Evdalê Zeynikê efsanesi

• Dağ Tiyatrosu Ekibi, dengbêjliğiyle adını Kürt tarihine yazdıran Evdalê Zeynikê’nin hayat hikayesini tiyatroya uyarladı. Oyunda Kürt, Arap ve Brezilyalı oyuncular da yer aldı.

NÛJIYAN ADAR - ANF/QAMIŞLO

Kuzey-Doğu Suriye’de örgütlenen Mezopotamya Demokratik Kültür ve Sanat Hareketi (TEV-ÇAND), ünlü dengbêj Evdalê Zeynikê’yi konu alan bir tiyatro hazırladı. Dekor, kostüm, senaryo ve tüm hazırlıklarıyla 6 ayda tamamlanan oyunda 26 oyuncu yer aldı.

Oyunda sahne alacak oyuncular, kendi aralarındaki iş bölümü sonucunda sadece oyuncu olarak değil hem dekor, hem kostüm, hem senaryo çalışmasında yer alarak kolektif bir ürün ortaya çıkardı. Evdalê Zeynê’nin hayat hikayesinin bir kısmının işlendiği oyunda dekor, kostüm, makyaj ve diğer detaylar Serhat bölgesinin kültürel özelliklerine göre hazırlandı.

Dekor için ise İshak Paşa Sarayı tercih edilirken, kostümler için uzun bir araştırma ardından Serhat’ın yöresel Kürt kıyafetlerinde karara varıldı. Ekip, çizimden kesime kesimden dikime kadar kostümlerle birebir ilgilendi.

İlk tiyatro deneyimleri

Bir saat 19 dakikalık Evdalê Zeynikê’nin oyunculardan 22’sinin ilk tiyatro deneyimi olmamasına rağmen kısa sürede rollerine uyum sağlamaları dikkat çekti.

31 Ekim Pazar günü Rimêlan’da tiyatro severlerle buluşacak olan Evdalê Zeynikê, 3 Kasım’da Qamişlo’daki Mihemed Şêxo Kültür ve Sanat Merkezi’nde, 7 Kasım ise Dêrîk’te müzikal tiyatro türüyle halkla buluşacak.

Tiyatronun oyuncularından ve yönetmeni Osman Kurtalan,“Evdal, Kürdistan tarihinde Kürtlerin Homeros’ı olarak biliniyor. Homeros Yunan tarihi için ne ifade ediyorsa Evdalê Zeynikê de Kurdistan tarihi için aynı anlamı ifade ediyor” diye konuştu.

Evdalê Zeynikê bir direnişçi

Kürt halkının kendi içerisinde yaşadığı ihanet ve direniş çizgisinin de Evdalê Zeynikê hikayesinde yaşam bulduğuna dikkat çeken Kurtulan, “Tabii sadece dengbêj demek, Evdalê Zeynikê’nin tarihte üstlendiği rolün eksik kalmasına neden olur. Evdal, ihaneti reddeden ve direnişi benimseyen bir Kürt dengbêj. İhanet ve direnişin aynı anda yaşandığı dönemde rolünü oynayan bir efsane’’ dedi.

Gulê, kadının otoritesinin sembolü

Hazırladıkları tiyatro oyunuyla Evdal’ın hikâyesiyle çevresindeki insanların özelliklerini de gözler önüne serdiklerini belirten Kurtulan, “Bunlardan biri de Gulê. Kadının otoritesinin sembolü, teslim olmayan ve toplumda söz hakkı sahibi olan Gulê’nin sadece bir dengbêj değil, topluma yön veren ve toplumsal sorunlara el atan bir kadın olması da işleniyor” diye konuştu.