Ekmek için değil onur için

• Suriye’de Dürzi halkının çoğunluk olduğu Süveyde vilayetindeki protestolar ve eylemler Ağustos ayından bu yana sürüyor. Göstericiler açıkça rejim değişikliği talep ediyor.

İnsan haklarının görmezden gelindiği ve yanlış ekonomik politikalar ile toplumun yoksulluk cenderesine sürüklenmesi, Dürzi kanaat önderlerini sorunların ancak kapsamlı siyasi değişiklikler ile çözüleceği fikri etrafında birleştiriyor. 8 aydan beri süren hükümet karşıtı gösterilerin başıca talebi insanca muamele ve ülkenin siyasi sisteminin değişmesi. İnsan hakları aktivisti Maad El-Ajli, “açlıktan değil onurumuz için” dediği eylemlerin devam edeceğin söylüyor. Deraalı gazeteci Muhammed ise hükümetin toplumu bölmeye çalıştığına dikkat çekiyor.  

Her kesim Karame Meydanında
Süveyde'deki Karame Meydanı ile ilçe ve köylerindeki diğer meydanlar, kadın, genç, dini ve siyasi şahsiyetlerin yanı sıra sıradan insanların eylemler için buluşma yeri haline geldi. Talepler geçiş aşamasında, ulusal hükümetin, kurucu meclisin, yeni anayasa taslağının ve demokratik seçimlerin önemini vurgulayan BM Kararı 2254'ün uygulanmasına evrildi. BM’nin 2015 yılında kabul ettiği kararda 8 yıldır bir ilerleme yaşanmadı. 
Muhalif veya rejim yanlısı Dürziler, reform ya da köklü değişim için bir araya geliyor. Dürzi dini lider Şeyh el-Akl Hikmet el-Hajri'nin güçlü desteği göstericilerin arkasında duruyor. Süveyde nispeten hükümet karşıtı protestolara rastlanmayan Şam hükümetinin tam kontrolünün olduğu alanlar olması açısından önemli. 

Hükümet yolsuzluk yapıyor
Neredeyse her gün yapılan protestolar onurlu bir yaşam sloganı ile yapılıyor. Suriye medyasında yoksulluk vurgusu öne çıkarılsa da Dürzi çevreler bunu ısrarla reddediyor. Protestocuların temel talepleri vatandaşlına değer veren bir devlette özgür, onurlu ve insani bir yaşam.  
Süveyde'li insan hakları aktivisti Maad El-Ajli, protestoları siyasi nedenlerin motive ettiğini ısrarla vurguluyor. El Ajli; “Protestolarımız hiçbir zaman açlıktan, yiyecek ve içecek eksikliğinden kaynaklanmadı.  Hükümeti yolsuzluk yaptığı, kendi cebini doldurmaya öncelik verdiği için protesto ettik” diyor. “BAAS yöneticilerinin onur ve değerlerden yoksun olması nedeniyle protesto yaptık” diyen aktivist; “Görünen o ki herkes, toplumun refahını hiçe sayarak, sadece kişisel çıkarları doğrultusunda ülkeyi yönetmek istiyor” dedi.
BAAS partisinin kuralının artık kabul edilemez düzeye vardığını, “bireylerin veya belirli bir zümrenin insanların kaderini kontrol etmesi kabul etmiyoruz” diyen El-Ajli, "Süveyde halkı, BM'nin 2254 sayılı kararının uygulanması çağrısında bulunurken, kişisel çıkarlardan uzak, yalnızca yasalarla yönetilen ve korunan bir devletin özlemini çekiyor" dedi.

Hükümet tepkisi
Seksen gündür devam eden eylemlerden aslında hükümetin pek de etkilenmediğine vurgu yapan Deraa'da yaşayan gazeteci Hassan Muhammad, North Press'e verdiği demeçte, "Suriye rejimi, Suwayda'daki hükümet karşıtı protestoları birçok nedenden dolayı kasıtlı olarak görmezden geliyor; bunlardan biri, doğrudan çatışmayı önlemek ve huzursuzluğun komşu Deraa Vilayetine yayılmasını önlemek” dedi. Protestoların tatil olan Cuma günleri resmi kurumların önünde yapılmasının hükümetin her hangi bir faaliyetini engellemediğini söyleyen Muhammed, Suriye rejiminin sıklıkla zamana ve uzun vadeli stratejik planlamaya nasıl güvendiğini detaylandırdı. 
Muhammed, “Şu anda, hükümete bağlı kişiler kasıtlı olarak eyalet sakinleri arasında çatışmaları ve bölünmeleri teşvik ediyor ve rejimin doğrudan ve açık müdahalesi olmaksızın zarara neden oluyor. 5 Kasım'da hükümete bağlı silahlı gruplar, Süveyde kentindeki Baas Partisi şubesi önünde protestoculara saldırdı. Grup, şehirdeki tüm devlet kurumlarının kapatılmasına yol açan grevin devam etmesi halinde onları öldürmekle tehdit etti.”

Süveyde benzersizdir
Muhammed, North Press'e şunları doğruladı: "Hükümetin özellikle ekonomiyle ilgili olarak aldığı kararlara yönelik halkın öfkesi nedeniyle Süveyde'deki protestoların devam etmesi bekleniyor."
Protestoların motor gücünün Suriye krizinin başladığı 2011’den beri Süveyde’de  yaşayan muhalifler. Deraalı gazeteci, “Bazıları tutuklandı, bazıları ise aile üyelerini kaybetti. Bu faktörler onları rejime karşı protestolarını sürdürmeye itiyor” diyor.  Muhammed, "Süveyda benzersizdir çünkü sakinlerinin çoğu Dürzidir, bu da Deraa ve diğer bölgelerin aksine hükümetin buradaki protestoları bastırma konusunda tereddüt etmesine neden oluyor" diye ekledi.
Gazeteci, Süveyda’daki protestocuların iki gruba ayrılabileceğini kaydetti, Esad rejimini aktif olarak devirmek isteyenler ve rejim değişikliği çağrısı yapmadan yaşam koşullarının iyileştirilmesini talep edenler. SÜVEYDE

SHELLA ABDULHALİM'in North Press'teki yazısından derlenmiştir.