Kutsal devlet, kutsal ordu buraya kadar
* Ağırlığını Kürdistan’daki savaşın sahadaki komutasını oluşturan subayların oluşturduğu darbeciler, Türk ordusunun başıbozuk çeteler yapılanması olduğunu, demokrasiyi tanımadığını tüm dünyaya gösterdi.
* Meclis, Saray, karargahlar bombalandı; helikopterler düşürüldü, havalimanları, köprüler, medya organları iki kez el değiştirdi. Şiddetli çatışmalarda her rütbede asker ve polis ile sivillerden 266 kişi öldü.
* Darbeciler bastırıldı. Galip gelen devlet tarafı büyük bir tasfiyeye başladı. Orgeneralden uzman çavuşa, Anayasa Mahkemesi üyesinden savcıya kadar 6 binin üzerinden kişi için gözaltı, tutuklama ve görevden alma başladı.
Türk devlet geleneğinin eskimiyen unsurlarından olan kanlı iktidar mücadelesi devam ediyor. Türk devlet güçleri içinde Cuma gecesi başlayan darbe girişimi Cumartesi sabahı itibariyle bastırıldı. Başaramayan bütün darbecilerde olduğu gibi Fethullah Gülen ekibininin öncülük ettiği bu klik de bedelini ödemeye başladı. AKP ve Türk Cumhurbaşkanı Erdoğan da toplumsal meşruiyet ile birlikte güç tahkimatı için büyük fırsata çevirdi. Devlet içindeki tarafların ortak düşmanı konumundaki Kürtler ve demokratik muhalefet ise çarenin tam demokrasi olduğunu vurguluyor.
Türk ordusu içindeki bir grubun başarısız darbe girişimi, dün itibariyle bastırılmış görünüyordu. 7 Şubat 2012’deki MİT soruşturmasıyla gün yüzüne çıkan ve süreç içinde 17/25 Aralık yolsuzluk soruşturmalarıyla şiddetlenen Erdoğan liderliğindeki AKP ile Fethullah Gülen liderliğindeki yapılanma arasındaki iktidar savaşı, devlet içindeki diğer kesimlerin poziyon belirlemesiyle kanlı çatışmaya dönüştü.
Hava Kuvvetleri ağırlıklı
Hava Kuvvetleri Komutanlığı’na getirilmesi beklenen Org. Bilgin Balanlı, 2011’da hapsedildi. Yerine Fethullah Gülen ekibinden Akın Öztürk Komutan oldu ve üç yılda ekibini dizayn etti. Böylece Hava Kuvvetleri ağırlık darbenin kadroları hazırlandı.
Tasfiye edileceklerdi
Genelkurmay Adli Müşaviri Albay Muharrem Köse, etrafı boşaltma hamleleri yaptı. Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar, Köse’yi 5 Mart’ta görevden aldı. Bu kritik görevi kaybeden Fethullahçılar ve ittifakları, ordudan tasfiye edileceklerini anladı. Bunun için hazırlıklar hızlandırıldı. Fethullahçı subaylar, İzmir Savcısı’nın başlattığı soruşturma kapsamında 16 Temmuz’da gözaltına alınacaklardı. İzmir askeri casusluk davası kumpas soruşturmasın savcısı Okan Bato’nun şüpheli listesindeki askerlerin tamamı; komuta kademesindeki birçok rütbeliyi kapsayan gözaltı kararı verilmişti. Savcı Bato’nun, Ağustos şurasından önce operasyonların başlatılması önerisi Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından onaylanmıştı. Gözaltı kararları ve yapılacak operasyonlarla ilgili Genelkurmay’a bilgi verildi onay alındı. 16 Temmuz sabahı saat 04.00’te operasyonlar başlayacaktı. Aralarında darbe girişimindekilerin de bulunduğu haklarında gözaltı kararı verilen tüm askerler teknik takip altındaydı. Bunu öğrendikleri için darbe planını olgunlaştırmadan Cuma gecesi harekete geçtiler.
Jandarma’da planladılar
Darbe girişiminin merkez üssü Jandarma Genel Komutanlığı’ydı. Hava Kuvvetleri’ndeki unsurlar Ankara’daki Akıncı Üssü’nü ele geçirerek destek verirken, Adana’daki İncirlik Üssü’nde bulunan tanker uçaklar da havadaki uçaklara yakıt ikmali desteği sağladı. Ankara ve İstanbul’da zırhlı birlikler de destek verdi.
