• Ahmet Kaya’nın aramızdan ayrılışının ardından 22 yıl geçse de hala milyonlar onun şarkılarını dinliyor. Eşi Gülten Kaya, “Bize tanıklık ettiği hayatı anlatan muhteşem şarkılar ve kimliğine sahip çıkarak da koca bir onur bıraktı” sözleriyle Ahmet Kaya’yı tanımlıyor.

Sürgün edildiği Paris’te “Ya beni sararsa memleket hasreti” sözleriyle her geçen gün artan hasretini anlatıyordu… Ahmet Kaya’nın linç edilmesiyle birlikte sürgün olarak yaşamına devam ettiği Fransa’da hayata gözlerini yummasının ardından 22 yıl geçti.

Şarkılarında ağırlıklı olarak toplumsal meseleleri işleyen Ahmet Kaya, 10 Şubat 1999'da Magazin Gazetecileri Derneği'nin Princess Otel Kongre Salonu’nda düzenlenen ödül töreninde yılın en iyi sanatçısı ödülünü aldı. Taşıdığı Kürt kimliğini, "Diyarbakırlıymış kod adı Bahtiyar" dizeleriyle milyonlara açık açık ilan eden Ahmet Kaya'nın linç edilmesinin asıl nedeni ise, "Ben bu ödül için İnsan Hakları Derneği’ne, Cumartesi Anneleri’ne, tüm basın emekçileri ve tüm Türkiye halkına teşekkür ediyorum. Bir de bir açıklamam var: “Şu anda hazırladığım ve önümüzdeki günlerde yayımlayacağım albümde bir Kürtçe şarkı söyleyeceğim ve bu şarkıya bir klip çekeceğim. Aramızda bu klibi yayınlayacak yürekli televizyoncular olduğunu biliyorum, yayınlamazlarsa Türkiye halkıyla nasıl hesaplaşacaklarını biliyorum” sözleri idi. Bu sözler üzerine davetlilerin bir kısmı Ahmet Kaya’ya hakaret etmeye, çatal ve bıçak fırlatmaya hatta bununla yetinmeyip “vatan haini” diyerek linç etti.

Kasetleri yasaklandı

Sonra kasetlerinin satılmasını ve bulundurmasını yasakladı. Kaya, Türk medyasında hedef haline geldi. Ertuğrul Özkök, Hürriyet Gazetesi’nin genel yayın yönetmenliğini yaptığı dönemde Ahmet Kaya'ya hakaret içeren "Vay şerefsiz" manşetini atmıştı. Hakkında birçok dava açılan Ahmet Kaya, 16 Haziran 1999'da çok sevdiği topraklarından ayrılmak zorunda kaldı.

‘Siz yanmayın’

Ahmet Kaya sürgünde yaşadığı özlemi ve sitemi, “Siz yanmayın-Sürgün” adlı şarkısında şu sözlerle ifade ediyor: “Burada, bu şarkımı söylerken, benim Türkiye'de yaşadığım çok zor günlerde, bir merhabasını istediğim, fakat o merhabayı benden esirgeyen ulusal anlamda bu kaderi paylaştığım, bütün arkadaşlarıma ve dostlarıma ince bir sitemdir. Umarım, beni anlarlar.”

Yaşarken anlayın beni

Memleket hasreti ağır geldi Ahmet Kaya’ya, 16 Kasım 2000'de, “Hoşçakalın Gözüm” isimli albümünün kayıtlarını yaparken, Paris'in Porte de Versailles semtindeki evinde bir gece kalp krizi sonucu yaşamını yitirdi. Cenaze merasimi Paris Kürt Enstitüsü'nde yapıldı. 17 Kasım 2000'de 30 binin üzerinde kişinin katıldığı törenle Paris'in Père Lachaise Mezarlığı 71. bölüme defnedildi.

“Öldüğümde değil yaşarken anlayın beni” diyen Ahmet Kaya, hakkında yaşamını yitirilişine kadar bir linç kampanyası yürütülürken, yaşamını yitirdikten sonra ise kendisine yüzlerce ödül verildi. Kaya’nın ölümünün ardından 22 yıl geçse de milyonlarca kişi hala onun şarkılarını dinliyor ve onun müziğinden etkileniyor.

