AKP'nin kentsel dönüşüm fiyaskosu

• Amed’in Bağlar ilçesine bağlı Kaynartepe Mahallesi, kentin en yoksul mahallerinden biri. Köyleri boşaltılan, Sur’da evleri yıkılanların da adresi olan Kaynartepe’de yaşayanlar, AKP’li belediyenin ‘kentsel dönüşüm’ adı altındaki rant projesiyle bir kez daha mağdur ediliyor. 

MUSTAFA DOĞAN / AMED

Amed’in en eski mahallelerinden olan ve 1990’lı yıllardaki köyleri boşaltılan yurttaşların zorunlu göç sonucu yerleştiği merkez Bağlar ilçesinin Kaynartepe Mahallesi, Rojava’daki savaş ve 2015’teki öz yönetim sürecinde devletin yerle bir ettiği Sur ilçesinin de yükünü sırtlamış durumda. 

Kentin en yoksul kesimini barındıran Kaynartepe Mahallesi’nin nüfusu resmiyette her ne kadar 21 bin görünse de reelde 80 bin kişi labirenti andıran sokaklarda sıra  sıra dizili konutlarda ikamet ediyor. Ağırlıklı olarak gündelikçi işçi, Suriyeli mülteciler veya katı atık toplayan kesimlerin yaşadığı mahallenin bir bölümü, AKP’li Bağlar Belediye Başkanı Hüseyin Beyoğlu’nun öve öve bitiremediği “Kentsel Dönüşüm Projesinin” kurbanı olmuş durumda. İtirazlar sonucu mahkeme yıkımı durdursa da, mağdur olan ve evleri yıkılan aileler mahalleyi terk etmek zorunda kaldı. 

 

 

İlk etapta 82 yapı yıkıldı

AKP'li Belediye Başkanı Hüseyin Beyoğlu’nun 2019’da gündeme getirdiği "Kentsel Dönüşüm Projesi", Türk Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın onayıyla Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından kabul gördü. 54 bin metrekarelik alanda yıkılması planlanan 1700 konutu kapsayan projede, ilk etapta Kaynartepe Mahallesi’nde 82 yapının yıkımı gerçekleştirildi.

Mahalleyi terk etmek zorunda kalan mülk sahiplerine “paranız ödenecek” denilerek ileri bir tarih verildi. Geçen süreçte peş peşe yaşanan zamlar ve yaşanan ekonomik krize rağmen Bağlar Belediyesi, mülk sahipleri için belirlenen tutarı hem minimum seviyede tuttu hem de ödemeleri geciktirdi.

Mahkeme yıkımı durdurdu

Yıkıma karşı çıkan mahallelinin haklı isyanı Diyarbakır Mimarlar Odası tarafından mahkemeye taşındı. Yargı, bu başvuru üzerine Kaynartepe Mahallesi’ndeki Kentsel Dönüşüm Projesi’nde yer alan 1700 konutun yıkımını durdurdu. Mimarlar Odası’nın karşı çıktığı en önemli noktalardan biri, sürecin şeffaf yönetilmemesi ve hak sahiplerinin mağdur edilmesi. 

Bağlar'daki yıkım, HDP Amed milletvekilleri Remziye Tosun, İmam Taşçıer ve Hişyar Özsoy'un Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na sundukları üç ayrı soru önergesiyle Meclis gündemine de taşınmıştı. Projenin fizibilite çalışmasının olup olmadığını soran HDP'li vekiller, tasarım aşamasındayken TMMOB ve kentteki sivil toplum örgütlerinin fikirlerine neden başvurulmadığı sorusuna da yanıt istemişti.

 

 

Evimizi rantçılara teslim etmeceğiz

Yerinde kentsel dönüşüm isteyen mahalleli Bağlar Belediyesi’nin ranta dönüşen projesine tepkili. Gazetemize konuşan mahalleli Aziz  Eryıldız, “Biz başından beri işin içinde rant olduğunu biliyorduk. 50 yıl önce yapılan konutların günün koşullarına uygun, sosyal alanlı yapılara dönüşmesi bizim de arzumuz. Ama ilk önceliğimiz yerinde kentsel dönüşüm. Zamanla bu projenin ranta dayalı olduğu açığa çıktı. Biz bu oyuna alet olmayacağız. Evimizi, rantçılara teslim etmeyeceğiz" dedi.

 

 

Hiçbir aşamasına dahil edilmedik

Kaynartepe Mahallesi’nde 4 dönemdir muhtarlık yapan İlhami Altun, mahkeme kararıyla projeden rant elde etmek isteyenlerin önüne geçildiğini söyledi. "Kentsel değil, yerinde dönüşüm" istediklerini ifade eden Altun, Bağlar Belediyesi tarafından yürütülen süreçlerin hiçbir aşamasına dahil edilmediklerini, halkın ve ilgili uzman kişilerin görüşlerinin alınmadığını söyledi. 

Yıkık binalar canlı bomba gibi

Mimarlar Odası'nın başvurusu sonucu yargı kararıyla projeden vazgeçildiğini ancak geriye bir enkaz bırakıldığını söyleyen Altun, “Yıkımı kısmen yapılan 82 konut şu an metruk durumda. Ve buralar ne yazık ki madde bağımlılarının, uyuşturucu tacirlerinin mekanı haline gelmiş. Bu yapılar aynı zamanda yıkım tehlikesi de arz ediyor. Bu yapılar şu an canlı bir bomba gibi mahallemizin ortasında duruyor. Yetkililer bir an evvel bu duruma el atmalıdır" şeklinde konuştu.