Suriyeli kadınlar nerede?

• SOHR verilerine göre, bu yılın başından bu yana Şam Rejimi kontrolündeki bölgelerde 635'ten fazla kadın katledildi. BM, Suriye'de kadın ve kız çocuklarının kaçırılmasına dair yayınladığı raporda, soruşturma başlatılması için çağrıda bulundu.

 

Suriye’de 2025’in ilk yarısında kadınlar, sistematik ihmalden karar alma mekanizmalarından ve ülkenin geleceğini şekillendirme süreçlerinden dışlanmaya kadar uzanan ciddi hak ihlallerine maruz kaldı. Özellikle sahil şeridinde (Lazkiye, Tartus) ve Süveyda’da kadınlara yönelik cinayet, şiddet, kaçırma ve cinsel saldırı olayları devam etti. Suriye Geçiş Hükümeti yetkililerinin açıklamaları, kadınların yönetim süreçlerinden açıkça dışlandığını ortaya koyuyor.

Birleşmiş Milletler (BM), Suriye’de kaçırılan kadın ve kız çocuklarına ilişkin bir rapor yayımladı. Raporda, Mart 2025’ten bu yana Lazkiye, Tartus, Hama, Humus, Şam ve Halep’te, özellikle Alevi toplumu mensubu 38 kadın ve kız çocuğunun kaçırıldığı belirtildi.

Doğal mekanı ‘ev’

Kadınların askeri ve güvenlik görevlerinden dışlanması, hükümet sözcüsü Ubeyda Ernaut'un "kadınların psikolojik ve biyolojik doğası"nı gerekçe göstererek yaptığı açıklamalarda da teyit ediliyor. Hükümetteki tek kadın olan Geçiş Hükümeti Kadın İşleri Ofisi Başkanı Ayşe El Dibis de "Kadınların doğal mekanı evdir" dedi. Ayşe El Dibis, hükümetin dinine ve kültürüne bağlı kalmayan kadınların atanmayacağını söyledi. Öte yandan, geçiş hükümeti tarafından yayınlanan anayasa bildirgesi, kadınların siyasi arenada veya anayasa yazım komitelerinde temsiline ilişkin hükümler içermiyor. 

 

 

Akıbetleri bilinmiyor

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), Rassed Ağı ve Suriye İnsan Hakları Ağı verilerine göre, bu yılın başından bu yana geçiş hükümetinin kontrolündeki bölgelerde 635'ten fazla kadın katledildi. Suriye'nin farklı bölgelerinde 400'den fazla kadın kayıp ve akıbetleri bilinmiyor. Suriye İnsan Hakları Ağı, İdlib, Sehil El-Xab ve Batı Halep kırsalında kadınların sivil faaliyetleri ve siyasi görüşleri nedeniyle güvenlik güçleri tarafından taciz edildiğini ve sorgulandığını da bildirdi.  Süveyda’da ise saldırılar başladığından beri 70 kadının kayıp olduğu bildirildi. Lazkiye, Hama, Humus ve Tartus'ta yüzlerce kadının kaçırıldığı bildirildi ve birçoğunun akıbeti bilinmiyor.

Çocuklar zorla evlendiriliyor

BM’nin Suriye'de kadın ve kız çocuklarının kaçırılmasına dair yayınladığı raporda ise; ailelerin büyük çoğunluğunun kaçırılma olayları sonrası tehdit edildiği, kamuoyuna konuşmaları veya resmi soruşturma başlatmalarının engellendiği belirtilirken bazı mağdurların ise esaret altında uyuşturulduğu ve fiziksel saldırıya uğradığını, kız çocuklarının zorla evlendirildiğini duyurdu. Yaşları 3 ila 40 arasında değişen kız çocuğu ve kadınlar, genellikle gündüz saatlerinde okula giderken, akrabalarını ziyaret ederken ya da evlerinden kısa süreliğine ayrıldıklarında kaçırıldığına dikkat çekildi.

Cezasızlık artıyor

Yine Alevi kadınlara yönelik cinsiyet temelli, sistematik ve hedefli bir kampanya yürütüldüğüne işaret edilerek, bu durumun sadece mağdurları ve yakınlarının yaşadığı travmayı derinleştirmekle kalmadığı, cezasızlığı arttırdığı belirtildi. 

Tarafsız soruşturma talebi

Suriye Geçici Hükümeti'nin sert bir şekilde eleştirildiği raporda, kaçırılma olaylarına karşı zamanında soruşturma yürütmediği, bazı durumlarda ise ailelerin şikayetlerinin dahi kayda alınmadığı belirtilerek şiddete son verip, adalet sistemine olan güveni tesis etmesi istenildi. Yine hükümetin kayıp kişileri arama yükümlülüğü hatırlatılarak, iddialar hakkında derhal, kapsamlı, bağımsız ve tarafsız soruşturmalar yürütmesini, failleri tespit edip yargılamasını ve kurtulanların güvenliğini ve rehabilitasyonunu sağlaması talep edildi. HABER MERKEZİ