• 9 bin 852 şirket kapandı
• Ekmeğin fiyatı 12 TL oluyor
• Elektrik kesintileri vuruyor
• KKM'nin maliyeti artıyor

9 bin 852 şirket kapandı

Türkiye ve Kuzey Kurdistan'da, Haziran'da bin 938 olmak üzere yılın ilk 6 ayında toplam 9 bin 852 şirket kapandı.

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), Haziran 2023'e ilişkin kurulan ve kapanan şirket istatistiklerini açıkladı.

Buna göre; Haziran'da bin 938 şirket daha kapandı ve yılın ilk 6 ayında toplam 9 bin 852 şirket kapanmış oldu. Bir önceki aya göre kapanan şirket sayısı yüzde 7, kapanan kooperatif sayısı yüzde 1,4 ve kapanan gerçek kişi ticari işletme sayısı yüzde 12,8 azaldı. Haziran 2023'te, kapanan şirket sayısı 2022’nin aynı ayına göre ise yüzde 29,3; kapanan kooperatif sayısı yüzde 38,3 oranında azalırken; kapanan gerçek kişi ticari işletme sayısı yüzde 29,5 arttı.

2023'ün ilk 6 ayında ise 2022'in ilk 6 ayına göre kapanan şirket sayısı yüzde 4,7; kapanan kooperatif sayısı yüzde 7,9 oranında azalırken, kapanan gerçek kişi ticari işletme sayısı yüzde 16,2 yükseldi.

Kooperatif sayısı artıyor

Bir önceki aya göre kurulan şirket sayısı yüzde 6,1, kurulan kooperatif sayısı yüzde 23,3 ve kurulan gerçek kişi ticari işletme sayısı yüzde 9,1 azaldı. Haziran 2023'de, Haziran 2022'ye göre kurulan şirket sayısı yüzde 29,6, kurulan gerçek kişi ticari işletme sayısı yüzde 48,8 oranında azalırken; kurulan kooperatif sayısı yüzde 36,8 arttı. 2023'ün ilk 6 ayında, 2022'in ilk 6 ayına göre kurulan şirket sayısı yüzde 3,6, kurulan gerçek kişi ticari işletme sayısı yüzde 16 azalırken, kurulan kooperatif sayısı yüzde 63,1 yükseldi.

 

*****

Ekmeğin fiyatı 12 TL oluyor

Türkiye Ekmek Üreticileri Federasyonu Genel Başkanı Murat Kavuncu, son Torba Yasa'nın ardından Türkiye ve Kuzey Kurdistan genelinde ekmeğin 12 TL’ye satılmasının zorunlu olduğunu söyledi. 

Kavuncu, "Ekmek 12 TL oluyor" başlıklı yazılı açıklama yaptı. Kavuncu, "Türkiye'de yaşanan ekonomik kriz, döviz kurunun sürekli artması ve bunlara bağlı olarak, tarım ve ekmekçilik sektöründe hammadde fiyatlarında yaşanan artışlardan dolayı hem ekmek üreticilerimiz hem de tarım sektörü büyük bir ekonomik krizdedir" dedi. Tarım ve gıda ürünlerinde neredeyse yüzde 300 enflasyona işaret eden Kavuncu, şunları söyledi: “Ülkemizin izlediği mali ve ekonomik kalkınma politikaları ile enflasyon ve devalüasyon ile mücadele programı ivedilikli bir şekilde değiştirilerek, ekonomimizin düze çıkarılması için gerekli önlemlerin alınması gerekmektedir."

Taahhütler yerine getirilmedi

Maliye Bakanlığı, Tarım Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı ve Turizm Bakanlığı gibi kurumlar tarafından, seçim öncesi verilen taahhütlerin yerine getirilmediğini kaydeden Kavuncu, şöyle devam etti: “Meclis'te grubu bulunan partilerin de seçimlerden sonra ek bütçe görüşmeleri içerisinde, Torba Yasa geçerken hiçbir önlem ve tedbir almadığını ve olması gereken tepkileri göstermediğini gözlemledik. Türkiye Ekmek Üreticileri Federasyonu olarak, bu programı yakından takip etmekteyiz. TBMM’den geçen bu Torba Yasa sonrası, Türkiye genelinde ekmek fiyatlarının 12 TL olma zarureti doğmuştur. Ekmek fiyatlarımızın ülkemize ve sektörümüze hayırlı olmasını temenni ederiz.”

 

*****

Elektrik kesintileri vuruyor

Datça ve Marmaris’te yaşanan elektrik kesintileri, butik otelleri vurdu.

Sezonun en yoğun dönemini yaşayan turizm sektöründe, talebin en yüksek olduğu bölgelerden Muğla'nın Marmaris ve Datça ilçeleri ile Antalya'da yaşanan elektrik kesintileri turizmcileri vurdu. Son üç günden bu yana meydana gelen elektrik kesintileri ve bu kesintilere bağlı olarak yaşanan halkı, özellikle butik oteller ve esnafı zor durumda bıraktı. Sektör temsilcileri özellikle butik otellerin turistleri tahliye etmek zorunda kaldığını aktarırken, Datça bölgesinde sektörün çöktüğünü kaydetti.

