Newala Qesaba vahşetine isyan

•  Newala Qesaba’ya gömülen Emin Sarik'in kardeşi Hüseyin Sarik, her geçen gün yeni yapıların inşa edilmesine isyan etti: “İnsanların kemikleri üzerinde halay çekmek, yüzmek nasıl bir vicdan? Hangi vicdanla çocuklarınızı burada büyüteceksiniz?”

 

Toplu mezar alanı olan Newala Qesaba’ya gömülen Emin Sarik'in ailesi, cenazenin tespiti için alanda kazı yapılması talebiyle dava açma hazırlığında. 

Sêrt’te 1915’ten itibaren Ermeniler ve Keldaniler, 1980 ve 90’lı yıllarda ise katledilen Kürtlerin toplu şekilde gömüldüğü Newala Qesaba’da (Kasaplar Deresi) başvurular sonucu ilk kez 22 Nisan 1989’da kazı yapıldı ve birkaç saat içinde 8 kişinin kemiklerine ulaşıldı. Kazı çalışmaları, Valilik talimatıyla aynı gün durduruldu ve o günden bu yana kazı yapılmadı. Sonraki yıllarda alanda kazı yapılmasına dönük yapılan başvurular sonuçsuz kaldı. 

Uzun yıllar boyuncu çöplüğe dönüştürülen alandan ilk olarak duble yol geçirildi. Daha sonra yapılaşmaya açıldı. Bu kararla birlikte toplu mezar alanına önce bir düğün salonu inşa edildi. İnşa edilen yapılara sonraları bir benzin istasyonu, Polis Akademisi, havuzlu villalar eklenip çok katlı binalar yükselmeye başladı. Tepkilere rağmen inşaatı sürün bu yapılara son alarak İl Emniyet Müdürlüğü ek hizmet binası da eklendi. İnşaat alanı kameralarla donatılırken, kimsenin bölgeye yaklaşmasına izin verilmiyor.

Annesinin gözü önünde gömüldü

Jandarma tarafından tutulan kayıtlarda PKK’nin öncü kadrolardan Mahsum Korkmaz’ın (Egît) cenazesi dahil 82 kişinin Newala Qesaba'ya gömüldüğü biliniyor. Bu sayıya, gözaltına alınıp öldürüldükten sonra gömülenler dahil değil. Buraya defnedilenlerden biri de PKK’nin öncü kadrolarından Emin Sarik’ti. 

Sêrt’in Misirc ilçesine bağlı Kinaskê köyünde 1960 ‘da dünyaya gelen Sarik, ailesi ile birlikte 1963'te Êlih’e yerleşti. Sarik, 1980 askeri darbesi sonrası PKK'ye katıldı. Uzun yıllar PKK'de çeşitli faaliyetlerde bulunan Sarik, 1985’te çıkan bir çatışma sonucu üç arkadaşı ile birlikte şehit düştü. Annesi Merese Sarik’in gözü önünde Newala Qesaba’ya gömülen cenaze, tüm uğraşlara rağmen aileye verilmedi. Oğlunun kemiklerini almak için yıllarca mücadele veren anne Sarik, dört yıl önce yaşamını yitirdi. 

Bir çukur açıp attılar

MA’dan Fethi Balaman’a konuşan Sarik’in kardeşi Hüseyin Sarik, annesinin o günlere dair anlatımlarını “Ben gittikten sonra, askeri yetkililer aralarında konuştular. Daha sonra yanıma gelerek, teşhis için cenazeleri göstereceklerini söylediler. Bizi arabaya bindirdiler ve Newala Qesaba bölgesine gittik. Aradan geçen 20 güne rağmen oğlumun ve üç kişinin cenazeleri hala açıkta ve askeri bir araçta bekletiliyordu. Ben Emin'imi teşhis ettim. Askeri yetkililere oğlumun cenazesini bana verilmesi için yalvardım ama gözümün önünde Newala Qesaba'da bir çukur açtılar ve dördünü de oraya gömdüler” şeklinde aktardı. O günden sonra sürekli başvuru yaptığını, ancak oğlunu defnetmeden vefat ettiğini belirten Sarik, “Tek isteği oğlunun kemiklerini almaktı. Babam da annem de oğlunun kemiklerine kavuşmadan hayata veda ettiler” dedi. 

Nasıl çocuk büyüteceksiniz?

Toplu mezar alanına her geçen gün yeni yapıların inşa edilmesine isyan eden Sarik, tepkisini şu sözlerle dile getirdi: “Tüm Sêrt halkı burada nasıl bir vahşet yaşandığını bilir. İnsanların kemikleri üzerinde halay çekmek, yüzmek nasıl bir vicdan? Hangi vicdanla çocuklarınızı burada büyüteceksiniz, halay çektireceksiniz? Cenazeler üzerinde yapılan havuzlarda nasıl çocuklarınızı büyüteceksiniz? Hangi ahlak ve vicdan ile bunu yapıyorlar?” 

Dava için tanıklara çağrı

Kardeşinin cenazesinin tespiti için dava açmaya hazırlandıklarını paylaşan Sarik, dönemin tanıklara ulaşmaya çalıştıklarını söyledi. Sarik, "O dönem cenazeler çöp traktörünün arkasına atılarak buraya defnedilmiş. Buna şahitlik etmiş, o dönem belediyede çalışmış kişilere sesleniyorum. Bize ulaşsınlar. Buranın bir hafıza merkezi yapılması gerekiyor. Bugün burada yapılanlar başka yerde de yapılır. Bunun önüne geçmek aciliyettir” diye seslendi.  SİİRT