2021’de kadına yatırım yok

• Bütçede Aile Bakanlığı’na 42 milyardan fazla para ayrıldığını ancak şiddetle mücadeleye, güvenceli istihdama, kadınların kamu hizmetlerine erişimine yönelik yatırım ödeneklerinin bütçede yer almadığını söyledi. 

AKP’nin 2021 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi, Türk Meclisi Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülmeye devam ediyor. Bütçe teklifinde kadının yer almadığı ve eşitsiz olduğu itirazları muhalefet ve kadın örgütleri tarafından sık sık dile getirilirken, her sene olduğu gibi bu senede kadınların talebine rağmen kadın örgütlerine bütçe görüşmelerinde yer verilmedi. 2021 yılı bütçe teklifini ‘saray, sermaye ve savaş bütçesi’ olarak niteleyen HDP, halk bütçesinin oluşturulması vurgusu yapıyor.
Bütçe görüşmelerinde yer alan Halkların Demokratik Partisi (HDP) Ankara Milletvekili Filiz Kerestecioğlu, bütçe teklifinin kadınları, çocukları, dezavantajlı grupları ve mültecileri görmezden geldiğini belirtti.
 
Katılımcı ve şeffaf değil

Bütçe teklifinin tamamen diyaloga ve istişareye kapalı olarak görüşüldüğünü belirten Kerestecioğlu, “Katılımcı ve şeffaf değil. Hiçbir şekilde sivil toplum örgütlerinin, sendikaların, kadın örgütlerinin görüşleri alınmıyor. Kadın örgütlerinin talepleri oldu ancak her sene olduğu gibi yine engellendi. Bu sene de pandemi bahane edildi” dedi. 
 
Sermayeyi beslemeye doymuyorlar

HDP’nin gündeme getirdiği  ‘halk bütçe teklifinin’ yurttaşlık gelirine dayandığını ifade eden Kerestecioğlu, asgari ücretin en az 4 bin olması gerektiğini vurgulayarak şöyle devam etti: “Kadınların emeklilik hakkının olması gerekiyor. Bunun dışında yüksek okullardaki öğrencilerin borçlarının silinmesi, eğitimlerinin ücretsiz karşılanması gerekiyor. Diyeceksiniz bunlara kaynak var mı? Evet var. İşçiler için ayrılması gereken kaynaklar sermayeye harcanıyor. Hatırlarsanız pandeminin başında Erdoğan, iş insanları ile yaptığı toplantıda, ‘memnun değil misiniz, sizin için yaptık bunları’ demişti. Bunca yoksulluk ve haksızlık içerisinde sermayeyi beslemeye doyamıyorlar ve doyamama hali de aslında tam istihdam yaratacak bir yatırım harcaması falan da değil. 
 
Sosyal devlet hedeflenmeli

Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın önemli bakanlıklardan biri olduğunu ancak bütçeye bakıldığında kadın ve çocukların görmezden gelindiğine dikkat çeken Kerestecioğlu, söz konusu bakanlığın 2021 bütçe teklifinin yüzde 12,7’sini oluşturduğunu ve bakanlığa 155 milyar lira ayrıldığını kaydetti. Ayrılan paranın yüksek bir rakam olduğunu ifade eden Filiz, “Bakanlığın bütçesi sosyal yardım temelli. Bu yapılmayacak bir şey değil, tabii ki olmalı ama asıl olması gereken, hak temelli bir sosyal devlet olma pozisyonudur” ifadelerini kullandı. 
 
