Çocuklar için rehabilitasyon merkezleri

• Alman, Fransız, İngiliz, ABDli ve birçok milletten DAİŞlilerin çocuklarının rehabilite ediliyor. Projenin Başkanı Aras Derveş; “Amacımız çocukları gelecekte başkalarını kabul etmeye ve topluma entegre olmaya hazırlamak ve toplumla birlikte doğal bağlamda hareket etmelerini sağlamak” diye tarif etti. 

• 11-17 yaş arası çocuklar için kurulan Orkeş Rehabilitasyon Merkezi’ndeki çocukların ilk başta, göz teması kurmadığını, kadın öğretmen kabul etmediğini söyleyen psikolojik danışman Rim el-Hasan; “Yavaş da olsa kademeli bir iyileşmeye tanık oluyoruz. ‘Radikalizm’i aşmak için grup ve bireysel seanslarla psikolojik destek sağlıyoruz” dedi. 

 

Kuzey-Doğu Suriye Özerk Yönetimi, DAİŞ üyelerinin çocuklarını toplumsal yaşama entegre etmek için kurduğu merkezlerde resim, müzik, dil kursları ve gurup terapileri ile çocukları yeni hayata adapte ediyor. Orkeş Rehabilitasyon Merkezi umut vadediyor. 
Rojava Kurdistan’ının en büyük kenti olan Qamışlo’da Hol ve Roj kamplarından getirilen 50’den fazla çocuk, toplumsal hayata adapte olmak için eğitim görüyor. Rehabilitasyon merkezlerini ziyaret eden AFP, ebeveynleri yabancı ülkelerden olan DAİŞlilerin çocuklarının bir gününü gözlemledi. Qamişlo kenti yakınlarında kurulan Orkeş Rehabilitasyon Merkezin, Kuzeydoğu Suriye’deki Kürt yönetiminin bulunduğu bölgelerinde kurulan ikinci merkez oldu. Bu merkezler, 60dan fazla devletten gelerek DAİŞ çetelerine katılan ailelerin çocukları ile dolu. 

Hol ve Roj kampından geldiler
Rehabilitasyon projesinin Başkanı Aras Derveş , merkezin amacının ‘çocukları gelecekte başkalarını kabul etmeye ve toplumlara entegre olmaya hazırlamak, daha iyi ve sağlıklı yaşamalarını sağlamak ve toplumla birlikte doğal bağlamda hareket etmelerini sağlamak’ olduğunu söyledi.
6 ay önce açılan merkez, aralarında Alman, Fransız, İngiliz ve ABD’lilerin de bulunduğu çeşitli milletlerden 50’den fazla çocuğa ev sahipliği yapıyor. Çocuklar, bu merkezlere bir yıldan uzun bir süre önce yüzlerce kişinin ölümüne neden olan DAİŞ saldırısına tanık olan Geveran hapishanesinden ve DAİŞ üyelerinin ailelerinin tutulduğu Roj ve el-Hol kamplarından nakledildi.
Merkez, 11-17 yaş arası çocuklara psikolojik destek sağlıyor. Verilen dersler arasında, Arapça ve İngilizce, matematik, çizim ve müzik yer alıyor. Çocuklar ayrıca satranç oynuyorlar ve belgesel ve çizgi film izliyorlar.
Aras Derveş “Amacımız psikolojik, sosyal ve eğitimsel destek sağlamak” ifadelerini kullandı. Çizim derslerinin, içlerinde olup bitenleri, resim yoluyla ifade etmelerine yardımcı olduğuna dikkat çekti. Sınıflarda duvarlarda onlarca çizim asılıydı, bazıları ağaçları, evleri, futbol sahalarını ve arabaları içeriyordu.

Yavaş ama ilerleme kaydediyoruz
Merkezdeki psikolojik danışman Rim el-Hasan, “Çocukların buraya geldikleri zamanki halleri ile bugünkü halleri arasında büyük bir fark görüyoruz. İlk başta göz teması kurmadılar ve bazıları kadın öğretmenlerden ders almayı reddetti” diye anlattı.
Hasan “Ama bugün durum daha iyi. Yavaş da olsa kademeli bir iyileşmeye tanık oluyoruz. Tüm çocukların ortak paydası olan ‘radikalizmin’ üstesinden gelmek amacıyla grup çalışmaları ve bireysel seanslarla psikolojik destek sağlıyoruz” ifadelerini sözlerine ekledi.

56 bin DAİŞli bir arada
Eğitim ekibi, çocukların çok sayıda milletten ve farklı dillerden olmaları nedeniyle birçok zorlukla karşı karşıya. 2019 yılında DAİŞ’in ortadan kaldırıldığının duyurulmasından bu yana, Kuzey Doğu Suriye Özerk Yönetimi, ilgili ülkelere, El-Hol ve Roj kamplarında tutulan örgüt mensuplarının ailelerinden kendi vatandaşlarını geri alma çağrısında bulunuyor.
Birleşmiş Milletlere göre, el-Hol kampı tek başına, 10 binden fazla yabancı DAİŞ üyesi aile de dahil olmak üzere çoğunluğu kadın ve çocuklardan oluşan 56 bin kişiyi barındırıyor.

Kamplar çocuklar için tehlikeli
Çocuk haklarıyla ilgili ‘Çocukları Kurtarın’ sivil toplum kuruluşu, el-Hol başta olmak üzere iki kampta 7 bin yabancı çocuğun hala ‘tehlikede’ olduğu konusunda uyarıda bulundu. Kürt yetkililer, çocukların ‘örgütün fikirlerinin hala canlı olduğu’ iki kampta büyümesinden endişe duyduğunu belirtti.
Güvenlik kameralarıyla çevrili ve sıkı bir şekilde korunan Orkeş Rehabilitasyon Merkezi, sınıflar, uyku odaları ve oyun salonlarını içeren iki katlı bir ana binadan oluşuyor ve içerisinde yemekhane bulunuyor. Dışarıdaki bahçede bazı çocuklar ağaçların altında dinlenirken, bazıları da rubik küp ile oynuyor. 18 yaşını dolduran çocukların akıbetinin ne olacağı, Rojava Kurdistan’ını ve Özerk Yönetimi’ni bekleyen zorluklardan birini teşkil ediyor.

Bu bir kurtarma girişimidir
Kuzey Doğu Suriye Özerk Yönetimi, Adalet ve Reform İşleri Ofisi Eş Başkanı Halid Ramo “İki seçenek var. Ya onların yaşlarına uygun yeni bir rehabilitasyon programı kurulacak ya da ülkelerinin onları geri alması için diplomatik baskı uygulanacak” açıklamasında bulundu. Ramo “Çocukların kalıcı bir şekilde merkezlerde kalmasını istemiyoruz ama diplomatik çabalar yavaş ilerliyor ve birçok çocuk rehabilitasyona ihtiyaç duyuyor” ifadelerini sözlerine ekledi.
Özerk Yönetim, örgüt unsurlarının ailelerine ilişkin dosyanın Özerk Yönetime özgü değil, uluslararası ve bölgesel bir dosya olduğu göz önüne alarak, yeni rehabilitasyon merkezleri inşa etmek üzere destek sağlanması için uluslararası topluma çağrısını yineledi. Ramo, rehabilitasyon merkezlerinin başarılı olmasının ‘bölgeyi yeni, aşırılık yanlısı bir neslin ortaya çıkmasından kurtarmakla eşdeğer olduğunu’ belirtti. QAMIŞLO