Saray’ın dibinde
Darbe, Jandarma Genel Komutanlığı’nın Saray’a çok yakın olan Beştepe Ek Binası’ndan yönetildi. Darbe girişimiyle binada operasyona başladı. Operasyonlar önceki güne de sarktı. Darbenin diğer bölgelerde olduğu gibi Ankara’daki bir ayağı da zırhlı birlikler oldu. Etimesgut Zırhlı Birlikler Tümen Komutanlığı’nda bir grup darbeye tank ve zırhlı personel taşıyıcılarla destek verdi.
Hava desteği Akıncı’dan
Darbe girişimine hava unsurları Akıncı Üssü’nden destek verdi. Ankara’nın Kazan ilçesinde TAI tesislerinin de yanında bulunan Akıncı Üssü’nü ele geçiren darbeciler buradan havalandırdıkları uçaklarla Genelkurmay, Meclis bölgesinde alçak uçuş yaptı. Meclis ve Sarayı bölgelerini bombaladı. Adana İncirlik Üssü’nden havalanan tanker uçaklar, havada yakıtı biten darbeci pilotların uçaklarına ikmal yaptı. Darbecilerin bazı kara havacı unsurların da desteğini aldıkları, bir Kobra saldırı helikopterin Meclis’i taraması, bir Skorsky helikopterin de Gölbaşı’nda PÖH Merkezi ve Türksat uydu merkezine saldırmasıyla ortaya çıktı.
İstanbul’da zırhlı tugay
İstanbul’da darbe girişimine kalkışan aktif birlikler jandarma birliklerinin yanı sıra 2. Zırhlı Tugay oldu. Maltepe’deki tugaydan çıkan tank ve zırhlı personel taşıyıcıları boğaz köprülerini Anadolu girişinden trafiğe kapattı. Bazı zırhlı unsurlar Atatürk Havaalanı’na yöneldi.
Komutanlar neredeydi?
Darbe girişiminde karargahta Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar ile İkinci Başkanı Yaşar Güler’in rehin alındıkları ortaya çıktı. Bu komutanların Akıncı Üssü’ne götürüldükleri, kurtarılmalarının ardından önceki gün sabah helikopterle Çankaya Köşkü’ne geldiklerini gösteren görüntü ile netleşti. Kara Kuvvetleri Komutanı Salih Zeki Çolak, Hava Kuvvetleri Komutanı Abidin Ünal, Jandarma Genel Komutanı Galip Mendi, 2. Ordu Komutanı Adem Huduti ile Donanma Komutanı Veysel Kösele’nin nerede oldukları uzun süre netleşmedi. Akşam saatlerinde Huduti’nin gözaltına alındığı ortaya çıktı.
Hatta Hava Kuvvetleri Komutanı Abidin Ünal’ı, kızının Moda’daki düğünündeyken gelip helikopterle aldılar.
Genelkurmay izole edildi
Darbe girişimi, Cuma akşamı İstanbul’la birlikte Genelkurmay Karargahı’nda da başladı. Orgeneral Akar ile çok sayıda komutan dertest edilirken, bu girişime Özel Kuvvetler Komutanlığı’nın müdahale etmesiyle sabaha kadar süren çatışma çıktı. Genelkurmay’daki çatışmaların sürerken, gecenin ilerleyen saatlerinde karargaha inen iki helikopter Akar ve diğer dertest edilen komutanları alarak Akıncılar Üssü’ne götürdü. Sabah Akıncılar Üssü’ne yapılan operasyon ile Akar ve İkinci Başkanı Güler kurtarıldı.
Akıncı neresi?
Darbe girişimiyle Türkiye’nin gündemine gelen Akıncı Üssü, Ankara’nın 50 kilometre batısındaki Kazan ilçesinde yer alıyor. Üste, eğitim uçuşlarının yanı sıra TAI’de ürütemi yapılan hava araçlarının testleri de gerçekleştiriliyor. Üssün eski adı olan Mürted, daha sonra Akıncı olarak değiştirildi. Bölgenin en büyük alana yayılmış hava üssünde, yoğun olarak F-16 uçaklarının filoları bulunuyor.
Hangi birlikler?
Kara Havacılar: Kara Kuvvetleri bünyesinde yer alan, saldırı ve genel maksat helikopterlerini envanterinde bulunduran birlik. Darbe girişiminde kullanılan Skorsky ve Kobra helikopterleriyle gündeme geldi.
Zırhlı Tugay: Bünyesinde tank ve zırhlı personel taşıyıcı, zırlı muharebe aracı bulunduran birlikler. Darbe girişiminde İstanbul’daki 2. Zırhlı Tugay ve Ankara’da Etimesgut Zırhı Tümeni ile gündeme geldi.
