Canları pahasına mayın temizliyorlar

• Savaşın en acı yüzüne tanıklık etmiş üç kadın. Hayatın tüm yükünü omuzlamakla kalmıyor, yaşamlarını riske atarak halka güvenli yaşam alanları sağlıyorlar.  

NECAH MEÎŞ
NUJINHA/HESEKÊ
 
Mûna Beşîr Xelîl, Yasmîn Silêman ve Medya Eslan Deqorî… Rojavalı üç Kürt kadın. Her birinin ayrı bir hayat hikayesi var. Suriye’de dokuz yıldır devam eden savaşın acı gerçeğiyle yüz yüze gelmiş ve hafızalarında daima yer edinecek trajedilere tanıklık etmiş kadınlar. Savaş atıkları başka hayatları söndürmesin diye kendilerine riske atarak, DAİŞ çetesinden kalan mayınları temizliyorlar.  
Mayın ve konvansiyonel silahların imha edilmesi ve savaştan etkilenen insanlara yardım ulaştırmak amacıyla Slovenya tarafından 12 Mart 1998’de kurulan ve kar amacı gütmeyen Enhancing Human Security (İnsan Güvenliğinin Arttırılması-ITF) adlı sivil toplum örgütü bünyesinde çalışmalara katılıyorlar. 

Çocuklar ölmesin diye
 
İki çocuk annesi 22 yaşındaki Qamişlolu Mûna Beşîr Xelîl, son iki yıldır Kuzey Doğu Suriye’de mayın temizleme faaliyetlerine katılan timler içerisinde yer alıyor. Mûna Xelîl, mayın temizlemeye dair daha önce birçok eğitimden geçmiş. Bu işi severek ve isteyerek yaptığını belirtiyor.
Mûna Kuzey Doğu Suriye’de DAİŞ ile son bulan savaştan sonra mayınlı arazilerde birçok insanın yaşamını yitirdiğini söyleyerek neden bu çalışmaya katıldığını anlatıyor: 
“Birçok kez mayın patladı, sivil insanlar yaşamını yitirdi. Siviller ve çocuklar daha fazla ölmesin diye böyle bir çalışma yapmayı tercih ettim.” 
 
 ‘Kendimi bu çalışmaya adadım’
 
Mûna’nın yaşıtı Yasmîn Silêman, 2015’te Türk devletinin kollayıp beslediği DAİŞ çeteleriyle yaşanan bir çatışmada erkek kardeşini kaybetmiş. 3 yıldır Kuzey Doğu Suriye’de farklı kurumlarla mayın temizleme faaliyetini sürdüren Yasmîn, son iki aydır ITF ile birlikte çalışıyor. 
Hayati riskler barından böylesi bir çalışmada yer almak kaygı verici olsa da güvenli bir gelecek için kollarını sıvamaktan mutluluk duyduğunu ifade ediyor. 
Yasmîn Silêman için ayrımcılığa ve cinsiyetçi yaklaşımlara maruz kalmadan işini yapıyor olmasını önemli görüyor, eşitliğin her alanda sağlanması gerektiğini belirtiyor. 
Yasmîn, “Ben kendimi bu çalışmaya adadım. Düşünün, bu araziyi mayınlardan temizleyeceğiz ve öyle sahibine teslim edeceğiz. O da ekili bir araziye dönüştürecek, bunun üzerinden de geçimini sağlayabilecek. Belki de çocukların eğitim göreceği bir alan haline getirir ve çocuklar mutlu olur. Bundan bir süre önce bu bölgede bir çocuk mayına bastı ve iki bacağını kaybetti. Temizlersek çocuklar ve sivil insanlar güven içinde yaşayacak. Bu da benim için büyük bir amaç” dedi.
 
Güvenli yaşam sağlıyoruz
 
Medya Eslan Deqorî de yurtsuzluk duygusu yaşamamak, geçmişinden, anılarından ve en önemlisi de doğup büyüdüğü topraklardan kopmamak için savaşın en acımasız yüzüne tanıklık etme pahasına da olsa ülkesini terketmemeye kararlı. Medya, 9 Ekim 2019’da faşist Türk devletinin Til Temir’e yönelik saldırıları sırasında eşini kaybetmiş. Şimdi iki çocuğuyla birlikte Hesekê şehir merkezinde yaşıyor. Genç yaşta evlenip iki çocuk doğuran Medya, hayatın tüm yükünü omuzlamış; çocuklarıyla birlikte barış ve huzurun geleceği günleri beklemekle kalmıyor, bunun çabasını da veriyor. 
İki yıldır mayın temizleme çalışmalarına katılan Medya, yaptığı işin önemini şu sözlerle özetliyor: “Doğru, yaşamımız tehlike altında, fakat alıştık artık. İnsanlara hizmet edecek bir iş yapıyoruz. DAİŞ’ten arta kalanları temizleyip güvenli yaşam alanları oluşturuyoruz.”