•  Irak’ta aylardır aşılamayan siyasi kriz çatışmaya dönüştü. İktidara talip iki rakip Şii hareketin milisleri başkent Bağdat’ta ağır silahlarla çatıştı, çok sayıda ölü ve yaralı var.
•  Siyasetten çekilme kararıyla çatışmaları tetikleyen Sadr ise önce açlık grevine başladı ardından ise halktan özür dileyerek, taraftarlarına “sokaktan çekilin” çağrısı yaptı. 

 

Irak’ta Şii Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr Pazartesi günü siyasetten tamamen çekildiğini duyurmuştu. Sadr’ın destekçisi öfkeli gruplar ise bunun üzerine Yeşil Bölge’deki Hükümet ile Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nı bastı. “Yeşil Bölge” olarak bilinen yüksek güvenlikli bölgedeki hükümet binalarını basan Sadr yanlılarıyla devlet güçleri ve İran destekli Haşdi Şabi milisleri arasında şiddetli çatışmalar yaşandı. 

Milisler çatıştı

Sadr hareketine bağlı Seraya es-Selam (Barış Tugayı) milis gücü de silah dolusu araçlarla Yeşil Bölge çevresine konuşlanarak içerideki askerlerle ve Haşdi Şabi milisleriyle çatışmalara girdi. Çatışmalarda RPG-7 tarzı silahlar ile havan topları da kullandı. Çatışmalar ve roket atışları dün sabah saat dörde kadar aralıksız devam etti. Birkaç saatliğine duran çatışmalar ilerleyen saatlerde yeniden başladı.

Ölü ve yaralı var

Çatışmalardaki ölü ve yaralı sayısı hakkında ise kaynaklar farklı rakamlar verdi. AFP, çatışmalarda Sadr yanlısı gruptan 23 kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi. Rojnews’e göre ise çatışmalarda toplam 30 kişi yaşamını yitirdi. Bazı kaynaklara göre ölü sayısı 13, bazılarına göre ise 20. Çatışmalarda yüzlerce kişinin de yaralandığı belirtildi. 

Basra’da da gösteri

Irak'ın güney vilayetlerinde Şii nüfusun yoğun olarak yaşadığı bölgelerde de protestolar patlak verdi. Sadr'ın destekçileri petrol zengini Basra kentindeki gösterilerde lastik yakarak yolları kapadı. 

Sadr’dan ‘çekilin’ çağrısı

Siyaseti bırakma kararını, reform taleplerine diğer Şii liderlerce kulak asılmamasına tepki olarak aldığını belirten Sadr, daha sonra yaptığı açıklamada, yaşanan olaylarda taraflarca silah kullanılmasını protesto etmek için açlık grevine başladığını duyurdu. Şii lider dün öğlen saatlerinde yaptığı açıklamada ise sokakta çatışan destekçilerinden bir saat içerisinde Yeşil Bölge’yi terk etmelerini istedi. 

Halktan özür diledi

Sadr, “Yaşanan çatışmalardan dolayı Irak halkından özür diliyorum. Bu devrim barışçıl olmaktan çıktığı için devrim değildir ve buna devrim diyemem. Batsın böyle bir devrim" dedi. Sadr, ülkedeki Haşdi Şabi milislerin varlığını da eleştirdi.

Sokağa çıkma yasağı kaldırıldı

Sadr'ın çağrısı sonrası taraftarları Yeşil Bölge’den çekilmeye başladı. Hükümet de buna karşılık Pazartesi akşamı yürürlüğe giren ülkedeki sokağa çıkma yasağını kaldırdı. Ancak tatil edilen devlet kurumları dün de çalışmadı. 

Sistani saatlerce sessiz kaldı

Gazetemizin baskıya girdiği saatlere kadar Şiilerin en büyük dini lideri Ayetullah Ali es-Sistani’den çatışmalara ilişkin herhangi bir açıklama gelmemesi ise dikkat çekti. 

Salih: Kimseye faydası yok 

Öte yandan Irak Cumhurbaşkanı Berhem Salih tüm tarafları sorumlu olmaya davet ederek, yaşanan krizin derinleşmesinden herkesin zarar göreceği uyarısını yaptı.

Kazımi: Silah kullananlar hesap verecek

Başbakan Mustafa el-Kazımi de güvenlik güçlerinin göstericilere yönelik silah kullanmasına tepki göstererek “Bu kabul edilemez. Her kim ki bunu yapmışsa kanun önünde hesap verecektir. Herkesi Irak’ın kanının akmasını durdurmaya çağırıyorum” dedi.

Amiri de çağrı yaptı

Şii Koordinasyon Çerçevesi ise Sadr Hareketi’ne diyalog çağrısında bulundu. Fetih Hareketi lideri ve Koordinasyon Çerçevesi’nin önde gelen ismi Hadi Amiri de tüm tarafları silah kullanmayı bırakmaya çağırdı.

BM’den itidal çağrısı

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres ise “itidal" çağrısında bulunduğu tüm ilgili aktörlerden bir an önce tansiyonu düşürecek adımları atmalarını ve şiddetten kaçınmalarını istedi. 

ABD rahatsız

Çatışmalarla ilgili ABD'den de açıklama geldi. Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü John Kirby, Irak'tan gelen haberlerin "rahatsız edici" olduğunu söyledi ve ekledi: “Zaman çatışma değil diyalog zamanı.”

Kriz nasıl çatışmaya dönüştü?

Sadr hareketi, geçen yıl Ekim ayında düzenlenen genel seçimlerde Meclis'te en fazla sandalyeyi elde eden grup olmasına rağmen hükümeti kuracak çoğunluğu sağlayamamıştı. Haziran ayında diğer Şii gruplarla müzakereyi reddeden Sadr'ın çağrısı üzerine harekete bağlı tüm milletvekilleri istifa etmiş, Sadr'ın Başbakan adayı Muhammed Cafer es-Sadr da adaylıktan çekildiğini duyurmuştu. Sadr hareketi, İran destekli Koordinasyon Çerçevesi’nin başbakan adayı Muhammed Şiya es-Sudani’ye de karşı çıkıyordu. Irak siyasetinde ABD ve İran etkisine karşı çıkarak ülkede büyük destek toplayan Sadr, erken seçime gidilmesini ve meclisin lağvedilmesini talep ediyordu. Ülkede bir ay önce de Sadr taraftarlarının parlamento binasını basmasıyla olaylar tırmanmıştı. Sadr'ın taraftarları haftalardır başkent Bağdat’ta hükümet binalarının ve büyükelçiliklerin bulunduğu sıkı güvenlik önlemleriyle korunan Yeşil Bölge’de oturma eylemi yapıyordu. HABER MERKEZİ

 

İran sınırlarını kapattı

İran, Irak'taki çatışmalar nedeniyle bu ülkeye açılan tüm kara sınırlarının kapatıldığını ve Bağdat'a uçuşların durdurulduğunu açıkladı. Söz konusu karar, milyonlarca İranlının Erbain törenleri için Irak'ın Kerbela ve Necef kentlerini ziyaret etmeye hazırlandığı sırada geldi. İran Havacılık Kurumu Sözcüsü Mir Ekber Rezevi, Erbain törenleri için Necef'te bulunan İranlıları ülkeye geri getirmek için olağanüstü bir uçuş planı yaptıklarını söyledi. TAHRAN