Şiddetli çatışmalar
İstanbul’daki iki boğaz köprüsünün kesilmesi ve Ankara’da kavşakların tanklar tarafından tutulmasıyla başladı, aynı anda İstanbul’un birçok bölgesinde askerler polis karakolları ve devlet binalarına el koymaya başladı. İstanbul’da özellikle Vatan Caddesi’ndeki Emniyet Müdürlüğü, Topkule Kışlası, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Kuleli Askeri Lisesi’ne yakın Çengelköy Karakolu’nda çatışmalar yoğunlaştı. Harbiye, Kartal, Maltepe ve Taksim’den de sık sık patlama sesleri geldi ve ölümler gerçekleşti.
Bombalar arasında bildiri
Aynı saatlerde Ankara’da da Emniyet Müdürlüğü ve MİT gibi binalar, Beştepe Sarayı Skorsky helikopterler ve F-16’lar tarafından bombalandı ve bir anda Ankara sokakları cenazelerle doldu. Başbakan Binali Yıldırım’ın çağrısıyla sokağa çıkanlar taranırken, özellikle Genelkurmay gibi kritik devlet binaları çevresinde yoğun çatışmalar yaşandı. Bütün bunlar olurken darbecilerin Erdoğan’ın sekreteri Fatih Kasırga ve Genelkurmay Başkanı ile bazı kuvvet komutanlarını kaçırdıkları haberleri geldi.
Çatışmalar özellikle Genelkurmay bölgesinde çok sert sürerken TRT’yi işgal eden darbeci askerlerin bildirisi olayları başka bir aşamaya sıçrattı. Aynı dakikalarda, darbe girişiminden sonra ilk kez ortaya çıkan Başbakan Yıldırım’ın CNN TÜRK ekranlarından yayınlanan “sokağa çıkma” çağrısı geldi ve daha sonra Jandarma Genel Komutanı ve Deniz Kuvvetleri Komutanı’nın darbecileri kınayan konuşmaları yayınlandı. Bu konuşmalardan çok sayıda rütbeli askerin darbecilerin elinde esir olduğu da anlaşıldı. İlerleyen saatlerde polisin de çağrılarıyla özellikle AKP’nin güçlü olduğu iller ve bölgelerde sokaklar dolmaya başladı. Aynı anlarda Gölbaşı’na ve Türksat bölgesine girerek bütün ekranları karatmak isteyen darbecilerin bu konuda başarı sağlayamadıkları anlaşıldı.
Meclis bombalandı
Bu arada Marmaris’te tatil yaptığı villadan hareket ederek İstanbul’a gelen Erdoğan, uçağıyla uzun süre havada kaldıktan sonra Atatürk Havalimanı’na indi ve Marmaris’teki açıklamasından sonra ilk kez kameraların önüne geçerek kendisi çıktıktan sonra evin bombalandığını belirtti. Bu gelişmelerden sonra Ankara ve İstanbul’da polis ve asker arasındaki çatışmalar şiddetlendi ve yoğun patlamalar duyulurken bu kez darbecilerin elindeki helikopterler ve savaş uçaklarının Meclis’e yöneldiği görüldü. Meclis üst üste bombalandı.
Sabah hakimiyet sağlandı
Sabah ise artık hükümetin ve polis kuvvetleriyle Saray’a bağlı askeri birliklerin yavaş yavaş duruma hakim olmaya başladığı öğrenildi. Bazı birlikler teslim olurken, bazıları ise sert çatışmalara girdi. Öğle saatlerinden itibaren büyük bir tasfiyeye başlandı.
Kurtarılan Genelkurmay Başkanı il ebirlikte İçişleri, Savunma ve Aadalet bakanlarını yanına alan Başbakan Yıldırım, darbe girişiminin bastırıldığını belirterek, bilançoyu paylaştı.
Dakika dakika darbe girişimi
21.50-22.00: Türk savaş uçakları Ankara semalarında alçaktan uçuşlara başladı. Aynı dakikalarda Fatih Sultan Mehmet ve Boğaziçi Köprü’lerinin Anadolu tarafı da askeri birlikler ve zırhlı araçlarla kapatıldı.
22.00: Genelkurmay’da silah sesleri duyuldu.
23.00: MİT’in olduğu bölgede çatışma başladı.
23.04: Başbakan Yıldırım, “Bu bir kalkışma girişimidir. TSK’nin emir-komutasında değil” dedi.
23.21: TSK’nın internet sitesinden darbe ilan edildi.
24.00: TRT’den, “Yurtta Sulh Konseyi” adına bildiri okundu.