Kadına yatırım yok

Bakanlığın 2023 hedeflerini “kadınlar için acı bir tablo” sözleriyle değerlendiren milletvekili, sosyal yardımlara 42 milyardan fazla para ayrıldığını ancak şiddetle mücadeleye, güvenceli istihdama, kadınların kamu hizmetlerine erişimine yönelik yatırım ödeneklerinin bütçede yer almadığını aktardı. Türkiye’de 81 olan Şiddeti Önleme ve İzleme Merkezi (ŞÖNİM) sayısının 2023’e kadar arttırılmayacağını söyleyen Filiz sözlerini şöyle sürdürdü: “Koskoca İstanbul’da tek bir ŞÖNİM olacak. Aynı şekilde 40 milyondan fazla kadının yaşadığı ülkede şu anda 150 olan sığınak sayısı eğer 2023’e kadar olabilirse en fazla 165 olacak. 104 olan engelli, bakım ve rehabilitasyon merkezi en fazla 120 olacak. Aslında hiç yatırım göremiyoruz bu bütçede. Kadınların çalışabileceği bir fabrika kurulması ya da şiddeti önleyecek mekanizmalar için başka bakanlıkların bütçeleri ile koordineli bir çalışma da göremiyoruz.”
 
Yatırım savaşa

Bütçenin aynı zamanda “savaş bütçesi” olduğunu kaydeden Kerestecioğlu, “İçeride ekonomi politikalarının işlemezliğini kapatmak için savaş bir araç olarak kullanılıyor ve savaşa milyar dolarlar aktarılıyor” dedi. 
 
Kadın işsizlik oranı yüzde 45,3

Kerestecioğlu, DİSK-AR araştırma merkezinin Covid-19 etkisiyle revize edilen geniş tanımlı kadın işsizlik oranını yüzde 45,3 olarak açıkladığını ve 5 milyon 219 bin kadının ya iş aradığı halde iş bulamadığını ya da iş aramaktan vazgeçmiş durumda olduğunu kaydetti. Geçen yıla oranla son bir yılda istihdam edilen erkeklerin sayısının yüzde 4,5 azaldığını ancak bu rakamın kadınlarda yüzde 9 olarak gerçekleştiğini aktaran Kerestecioğlu, şunları dile getirdi: “Ayrıca pandemide rehabilitasyon merkezlerini, kreşleri, okulları ve bir takım yaşlı evlerini kapattılar. Bunların yükü kadınların omuzlarına yüklendi. Kadınların evdeki iş yükü daha da artmış oldu. Birçoğu ya okulunu ya da işini bırakmak zorunda kaldı. İstihdam için daha fazla yatırım gerekiyor yatırım olmayan bütçede kadınları bekleyen iyi şeyler olduğunu söylemek mümkün değil bu durumda.”

JINNEWS/ANKARA

HDP’nin bütçe önerileri

HDP Milletvekili Filiz Kerestecioğlu, halktan yana, eşitlikçi bir ekonomi politikası için bu süreçte muhalefet partilerine önemli roller düştüğünü dile getirerek, “Güven vermek insanların elinde olanı kaybetmeyeceğine inanması ve daha adil eşitlikçi bir düzenin sağlanabileceğine inanması için hepimize rol düşüyor. Bizim önerilerimiz halktan yana, eşitlikçi, gerçekten kaynakların adil olarak kullanabileceği bir bütçe. Biz her emeklinin en az 2 bin 500 lira aylık geliri olmasını istiyoruz. Göçmenler de dahil her vatandaşa 1000 lira gelir desteği sağlanmasını, asgari ücretin vergiden muaf olmasını, vergi politikalarının daha adaletli paylaşımını istiyoruz. Mevsimlik işçilerin haklarını korumak ve geliştirmek için kapsamlı düzenlemeler gerekiyor. Kiralık işçilik, taşeron işçiliğin kaldırılması gerekiyor. Ev işçilerinin sosyal güvenlik haklarını verilmesi,  KHK ile ihraç edilenlerin işlerine döneceği bir düzenleme yapılması gerekiyor. Biz madenleri kamu eliyle işletelim istiyoruz. Emeklilikte yaşa takılanların mağduriyetini giderelim diyoruz. Bunun gibi daha çok şey sayabiliriz ama tüm bunlar adil bir düzenden yana olmakla yapılacak şeyler.”