Başımın tacı olacak hep

Eşi Gülten Kaya onu, “Bize tanıklık ettiği hayatı anlatan muhteşem şarkılar ve kimliğine sahip çıkarak da koca bir onur bıraktı” sözleriyle tanımlıyor. Bir sanatçının yokluğundan söz etmenin mümkün olmadığını dile getiren Gülten Kaya, özlemini ise şu sözlerle dile getiriyor:

“Hayata ve çağına tanıklık etmiş ve öyle üretmiş bir sanatçı, tüm varlığı ile hayatın içindedir aslında. Fiziki yokluk başka bir şey tabi. Ahmet Kaya'nın uğruna sürgünlere gittiği dili ve kimliği konusunda başucunda oturup ona iyi haberler vermek isterdim ama maalesef bunu yapamayacağım.Sadece yaratıcı insanlar, sanatçılar bu hayatın konuğu değildir. Onun için, zamanın neresinde yaşarlarsa yaşasınlar, onların bıraktıkları izler kalıcı ve değerli oluyor. O onur da benim başımın tacı olacak hep.” İSTANBUL

 

*****

 

Muhteşem şarkılar bırakıp gitti

 

 

Ağlama Bebeğim

Ahmet Kaya 1985’te "Ağlama Bebeğim" albümünü çıkardı. Kaya, ikinci albümü olan "Acılara tutunmak"ı da Değişim Stüdyosu’nda çıkardı. Kaya, cezaevinde tanıştığı Değişim Stüdyosu sahibi Sezer Bağcan aracılığıyla Gülten Hayaloğlu ile tanıştı. Kaya, ikinci albümün yayınlanmasının ardından Hayaloğlu ile evlendi. 

Şafak Türküsü

Hayaloğlu, evlilikten sonra Kaya’ya, cezaevinde Devrimci Sol davasında idam istemiyle yargılanan şair Nevzat Çelik’in Şafak Türküsü şiirini iletti. Kaya'nın bestelediği şarkı 1986'da piyasaya çıktı ve büyük kitlelere ulaştı. Kaya, çalışmaları aralıksız sürdürdüğü aynı yıl içinde “An Gelir” albümünü de çıkardı.  

Başkaldırıyorum

Kaya, ardından hayatında büyük etki bırakan eşinin kardeşi Yusuf Hayaloğlu ve onun şiirleriyle tanıştı. Bu tanışıklık sonrası, sözlerinin çoğunluğu Yusuf Hayaloğlu’na ait  “Yorgun Demokrat” adlı albüm 1987’de yayımlandı. 1998'de Hayaloğlu’nun iki şarkısının söz yazarlığı yaptığı “Başkaldırıyorum” albümü ve 1989’da yine sözlerinin büyük çoğunluğu Hayaloğlu’na ait olan “İyimser Bir Gül” albümleri piyasaya sürüldü. Birçok şairin çeşitli şiirlerinden oluşan “Sevgi Duvarı” adlı albüm de 1990’da dinleyicilerle buluştu.

Şarkılarım dağlara

Kaya'nın 12 Mayıs 1994 çıkardığı “Şarkılarım Dağlara” albümü rekor satışla 90’ların en çok satan albümleri arasında yer aldı. Albüm, “Özgür Çağrı” adlı şarkısında geçen “Abin bir gün dağdan döner, sarılırsın yavrucağım” sözler nedeniyle toplatıldı. Ayrıca Kaya’nın konser vermesi yasaklandı.

Protest müzik

Kaya, ilk dönemlerde albümlerinde genel olarak bağlamaya ağırlık verdi. Müzik tarzı pop, arabesk ve benzeri bir kategoriye girmediği için "özgün" müzik olarak nitelendirildi. Ancak Kaya’nın müzik tarzı, o dönem halk arasında devrimci arabesk ve protest müzik olarak nitelendirildi. 

22 albüm yaptı

Genellikle şarkılarında halk sorunlarını ele alan Kaya, Atilla İlhan, Can Yücel, Nevzat Çelik, Hasan Hüseyin Korkmazgil, Enver Gökçe ve Ahmed Arif gibi birçok tanınmış şairlerin şiirlerini de bestelemekten geri durmadı. Kaya, sanat hayatı boyunca toplamda 22 albüm yaptı ve albümlerde yer alan parçaların sadece birisi Kürtçe oldu.