Özellikle Datça Yarımadası'nda büyük sıkıntı yaşandığını kaydeden Hizmet İhracatçıları Birliği Turizm Sektör Komitesi Üyesi ve turizmci Bülent Bülbüloğlu, Sözcü'ye şunları söyledi: “Bölgede tüm konaklama sektörü, hizmet sektörü çökmüş vaziyette. Bir kere dördüncü gün oldu. Önceki gün daha iyiydi ama otelleri boşalttılar. Elektrik yok. Gıdalar bozuldu. Kasabı manavı herkes perişan oldu. Özellikle iç turizmi, yazlıkçıları, küçük otelleri çok etkiledi diyebiliriz. Kesintilerin yaşandığı bölgede butik oteller yoğundur."

Tedarikçi şirket kesintilerin sebebini aşırı sıcaklar yoğun klima ve soğutucu kullanımı olarak açıklarken, belediyelerden ise Aydın, Denizli ve Muğla'nın altyapısından sorumlu ADM Elektrik'in yıllar öncesinden kurulan altyapısını acilen güncellemesi, gerekli ekipman, personel ve yedek parça gibi önlemleri alması gerektiği kaydedildi.

 

*****

KKM'nin maliyeti artıyor

Politika faizini yüzde 17,5 düzeyine yükselten Merkez Bankası, Kur Korumalı Mevduat nedeniyle oluşan likidite fazlasının piyasadan çekilmesi için 'sıkılaştırıcı' ek önlemlere yöneldi.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK), faiz artırımının yanı sıra parasal sıkılaştırma sürecini destekleyecek seçici kredi ve miktarsal sıkılaştırma kararları aldığı yer aldı. Merkez Bankası’nın kararına piyasanın anlamlı bir tepkisi olmadı. Dolar 26.90, Euro 30.12 lira seviyesindeki hareketini sürdürdü, Borsa İstanbul’da endekslerdeki pozitif hava devam etti.

PPK’nın hemen ardından ihracatçıya reeskont kredilerinin miktarı artırıldı, kullanma koşulları gevşetildi. Ayrıca Merkez Bankası KKM'de zorunlu karşılık uygulaması planlıyor. Bu adımla Merkez Bankası miktarsal sıkılaştırma kapsamında KKM ödemeleri kaynaklı likidite fazlasını çekmeyi hedefliyor. Piyasa uzmanları bu hamlenin KKM’nin bankalara maliyetini artıracağını belirtirken KKM mevduat faizlerinin gerileyebileceği ve cazibesinin azalacağını dile getirdi.

PPK metninde, kurulun, dezenflasyonun en kısa sürede tesisi, enflasyon beklentilerinin çıpalanması, fiyatlama davranışlarındaki bozulmanın kontrol altına alınması için parasal sıkılaştırma sürecinin devamına karar verdiği belirtildi.

Piyasa uzmanları, faiz artışının beklenenden az olmasının bu hafta satın alındığını ve döviz kurlarında bunun etkisinin oldukça ciddi gözlendiğini belirterek, Merkez Bankası’nın bundan sonra da kademeli 200-300 baz puanlık artışlarla yoluna devam etmesini beklediklerini kaydetti.

PPK metninde yakın döneme ilişkin göstergelerin enflasyonun ana eğiliminde yükselişin sürdüğüne işaret ettiği belirtilerek bu gelişmede yurtiçi talepteki güçlü seyir, ücret ve kur kaynaklı maliyet yönlü baskılar ile hizmet enflasyonundaki katılık belirleyici olduğu vurgulandı. Kurul, bu unsurlara ek olarak vergi düzenlemeleri ve fiyatlama davranışlarındaki bozulmanın enflasyon üzerinde ilave olumsuz etki yapacağını öngördü.

Döviz kurları bu ay TL karşısında ortalama yüzde 5, son PPK’dan bu yana ise yüzde 17 seviyesinde yükseldi. Döviz kurlarındaki bu hızlı yükselişin de enflasyona etkisi olacak. Uzmanlar, yılsonu enflasyon beklentilerini yüzde 55-65 seviyelerine yükseltti. Haftaya Perşembe günü yapılacak Enflasyon Raporu’nda Merkez Bankası’nın da enflasyon tahminini yüzde 22,3’ten yukarı yönlü güncellemesini bekliyor.

Yüzde 15 oranı

Para Politikası Kurulu’nun kararı kapsamda, Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ, Resmi Gazete’de yayımlandı. Tebliğe göre; KKM'nin zorunlu karşılık oranları artırıldı. Böylece Merkez Bankası, piyasada oluşan Türk Lirası likidite fazlasının, Türk Lirası zorunlu karşılık oran artışıyla sistemden çekilmesini sağlayacak.  Bu kapsamda, vadeli TL mevduata geçişi teşvik eden bir adım olarak, KKM'ye yüzde 15 oranında zorunlu karşılık tesis etme yükümlülüğü getirildi. Zorunlu karşılıklar, 21 Temmuz hesaplama tarihi itibarıyla hesaplanacak yükümlülükler üzerinden 4 Ağustos’tan itibaren tesis edilecek.