• Remzi Aydın’ın Dersim coğrafyasının 20 ritüelini konu alan masal kitabı yakında okuyucu ile buluşacak. Kirmanckî, Türkçe, Almanca, Fransızca ve İngilizce 5 ayrı dilde kaleme alınan masallara ilişkin Aydın, “Çocuklar 20 masalda kendi kültür ve ritüellerini öğrenecek" diyor

NİHAL BAYRAM

MAİNZ 

 

Dersimli yazar Remzi Aydın, Dersim coğrafyasının 20 ritüelini konu alan bir masal kitabı hazırlıyor. Kirmanckî, Türkçe, Almanca, Fransızca ve İngilizce 5 ayrı dilde kaleme alınan masallara ilişkin Aydın, “Masallar hafızadır” diyor.

"Çocuklarımızın en çok sevdikleri anlar, onlara masalların, hikâyelerin anlatıldığı anlardır" diyen yazar Aydın, çocukların iyilik, doğruluk, sevgi, şefkat, kültür, doğa gibi birçok kavramı anlatılar üzerinden hafızalarına kaydettiğini belirtiyor. Uzun yıllar sürdürdüğü öğretmenlik tecrübesinin yanında 50’yi aşkın fotoğraf sergisi ve onlarca edebi eserin altına imza atan Aydın, özellikle de ana dillerinde ve kültürlerine ait olan masalların çocukların hafızalarında daha çok yer ettiğini vurguluyor.

 

5 ayrı dilde 20 masal

Aydın, kaleme aldığı masallarla ilgili olarak “Masallar, Dersim-Kızılbaş-Alevi coğrafyasının 20 ritüelini konu alıyor. Örneğin birinci masal Khal Gagan, ikinci masal Xızır u Xeylas, üçüncü masal Hawtemal. Çocuklar 20 masalda kendi kültür-felsefe-inanç-ritüellerini öğrenirken, aynı zamanda insan-doğa-hak ilişkisini felsefi olarak öğrenecek" diyor.

 

Çocuklar için sihirli kapı

Masalların çocukların gelişimine önemli katkı sunacağını ifade eden Aydın şöyle devam ediyor: "Çocuklarımız masalları okudukça insanın ne olduğunu, yani bedenin nasıl anlamlaştığını, davranışların bu anlamlandırma üzerindeki etkisini, doğa ile insanın birleşimini öğrenecekler. Fakat bence en önemlisi, çocuklarımız felsefe aracılığı ile sorgulama yeteneğini geliştirecekler. Hele bu yaştaki çocukların felsefeyle aşina olması, evreni algılaması açısından sihirli bir kapıdır. Doğru soru sormasını öğrenecek en azından."

 

Dil kuşaklar arasındaki bağdır

Masalların derleme ya da tekrar bir düzenleme olmadığını, yeni bir üretim olduğunu belirten Aydın, masalların yayımlanma süreciyle ilgili olarak ise şu bilgileri paylaşıyor: “Bütün masallar Kirmanckî, Türkçe, Almanca, Fransızca ve İngilizce olmak üzere 5 ayrı dilde hazırlandı. Fakat her kitap iki dilli çıkacak. Örneğin ilk baskılar; Kirmanckî ve Almanca olacak. Çocuklar, kendi dilleri ile yeniden tanışacaklar. Bu aynı zamanda kendi atalarıyla da iletişim kurma yoludur. Yani dil, kuşaklar arasındaki bağdır. Eski kuşak bu anlamıyla, yeni kuşağın hafızasıdır. Yani dilden kopan insan, hafızasını yitiren insan gibidir."

 

Görseller aslında masalın ruhu

Masalların titiz bir çalışma sonucu ortaya çıktığını belirten Aydın görsellerle de desteklendiğini aktarıyor: “Üç ayrı psikolog ve pedagog kitapları inceledi. Çocuk psikoloji ve gelişimine titizlikle dikkat edildi. Baskılar, masal kitaplarına en uygun kağıt, boyut, mürekkep ve basım tekniği ile yapılacak. Resimler, profesyonel bir ressam olan İnan Soylu dostum tarafından çizildi. Her masalda, 20-30 arasında resim var. Görseller aslında masalın ruhu. Yazılar beden ise onu çocuğun zihninde harekete ya da eyleme geçirecek olan resimlerdir. O nedenle her resim üzerinde titizlikle çalışıldı. Eskizlerden önce kurgulama, eskizlerden sonra da resimlerin yeniden çizilerek boyanması kısmına geçildi. Her resim bu anlamıyla çok kıymetli."

 

Alevi ve Kürt kurumları için kaynak

Bu gibi eserlerin iki dilli kreşlerde kullanılabileceğini ifade eden Aydın, “Türkiye’den bir destek görmek mümkün değil. Fakat Avrupa’da bir karşılığı olur mu henüz bilmiyoruz. Bunu süreç içinde öğreneceğiz. Fakat bu masalları, UNESCO ve UNICEF için hazırladım. Oralardan umutluyum, sanırım bunun karşılığı uluslararası arenada var. Avrupa’da şöyle bir katkı sunacak bu masallar; hem Aleviliği öğreten kurumlar ve öğrenciler için yardımcı kaynak olurken, aynı zamanda Kirmanckî dili öğreten kurum ve öğrencilere de katkı sunacak. Bu anlamıyla çok değerli yardımcı kaynaklar."

 

 

Pozitif ayrımcılık yapılmalı

Aydın Kirmanckî’nin yaşatılmasının önemine vurgu yaptı ve ekledi: "Dil beden ise anlam onun ruhudur. O nedenle, ruh ve bedenin aynı kap içinde olması anlamlıdır. Ruh, bedeni terk ederse, bedenin yeri mezarlıktır. Beden ruhu terk ederse, ruhun yeri hayaletler dünyasıdır. O nedenle, dil içine gizlenmiş anlamın doğru şekilde oradan çıkarılması gerekir. Kirmanckî dili için her kim ne kadar emek harcadıysa hepsine sonsuz teşekkürler. Ama görüyoruz ki bu yetmiyor, yine de dilimiz kaybolan diller listesinde. Ayrıca, Afrika’da bir kabilenin dili ne kadar önemli ve kutsalsa, bizim dilimizde öyledir. Saygı duyulması, pozitif ayrımcılık yapılması gerekir.” 

Mart ayı sonunda kitabın Avrupa’da dağıtımının mümkün olabileceğini belirten Aydın, dernekler, kültür merkezleri, cemevleriyle iletişim kurarak kitabın dağıtımını yapmak istiyor.

 

 

Remzi Aydın kimdir?

1965 Dersim doğumlu Remzi Aydın, 30 yıla yakın öğretmenlik yaptı. Ana dili Kirmanckî’yle 20 yaşındayken tanıştı. 2010-2017 yılları arasında Likya antik kültürünü incelemek için Batı Akdeniz’e gitti. 7 yıl boyunca fotoğrafçılık kursları verip, yeni fotoğrafçılar yetiştirdi. 50’ye yakın sergi açtı. 14 romanı yayımlanan Aydın’ın "Ateşte semah dönenler", "Göçebe Ruhlar", "Dere Laçi", "38’li Mıh" gibi eserleri var. "Piro" isimli yeni 5 ciltlik romanı Kızılbaşlığın, felsefi ve doğa-insan-tanrı ilişkisini konu alıyor.