Trump, göçmenleri satılığa çıkardı

• ABD’nin ‘çete üyesi’ olduğunu iddia ederek El Salvador’a sınır dışı ettiği Venezuelalı göçmenler için 6 milyon dolar alan El Salvador Cumhurbaşkanı Nayib Bukele, bu kez Venezuela’ya şantaj yapıyor. Bukele, siyasi tutsaklar karşılığında göçmenleri Venezuela’ya göndermek istiyor.
• Venezuela, Bukele'yi “neofaşist” olarak tanımlarken; İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) Salvador'a sınır dışı edilen göçmenlerin birçoğunun sabıka kaydının bulunmadığını ve göçmenlerin bilgilendirilmeden sınır dışı edilmesinin zorla kaybetme olduğunu söyledi.  

Saçları kazınmış, bembeyaz kıyafetler giyinmiş ve vücudu dövmelerle dolu binlerce mahkûm El Salvador’daki yüksek güvenlikli cezaevlerinde tutuluyor. 2023 yılının Ocak ayında açılan bu cezaevlerine geçtiğimiz yıl 2 bin çete üyesi nakledildi. El Salvador Cumhurbaşkanı Nayib Bukele, ülkeyi dünyanın en güvenli yerine dönüştüreceğini söylese de çete grupları ve yabancı mahkûmlar sorunu çözüme kavuşmuyor, aksine pazarlık konusu yapılıyor.

Göçmen karşıtı politikalarında çete krizini kullanan Donald Trump, ABD’deki Venezuelalı göçmenleri sınır dışı ediyor. Trump, ikinci kez ABD Başkanı seçilmesiyle, Latin Amerika'daki en tehlikeli suç örgütlerinden biri sayılan El Salvador kökenli "MS-13" ve Venezuela kökenli "Tren de Aragua" çetelerini "yabancı terör örgütleri" listesine ekledi. Trump, göreve geldiğinde düzensiz göçmenlerle mücadele kapsamında "yabancı terör örgütü" ile bağlantılı olduğu düşünülen göçmenlerin sınır dışı edilmelerini hızlandırmak için daha önce sadece savaş dönemlerinde kullanılan “Yabancı Düşmanlar Yasası” yetkisini devreye koydu. Söz konusu yasa, ABD başkanına savaş zamanında yabancı uyrukluları gözaltına alma veya sınır dışı etme yetkisi tanıyor. Daha önce yalnızca 1812 Savaşı, I. Dünya Savaşı ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanıldı.

Mahkûm başına 20.000 dolar

Trump, yasa kapsamında Mart ayında 250’den fazla Venezuelalıyı “Tren de Aragua” örgütünün üyeleri olduğunu öne sürerek El Salvador’a sınır dışı etti. Nayib Bukele, çete üyesi olduğu iddia edilen 238 şüpheli Venezuelalının ülkeye ulaştığını ve Terörizm Hapishanesi Merkezi (Cecot) olarak bilinen, Tecoluca bölgesindeki 40.000 mahkum kapasiteli mega cezaevine nakledildiğini duyurdu. Burada bir yıl boyunca tutulacaklarını ve bu sürenin uzatılabileceğini belirtti. Bukele, bu pazarlık karşılığında ABD’den 6 milyon dolar, tutuklu başına ise her yıl 20.000 dolar alıyor.

Kanıt yok, suç yok

Ancak Trump yönetimi, sınır dışı edilen göçmenlerin Tren de Aragua üyesi olduğuna ve ABD’de suç işlediklerine dair bir kanıt sunamadı. İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) de şu ana kadar El Salvador'a sınır dışı edilen Venezuelalıların birçoğunun sabıka kaydının bulunmadığını teyit etti.

