Kalyon ve Cengiz Suriye'ye çöküyor

• HTŞ, Suriye’de rejimini sağlamlaştırmak ve işlediği suçların üzerini örtmek için, bitiş garantisi olmayan milyon dolarlık anlaşmalar imzalıyor. Suriye’yi uluslararası piyasaya peşkeş çekerek Katar, BAE, Türkiye, ABD ve İtalya ile altyapı, ulaşım ve inşaat projelerini içeren 14 milyar dolar değerinde 12 yatırım anlaşması yaptı.

Ahmed El Şara (Colani), Aralık 2024’te Şam’da iktidarı ele geçirdiğinden bu yana Suriye’yi uluslararası piyasanın yeni sömürü alanına dönüştürmeye başladı. Suriye’de yaşayan tüm halkları koruyan yasalar yok, demokrasi yok, güvenlik yok ve gelecek tamamen belirsiz. Ancak bu belirsizliğe rağmen yaptırımlar bir bir kaldırılıyor, aktif olmayan gümrük kapıları yeniden açılıyor, uçuşlar artırılıyor, enerji altyapısı genişletiliyor.

Suriye’de demokrasi, adalet ve güvenliği sağlayacağını iddia eden ancak pratikte Alevileri, Dürzileri, Hristiyanları katleden, Kürtlere saldıran El Şara yönetimindeki Heyet Tehrir El Şam (HTŞ) rejimi, işlediği suçların üstünü örtmek, iktidarını sağlamlaştırmak ve dünyadan gelen tepkileri azaltmak için, farklı ülkelerle anlaşmalar imzalıyor.

Temel ihtiyaçlara değil, inşaata yatırım

Halkın en acil ihtiyaçları olan su, elektrik, eğitim ve sağlık hizmetlerini sağlamak yerine, ülkeyi betonlaştırıyor ve tüm yatırımları inşaata yapıyor. Bu kapsamda son üç ayda imzaladığı anlaşmalarda BAE, Katar, ABD ve Türkiye dörtlüsü dikkat çekiyor. ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack da bu sürecin düzenleyici rolünü üstleniyor. Önceki gün Türkiye’den Kalyon İnşaat, Cengiz İnşaat ve TAV İnşaat’ın da içinde bulunduğu konsorsiyum ile Suriye Sivil Havacılık Otoritesi, Şam Uluslararası Havalimanı tesislerinin yolcu kapasitesinin 8 yıl içinde yıllık bazda 31 milyona çıkarılmasını öngören, yatırım tutarı 4 milyar dolar olan 12 anlaşmaya imza attı. Şam Uluslararası Havalimanı'nın rehabilitasyonu ve yeni tesislerin inşası için kurulan konsorsiyumda Katar'dan UCC, ABD'den Assets Investments ve Türkiye'den Cengiz ve Kalyon grupları yer alıyor.

Suriye’nin geleceği şirketlerin elinde

Suriye’nin “barış ve refah yolunun bölgesel ortaklarla birlikte şekilleneceğini” öne süren Barrack, Şam’da yapılan anlaşma için,  “Müreffeh ve barışçıl bir Suriye'nin geleceği, Suriye ve yeni Şam Uluslararası Havalimanı için yap-işlet-devret projesini kazanan Katar'ın UCC'si ile Türkiye'nin Cengiz ve Kalyon grupları gibi bölgesel ortaklarının elinde” dedi.

Anlaşmanın içeriğine yakından bakacak olursak; Kalyon İnşaat, Cengiz İnşaat, UCC ve Assets Investments şirketlerinin yer aldığı konsorsiyum, Şam Uluslararası Havalimanı tesislerinin rehabilitasyonunu yapacak ve eş zamanlı olarak yeni tesisler inşa edecek. Toplam 4 fazda gerçekleştirilecek kademeli kapasite artışıyla 8 yıl içinde havalimanının yıllık yolcu kapasitesi 31 milyona çıkarılacak.

Projelerin bitiş garantisi yok

Yeni projelerin finans kaynağını açıklamayan ve belirsizliğin hakim olduğu bu süreçte projelerin bitiş tarihi için garanti vermeyen HTŞ rejiminin Yatırım Kurumu Başkanı Talal al-Hilali'ye göre, projeler “refah dolu bir gelecek inşa etmeyi” amaçlıyor ve Suriye'nin güvenilir ortaklarla birlikte “yatırıma açık” olduğunu gösteriyor. Al-Hilali, anlaşmaları “niteliksel bir sıçrama” olarak tanımladı ve birçok bölgede farklı projelerin planlandığını söyledi.

İtalya da projede

Katar’la Şam Uluslararası Havalimanı genişletme projesi için 4 milyar dolar; BAE ile metro projesi için 2 milyar dolar ve İtalya merkezli UBAKO şirketiyle de “Damascus Towers” projesi için 2 milyar dolarlık anlaşma imzalandı. Öte yandan Baraamka Kuleleri’ne 500 milyon dolar ve Baraamka Alışveriş Merkezi’ne 60 milyon dolarlık anlaşmalar imzalandı.

Savaş fırsatçıları!

Konsorsiyumda yer alan şirketlerden TAV İnşaat’ın patronu Sani Şener, TAV İnşaat patronu Sani Şener 29 Aralık 2024 tarihinde Suriye’yi “deli gibi” takip ettiklerini söyleyerek “Çok büyük bir iş sahası inşaat müteahhitlerine açılacak” demişti.

Bu anlaşmalar rejimin yaptığı ilk anlaşmalar değil. Geçtiğimiz Mayıs ayında da Suriye Enerji Bakanlığı ile Türkiye’den Kalyon Holding ve Cengiz Holding, Katar’dan UCC ve ABD’den Power International şirketleri arasında 7 milyar dolar tutarında stratejik iş birliği anlaşması imzalandı. Söz konusu anlaşma kapsamında Kalyon Holding ve Cengiz Holding’in de aralarında bulunduğu konsorsiyum tarafından gerçekleştirilecek 5 bin MW’lık enerji yatırımının tamamlanmasıyla, yıllık yaklaşık 35 milyar kWh elektrik üretimi öngörülürken bu sayede Suriye’nin elektrik ihtiyacının çok önemli bir bölümünün karşılanması planlanıyor. Yine Temmuz ayında Suudi Arabistan’la 6,4 milyar dolarlık yatırım anlaşması imzalandı.

Geçtiğimiz hafta ise Azerbaycan’la Türkiye üzerinden gelecek şekilde doğalgaz anlaşması imzalandı. Bu projenin ana finansörü Katar. Hatla Azerbaycan’dan günlük 3,4 milyon metreküp doğalgaz Suriye’ye iletilecek. HABER MERKEZİ