00.33: Erdoğan, telefonla televizyonlara bağlanıp sokağa çıkmaya çağırdı.
00.34: Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı’nca, “darbeye teşebbüs” suçundan soruşturma başlatıldı.
00.35: Beştepe’deki Saray çevresinde silah sesleri duyuldu.
24.00-01.00: Polis, AKP ve MHP öncülüğünde sokaklara çıkıldı.
00.57: Gölbaşı’ndaki TÜRKSAT tesisleri, PÖH Merkezi ve Ankara Emniyet Müdürlüğü de saldırıların hedefi oldu.
01.17: Milli Savunma Bakanı Işık “Genelkurmay Başkanı rehindir” açıklaması yaptı.
01.28: Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Bostanoğlu “Komuta kademesi olarak bu girişimi kesinlikle kabul etmiyoruz” dedi.
01:35: Gözaltılar başlarken Türkiye’nin dört bir yanında camilerde sela okunmaya başlandı.
02.00: Milletvekilleri Meclis’te toplanmaya başladı.
02.01: F-16 uçağı, darbe girişiminde bulunanların elindeki Sikorsky helikopteri düşürdü.
02.05: Ankara Emniyet Müdürlüğü önünde bulunan askerler geri çekilmeye başladı.
02.08: AKP Genel Merkezi önünde toplananlara helikopterden ateş açıldı. Boğaziçi Köprüsü’nde bekleyenlere de ateş edildi.
02.27: Saray’a girmeye çalışan 3’ü rütbeli 13 asker gözaltına alındı.
02.30: MİT, “Darbe püskürtüldü” açıklamasında bulundu.
02.34: Meclis’e bomba atıldı.
02.35: TRT darbecilerden alındı.
02.57: Başbakan Yıldırım: “Şu andan itibaren kritik bölgelerin üzerinde uçuş yapan her türlü askeri helikopter ve uçak füzeyle indirilecektir” dedi.
03:12: Genelkurmay Başkanlığı’ndan yeniden çatışma sesleri gelmeye başladı.
03:47: Darbe girişiminde bulunan askerler, Doğan Medya Center’i bastı.
04.00: Cumhurbaşkanı Erdoğan, 1. Ordu Komutanı’nın uyarısıyla İstanbul’a getirilerek güvenliği alındı.
04.13: Erdoğan’ın, Marmaris’teyken kaldığı Grand Yazıcı Mares Otel etrafına askeri helikopterler tarafından ateş açıldı.
04.16: Meclis ve Genelkurmay Başkanlığı çevresinde bulunan halka ateş açıldı.
04.31: Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Benim şu anda genel sekreterimi alıp götürdüler. Genelkurmay Başkanımızın şu anda durumunu bilemiyorum” açıklamasında bulundu.
06.27: TÜRKSAT’ı bombalayan askeri helikopter Gölbaşı’nda düşürüldü.
06.44: Boğaziçi Köprüsü’nü işgal eden askerler, polise teslim oldu.
06.52: Başbakan Binali Yıldırım, Genelkurmay Başkanlığı’na vekaleten 1. Ordu Komutanı Orgeneral Ümit Dündar’ı atadı.
07.36: Türkiye genelinde 754 asker gözaltına alındı.
08.32: Asker, Akıncı’daki 4. Ana Jet Üs Komutanlığına operasyon düzenleyerek Genelkurmay Başkanı Akar’ı kurtardı.
08.36: Jandarma Genel Komutanlığı darbecilerden alındı.
09.26: HSYK olağanüstü toplandı. Türkiye genelindeki tüm hakim ve savcılardan izinli olanların, izinlerini keserek derhal görevlerine başlamalarına ve adli tatilin iptaline karar verildi.
09.46: Eski Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Öztürk ile EDOK Muhabere ve Destek Eğitim Komutanı Korgeneral İyidil hakkında vatana ihanet suçundan işlem başlatıldı.
10.34: Genelkurmay Başkanlığı içinde darbeye katılmadığı için elleri bağlı olarak odalar içinde kilitli tutulan subay ve astsubaylar, sabah saatlerinde tahliye edildi.
266 KİŞİ ÖLDÜ
* Çatışmalarda en az iki taraftan ve sivillerden 266 kişi öldü, 1450 kişi yaralandı.
* İlk iki günde 2 orgeneral, 5 tümgeneral ve 31 tuğgeneralin de aralarında bulunduğu 3 bin asker gözaltına alındı, önceki akşamadan itibaren tutuklamalar da başladı.
* Tarihinde ilk kez bombalanan Türkiye Meclisi’nde sığınıklarda çalışıldı. F-16’larla 10 defa bomba atıldı.
