okullarında Kürtçe seçmeleri derslerin başlamasını sağlayan ve bu derslerin devamlılığı ve desteklenmesi için çalışma yürüten Kurdisch AG İnisiyatifinin yürütücülüğü de yine Akademi’nin çalışma alanlarından bir tanesi.

Akademisyenlerle ortak çalışma

Derince, çalışmalarında Kurmancî lehçesinin çok daha ön plana çıktığını ancak Sorani ve Kirmanckî lehçelerinde de çalışmalar yürütüldüğünü ekledi. Son olarak, çalışmalar sürecinde gerek üniversitelerin farklı birimlerinde çalışmalar yürüten akademisyenler gerekse de benzer alanda faaliyet yürüten sivil toplum kuruluşları ve bu alanda çalışmaları olan kişiler ile ortak çalışmalar yapıldığını, bu sayede Kürt dilinin ve kültürünün geliştirilmesi ve görünür olması çalışmalarına katkıda bulunduklarını söyledi. Akademi’nin sonraki dönemler için hedefi, mevcut çalışmalarını güçlendirmek ve gerek Almanya gerekse de Avrupa çapında çalışmalar yürütmek.