• Tutsaklara ‘bodrum’ işkencesi
• Kasım ayında 23 kadın katledildi
• El Faşer’de tecavüz suçları belgelendi
• Parisa açlık grevini sonlandırdı

Tutsaklara ‘bodrum’ işkencesi

Tahran’daki Evin Cezaevi’nde kadın siyasi tutukluların koşulları, Haziran 2025’teki yıkımın ardından bir kez daha insanlık dışı boyuta ulaştı. Tutuklular, zemin seviyesinin 40 basamak altında bulunan, hijyenden yoksun, fareler ve böceklerle dolu bir bodrum koğuşuna yerleştirildi. İran Ulusal Direniş Konseyi (NCRI), bu durumu “açık işkence” olarak nitelendirerek BM ve uluslararası insan hakları kuruluşlarına acil soruşturma çağrısı yaptı. Haziran 2025’te Evin’in giriş kısmının hasar görmesi üzerine kadın siyasi mahkûmlar, Karçak Cezaevi’ne nakledilmişti. 9 Ekim 2025’te Evin’e geri getirilen tutuklular, bu kez doğrudan cezaevinin en derin ve en sağlıksız bölümüne, bodrum katına kapatıldı. İran Ulusal Direniş Konseyi Sekreterliği, yayımladığı açıklamada, Evin’deki bodrum koğuşunun kadın siyasi tutuklulara yönelik sistematik kötü muamelenin yeni bir aşaması olduğunu vurguladı. NCRI, BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği, BM İran Özel Raportörü ve tüm uluslararası kuruluşlardan koşulların derhal soruşturulmasını ve özellikle ağır hasta mahkûmların serbest bırakılmasını talep etti. HABER MERKEZİ

 

* * *

Kasım ayında 23 kadın katledildi

Jinnews’in Kasım ayı şiddet çetelesine göre, 23 kadın ve 3 çocuk katledilirken, 8 kadın ve 3 çocuk da şüpheli şekilde yaşamını yitirdi. Kadınların büyük kısmı yaşam hakkından en yakınlarındaki erkekler tarafından koparıldı. Kasım ayında katledilen 23 kadının failleri ağırlıklı olarak kadınların en yakın çevresinden çıktı. Verilere göre 8 kadın evli olduğu erkek, 2 kadın boşandığı erkek, 1 kadın boşanma aşamasında olduğu erkek, 2 kadın ayrıldığı erkek, 1 kadın birlikte yaşadığı erkek, 3 kadın tanıdığı ya da arkadaşı, 1 kadın komşusu, 1 kadın babası, 1 kadın oğlu, 1 kadın kayınvalidesi olduğu erkek tarafından katledildi. Ayrıca 1 kadın kimliği açıklanmayan fail ya da faillerce katledilirken, 1 kadın da faille yakınlığı tespit edilemeyen bir erkek tarafından katledildi. HABER MERKEZİ

 

* * *

El Faşer’de tecavüz suçları belgelendi

Darfur bölgesindeki El Faşer kentinden kaçan kadın sığınmacılar, Hızlı Destek Kuvvetleri’nin (RSF) şehir üzerindeki kontrolü sırasında cinsel şiddet ve tecavüz dahil olmak üzere ağır ihlallere maruz kaldı. Sudan Doktorlar Ağı, yayımladığı açıklamada 19 kadının tecavüze maruz bırakıldığını ve saldırganların büyük olasılıkla RSF’ye bağlı kişiler olduğunu tespit ettiklerini bildirdi. Ağ, El Faşer’den kaçan kadınlara yönelik bu olayları “toplu tecavüz” olarak niteleyerek sert bir şekilde kınadı. Ayrıca uluslararası sessizliğin bu tür suçların tekrarlanmasını teşvik edebileceği konusunda uyardı. 16 Kasım’da Sudan Doktorlar Ağı, El Faşer’den Kuzey Darfur’daki Tawila Kampı’na kaçan kız çocuklarına yönelik 32 tecavüz vakasını daha belgelediğini duyurdu. HABER MERKEZİ

 

* * *

Parisa açlık grevini sonlandırdı

İran’daki Yezd Hapishanesi’nde tutuklu bulunan siyasi tutsak Parisa Kamali Ardakani, cezasının birleştirilmemesine tepki olarak başladığı açlık grevini 13 günün ardından son verdiğini duyurdu. Parisa Kamali Ardakani, grevi sonlandırmasının nedenini, yetkililerin taleplerini değerlendirme konusunda verdiği olumlu sözler şeklinde açıkladı. Parisa Kamali Ardakani, İsfahan’da gözaltına alınarak Devletabad gözaltı merkezine götürülmüş ardından İsfahan Devrim Mahkemesi 1. Şubesi tarafından “Kamu malına zarar verme” suçlamasıyla iki yıl sürgün, “Devlete karşı propaganda” ve “Muhalif gruplara üyelik” suçlamalarıyla toplam yedi yıl dokuz ay hapis cezasına çarptırılmıştı. HABER MERKEZİ