* Kazan’daki Akıncı Ana Jet Üssü, darbeci ekibin üssüydü. Buranın pisti, Eskişehir’den kalkan uçaklarca bombalandı. Uçakların kalkmasını engelleme isteyenlerin üzerin ateş açıldı.
* 8 darbeci askeri helikopterle Yunanistan’ın Dedeağaç kentine kaçtı.
* Çok sayıdra helikopterin akıbeti bilinmiyor.
* ‘Mehmetçik’ ve ‘kutsal ordu’ klişesi sarsılan Türkler, kitleler halinde askerlerini linç etti.
* İktidar savaşının acımasızlığıyla bilinen Türk devlet geleneğinin dibdiri ve ne kadar çılgınlaşabileceği bir kez daha gösterildi.
6 BİNDEN FAZLA GÖZALTI
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, darbe girişiminin ardından başlatılan soruşturmalar kapsamında dün öğle saatleri itibariyle 6 bine yakın kişinin gözaltına alındığını bu sayının daha da artacağını açıkladı.
* 2 orgeneral, 5 tümgeneral ve 31 tuğgeneralin aralarında bulunduğu en az 3 bin asker gözaltına alındı, tutuklamalar devam etti.
* 2 bin 800 hakim ve savcı açığa alındı, gözaltı kararı verildi
* 140 Yargıtay ile 48 Danıştay üyesi gözaltına alındı
* Gözaltı kararı verilen HSYK üyelerinden 4’ü alındı
* 2 Anayasa Mahkemesi Üyesi için gözaltı.
Aşk, ihanet, nefret ve şiddet!
Sadece Fethullahçılar mı?
2012 sonrası AKP iktidarı ile birlikte büyüyen Fethullah Gülen Grubu, 15 Temmuz darbe girşiminin asıl şüphelisi durumunda. AKP ile birlikte birbirlerini besleyerek büyüyen, Kürtlere karşı amansız bir savaş yürüten ikili, AKP’nin iktidarından hazmetmeyen Kemalist bürokrasiye de beraber yöneldiler. Bir süre sonra Kürt savaşında başlayan anlaşmazlık, devlette daha fazla hakimiyet çabası, iktidar savaşına dönüştü. İki taraf arasındak aşk, nefrete ve ihanet itirazlarına dönüştü. Erdoğan, 17/25 Aralık yolsuzluk soruşturmalarını, Fethullahçıların hamlesi olarak değerlendirdi. Bunun üzerine devlet içindeki Türkçü-dinci koalisyonla anlaşarak hem Kürt savaşını başlattı hem de bu ekibi tasfiyeye yöneldi. Ancak, Emniyet, sermaye ve medyada başarabildiği tasfiyeyi Türk ordusunun içinde etkili olarak yapamadı. Kürt savaşı da bunun temel engelliydi. Yüksek Askeri Şura yaklaştıkça tehlikenin daha da büyüyeceğini hesaplayan mevcut Türk Genelkurmayı ve AKP, kademeli tasfiye için düğmeye bastı. Bunu haber alan ekip de erken darbe girişiminde bulundu. Peki 15 Temmuz darbe girşimi tek başına Fethullahçılar’ın eseri mi? Uzun süredir konuyu izleyen Gazeteci-yazar Ruşen Çakır’ın yanıtı şöyle: “Darbecilerin ana gövdesini ve kurmay heyetini Fethullah Gülen cemaatiyle irtibatlı subayların oluşturduğunu düşünüyorum. Onlara, kişisel neden ve beklentilerle bazı isimler de katılmış olabilir ki Cemaat’in devşirme konusunda hayli maharetli olduğunu biliyoruz. Bu Yüksek Askeri Şura’da, Cemaat’in ordu içindeki yapılanmasına yönelik büyük bir operasyon bekleniyordu. Dolayısıyla son şanslarını kullanmak istemiş olduklarını düşünüyorum. Öte yandan Cemaat, AKP iktidarının kendisine yönelik olarak ülke içinde ve kısmen dışında yürüttüğü ve iyice bunaltıcı olan topyekun savaşa karşı bir tür ‘altın vuruş’ yapmışa benziyor. Cemaat, AKP ile ittifak yaptığı dönemde Ergenekon, Balyoz, Askeri Casusluk gibi davalarla TSK’da çok ciddi bir tasfiye yaptı ve kendisine bağlı subayların önünü hızlı ve ciddi bir biçimde açtı. Bu bağlamda 15 Temmuz darbe girişiminde AKP iktidarının vebali çoktur.”
HABER MERKEZİ
