Türkiye eşitsizlikte birinci

• OECD raporuna göre, Avrupa’da kadınlar erkeklere kıyasla ortalama yüzde 86 daha fazla ücretsiz emek harcıyor. İsveç cinsiyete dayalı bu farkın en düşük olduğu ülkeyken, Türkiye ise farkın en yüksek olduğu ülke.

Avrupa genelinde cinsiyet eşitsizliği, ücretsiz çalışmadaki uçurumla kendini gösteriyor. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) Eylül 2025 verilerine göre, kadınlar erkeklere kıyasla günde ortalama 121 dakika (2 saat) daha fazla ücretsiz iş yapıyor. Kadınlar günde 262 dakika, erkekler ise 141 dakika ayırıyor. Bu fark, toplumsal cinsiyet kalıpları ve normlarının şekillendirdiği bölgesel eğilimlerle değişiklik gösteriyor. OECD yayımladığı son raporunda, toplumsal cinsiyet eşitsizliklerinin artmasında erken yaşlardan itibaren öğrenilen normların ve kalıp yargıların kritik bir rol oynadığını ortaya koydu. Raporda, bakım ve ev işlerindeki cinsiyetler arası uçurumu kapatmak için ülkelerin ve Avrupa Komisyonu’nun daha kararlı adımlar atması gerektiği belirtildi. Kadınların genellikle ücretsiz bakım işlerinde daha fazla sorumluluk üstlendiği vurgulanan raporda, bu dengesizliği gidermek için somut öneriler sunuldu.

Türkiye birinci sırada

Euronews'te yayımlanan habere göre, 23 Avrupa ülkesinde kadınlar, erkeklerden ortalama yüzde 86 daha fazla ücretsiz iş yapıyor; bu da iki katından biraz daha az. Daha somut bir ifadeyle, kadınlar ücretsiz işlere günde 262 dakika harcarken, erkekler 141 dakika harcıyor. Bu, günde iki saat, yani 121 dakikalık bir boşluğa denk geliyor. İsveç, yüzde 29’luk farkla (kadınlar 220 dakika, erkekler 171 dakika) ücretsiz çalışmada en düşük cinsiyet eşitsizliğine sahip. Danimarka (yüzde 31), Norveç (yüzde 35) ve Finlandiya (yüzde 50) da İskandinav ülkeleri olarak öne çıkıyor. İsveçli kadınlar, Avrupa’daki en düşük ücretsiz çalışma süresine sahip. Türkiye, yüzde 349’luk farkla listenin başında yer alıyor; kadınlar günde 305 dakika, erkekler ise sadece 68 dakika ücretsiz çalışıyor. Güney Avrupa’da Portekiz (yüzde 242), Yunanistan (yüzde 173), İspanya (yüzde 98) ve İtalya (yüzde 134) yüksek eşitsizlik oranlarıyla dikkat çekiyor. OECD'ye göre, Türkiye'nin 2024’de yüzde 37 ile en düşük işgücü katılım oranına sahip olması, AB ortalaması olan yüzde 53'e kıyasla tesadüf değil. İtalya yüzde 42 ile ikinci, Yunanistan ise yüzde 45 ile dördüncü sırada yer alıyor. Bu ülkeler aynı zamanda ücretsiz işlerde en yüksek cinsiyet eşitsizliğini de bildiriyor.

İş ve yaşam dengesini sağlamak

OECD, kadınlar ve erkekler arasında bakım ve ev sorumluluklarının eşit paylaşımını teşvik etmenin önemine dikkat çekiyor. Cinsiyet eşitsizliğini azaltmak için şu önerileri sunuyor:

*  Toplumsal cinsiyet normlarına meydan okuyacak farkındalık kampanyaları ve eğitim materyalleri oluşturmak.

* Annelere ve babalara eşit bireysel izin hakkı sağlamak.

* Hibrit ve uzaktan çalışmaya erişimi artırmak.

* Uygun fiyatlı, yüksek kaliteli çocuk ve yaşlı bakımı hizmetleri.

* Kadınların ağırlıkta olduğu bakım mesleklerinde ücret ve iş kalitesinin iyileştirilmesi, erkeklerin bu alanlara teşvik edilmesi. HABER MERKEZİ