AB liderleri demokrasiyi boşverdi

• Türkiye’de demokrasi ve insan haklarına ilişkin ihlallerin tavan yaptığı bir dönemde toplanan AB Liderler Zirvesinden antidemokratik uygulamalara dair hiçbir somut yaptırım içermeyen birkaç uyarıdan başkası çıkmadı. AB, mülteciler ve Doğu Akdeniz konusunda övgülerde bulunduğu Türkiye’yle “ilişkilerin geliştirilmesi” kararı aldı. Türk rejimi, bildirgeden memnun.

Avrupa Birliği Devlet Liderleri Zirvesi’nin en önemli gündemlerinden biri Türkiye olan Perşembe günkü oturumlarının sonuç bildirgesi açıklandı. Türk rejiminin HDP’ye kapatma davası açtığı, Gergerlioğlu’nun vekilliğini düşürdüğü, savaş politikalarını hem sınır ötesinde hem de ülke içinde yaygınlaştırdığı ve AB’den yaptırım beklentisinin arttığı bir dönemde yapılan zirvede Avrupa Birliği, demokrasi ve insan haklarına yine boşverdi: Zirveden “tansiyonu düşürmeye devam ederse Türkiye ile işbirliğini kademeli şekilde geliştirme” kararı çıktı.
Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de gerilimi düşürdüğünü kaydeden AB liderleri, “gerilimi düşürücü bu eylemler devam ettiği sürece Türkiye ile kademeli, orantılı ve geri dönülebilir şekilde işbirliğini geliştirmeye hazır olduklarını” belirtti.

‘AB çıkarları için iş birliği’
Sonuç bildirgesinde, Doğu Akdeniz konusunda Türkiye ile iş birliği yapmanın “AB’nin stratejik çıkarlarına” uygun olduğu belirtilerek, “Doğu Akdeniz’de yasadışı sondaj faaliyetlerinin devam ettirilmemesini ve Yunanistan ile Türkiye arasında ikili görüşmelerin yeniden başlamasını memnuniyetle karşılıyoruz” ifadelerine yer verildi.
Türkiye’nin önümüzdeki üç ayda atacağı adımların takip edileceğini belirten AB liderleri, Gümrük Birliği anlaşmasında da bir güncelleme fikrine olumlu baktıklarını kaydetti. Avrupa Konseyi ve Avrupa Komisyonu, bu karar doğrultusunda Gümrük Birliği’nin modernizasyonu için çalışmalar yürütecek.

Daha fazla ‘mülteci’ parası
Zirveden ayrıca Türkiye ile “kamu sağlığı”, “koronavirüs salgını”, “iklim krizi”, “terörle mücadele” ve “bölgesel konular” başlıklarında da iş birliğinin geliştirilmesi kararı çıktı. Bunun yanı sıra Türkiye’deki 4 milyona yakın Suriyeli mülteciye daha fazla finansal yardım sağlanmasının yollarını araması için de Avrupa Komisyonu’na talimat verildi.
Sonuç bildirgesinde Türkiye’yle ilgili ayrıca şu belirlemelerde bulunuldu:
*Uluslararası hukukun tek taraflı ihlalinden ve provokasyonlardan kaçınılmalı.
*Temel haklar ve hukukun üstünlüğü meseleleri ana endişe kaynağı olmaya devam ediyor.
*Siyasi partileri ve medyayı hedef alan yaklaşımlar ile birlikte son dönemlerde atılan adımlar ve alınan kararlar, insan hakları konusunda ciddi bir gerilemeye işaret ediyor ve Türkiye’nin demokrasi, hukuk ve kadın hakları alanındaki sorumluluklarına ters düşüyor. Bu alanlardaki diyalog, AB-Türkiye ilişkilerinin vazgeçilmez bir parçası olmaya devam ediyor.
*Türkiye, Atina’yla görüşmelerini sürdürmeli ve Birleşmiş Milletler’in Kıbrıs sorununa çözüm geliştirmek için Nisan’da başlatacağı süreçte yer almalı.
*Türkiye’den Libya, Suriye ve Güney Kafkaslardaki krizlere bölgesel çözümler bulmak konusunda olumlu katkı sağlamasını bekliyoruz.  n HABER MERKEZİ

Hem nalına, hem mıhına!

AB Liderler Zirvesi’nden önce İstanbul Sözleşmesi’nden çıkılmasını “talihsizlik” olarak yorumlayan ve “Türkiye’nin insan hakları ve hukukun üstünlüğü standartlarına uymasını bekliyoruz” diyen Almanya Başbakanı Angela Merkel, Türkiye’yi Doğu Akdeniz ve mülteciler konusunda ise “takdir ettiklerini” belirtti. Zirve ardından Merkel, “Türkiye ile tüm düzlemlerde ortak ve karşıt çıkarlar konusunda temaslara ihtiyaç olduğunu” söyledi ve ekledi: “Kısmen derin fikir ayrılıkları olmasına rağmen konuşmamak bir yanıt değildir.”
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ise, “Avrupa olarak oy birliği ile ortak bir pozisyon alarak Ankara tarafından olumlu ilerlemeler kaydedildiğini gördük. Sözler şimdi gerçekleştirilmeli… Türkiye ile dürüst ve net bir diyaloga tekrar girmek zorunlu” dedi.

Türk rejimi memnun

Türk Dışişleri Bakanlığı, AB Liderler Zirvesi’nin Türkiye ile ilgili bölümüne dair sonuç bildirgesine dair yazılı bir açıklama yaptı. Açıklamada, “Türkiye-AB ilişkilerini olumlu gündem temelinde ilerletme konusunda ortaya konulan çabayı ve Zirve Bildirisine yansıtılmaya çalışılan söylemi memnuniyetle karşılıyoruz” ifadelerine yer verildi.
Türkiye’nin beklentisinin “olumlu bir hava yaratılması olduğu” belirtilen açıklamada, “AB’nin ortak çıkarlarımız yönünde atacağı olumlu adımlar, aday Türkiye tarafından olumlu adımlarla karşılanacaktı” denildi.

Aktar: Garp kurnazlığı

Avrupa Birliği ile Türkiye arasındaki ilişkiler konusunda çok sayıda kitap yazan siyaset bilimci yazar Prof. Dr. Cengiz Aktar, Ahval’a bildirgeyi değerlendirdi: “Ben bu metni ‘garp kurnazlığı’ diye tanımlamak istiyorum. Bu tamamen olmayacak bir dua… Bir kere ilginç olan şu: AB, bu pek çok konuda istişareler yaptı, pek çok konuda kararlar verdi ki Türkiye meselesi de bunlardan biri. Ama iki sayfalık metnin ilgili iki paragrafının adı ‘Türkiye’ değil, Doğu Akdeniz…”
Aktar, ekledi: “AB aklı sıra bir şartlılık prensibi uyguluyor ancak bu prensibin diğer kesesinde insan hakları, hukuk devletinin yerle bir olması yok... Burada can alıcı nokta açık açık Kıbrıs Cumhuriyeti’nin tanınmasına ki Ankara’nın bunu yapmasına imkan yok.”