Zorla kaybetme suçudur

HRW Amerika Bölümü Müdür Yardımcısı Juan Pappier, EL PAİS’e göçmenlere El Salvador’a sınır dışı edilecekleri bilgisinin verilmediğini söyledi ve ekledi: “Bir gecede oraya gönderildiler. ABD göçmenlik makamları, avukatlar ve aileler tarafından açık davaları olan ya da gözaltında bulunan kişilerin yerlerini tespit etmek için kullanılan veri tabanından bu kişilerin davalarını sildi. ICE'yi (Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza) aradıklarında, en iyi ihtimalle aile üyelerinin sınır dışı edildiği söyleniyor, başka bir şey söylenmiyor. Başka bir deyişle, bu kişilerin nerede oldukları ve akıbetleri konusunda sürekli bir ret söz konusudur ki bu da uluslararası hukuka göre zorla kaybetme anlamına gelmektedir.”

Venezuela hükümeti ise Trump’ın göçmenleri sınır dışı etmesini, “kölelikten Nazi toplama kamplarına kadar tarihin en karanlık bölümlerini hatırlatan bir uygulama” olarak nitelendirerek sert bir dille eleştirdi.

Neofaşist uygulama!

Tutukluları bu kez Venezuela’ya karşı kullanmaya çalışan Bukele, Venezuela'nın elinde tuttuğu “siyasi mahkûmlar” karşılığında ülkesinde tutuklu bulunan 252 Venezuelalının Venezuela'ya gönderilmesini teklif etti. Venezuela Başsavcısı Tarek William Saab ise El Salvador'un 252 Venezuela vatandaşını hukuksuz bir şekilde cezaevinde tuttuğunu belirterek, Bukele’ye tutukluların ne ile suçlandıklarını, hakim karşısına çıkarılıp çıkarılmayacaklarını, hukuki danışmanlığa erişimlerinin olup olmadığını ve aileleriyle temas kurmalarına izin verilip verilmediğini sordu.

Bukele'yi “neofaşist” olarak tanımlayan Saab, “Venezuelalıların ABD ve El Salvador'da gördükleri muamele uluslararası insan hakları hukukunun ciddi bir ihlalidir ve insanlığa karşı suç teşkil etmektedir” dedi. Bukele'nin Venezuela'dan serbest bırakılmasını istediği kişiler arasında gazeteci Roland Carreno, insan hakları avukatı Rocio San Miguel ve Venezuelalı muhalif lider Maria Corina Machado'nun annesi Corina Parisca de Machado da bulunuyor. Ayrıca aralarında ABD, Alman ve Fransız vatandaşlarının da bulunduğu diğer uyruklardan yaklaşık 50 tutuklunun da önerilen takasın bir parçası olduğunu belirtti.

ABD’nin rehinelerden sorumlu özel temsilcisi Adam Boehler, takas için önerilen isimlerin arasında 10 ABD’linin de olduğunu belirterek, Bukele'yi övdü. Bukele, dışişleri bakanlığının öneriyi diplomatik kanallar aracılığıyla Venezuela hükümetine resmen sunacağını söyledi.

Venezuela hükümeti, ülkesinde hiçbir siyasi tutuklunun bulunmadığını ve tutukluların işledikleri suçlardan dolayı hüküm giydiklerini söyledi. Ancak sivil toplum örgütleri 800'den fazla kişinin siyasi nedenlerle tutuklu olduğunu iddia ediyor.

Mahkeme yasayı durdurdu

ABD yüksek mahkemesi, Trump’ın  “Yabancı Düşmanlar Yasası”nı kullanmasını geçici olarak durdurdu. Mahkeme, Amerikan Sivil Özgürlükler Birliği'nin acil olarak müdahale etmesini istemesinin ardından yürütmeyi durdurma kararı aldı. Aynı zamanda Cumartesi sabahı erken saatlerde Teksas'ta gözaltına alınan yaklaşık 50 Venezuelalıdan oluşan yeni bir grubun, davaları mahkemeler tarafından değerlendirilirken sınır dışı edilmesini yasakladı.

Amerikan Sivil Özgürlükler Birliği (ACLU), geçtiğimiz günlerde bu politikalara karşı Yüksek Mahkeme de dâhil olmak üzere çeşitli mahkemelere acil durum dilekçeleri sundu. Trump yönetiminin ACLU'nun talebini reddetmesi için Yüksek Mahkeme’ye baskı yaptığı basına yansıyan bilgiler arasında. HABER MERKEZİ