Türkiye, İmralı rejiminde ısrarcı

• Türk hükümeti, Avrupa Konseyi'ne verdiği yanıtta, Öcalan'ı "umut hakkından" muaf tuttuğunu itiraf etti.  

 

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), İmralı F Tipi Yüksek Güvenlikli Kapalı Cezaevi'nde 23 yıldır ağır tecrit koşulları altında rehin tutulan Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan'a verilen ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına dair yapılan başvuruyu 18 Mart 2014'te karara bağlamış ve ihlal kararı vermişti. 

Avukatlar tekrar başvurdu

Kararın uygulanmaması üzerine Asrın Hukuk Bürosu, AİHM kararının yerine getirilmesi talebiyle Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’ne (AKBK) 9 Ağustos 2022'de yeni bir başvuru yaptı. MA'dan Diren Yurtsever'in haberine göre; başvuruda, Öcalan bakımından iç hukukta bireysel önlemlerin alınması talebiyle yaptıkları başvuruların bilgilendirilmesine yer verildi. Başvuruda, Öcalan’ın "umut hakkından" yoksun bir şekilde cezaevinde tutulduğuna dikkat çekilerek, "umut hakkının" sağlanması ve Öcalan’ın tutukluluk süresinin dikkate alınarak, serbest bırakılması yönündeki hukuki girişimlerin reddedildiği belirtildi. 

Türkiye’nin 2015 -2021 tarihlerinde sunduğu Eylem Planları'nın ihlalin giderilmesi konusunda somut tedbirler içermediğine yer verilen başvuruda, Türkiye’nin ihlal kararlarının yerine getirildiği yönündeki iddiaların gerçeği yansıtmadığına yer verildi. Türkiye’nin, Komite’nin 3 Aralık 2021 tarihli tavsiye kararlarına ve karara uyma çağrılarına ilişkin uygun adımların atılmadığı hatırlatılan başvuruda, şu taleplerde bulunuldu:

* Türkiye'nin AİHM kararına uyması ve AİHM standartları ile uyumlu bir inceleme mekanizması kurulmasının sağlaması konusunda çağrıda bulunmaya,

 * Türkiye’nin Eylem Planı’nı gözden geçirerek Öcalan/Türkiye kararında gerektirdiği genel önlemleri almaya çağırmaya,

* Genel önlemler konusunda aradan geçen 8 yıl 3 ay süreye rağmen adım atılmaması nedeniyle Türkiye'ye yönelik olarak Sözleşmenin 46/4. maddesinde öngörülen ihlal prosedürünün başlatılmasına karar vermeye davet etmekteyiz.

Türkiye yanıt verdi

Türkiye, Komite'ye yaptığı başvuruya yanıt verdi. Türkiye, "Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırılan hükümlülerin şartlı salıverilmesinin mümkün olduğunu, ancak istisnai olarak bazı suçlar bu olasılıktan muaf tutulduğunu” yanıtı vererek, Öcalan’ı "umut hakkından" muaf tuttuğunu itiraf etti. 

Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, Özgürlük için Hukukçular Derneği (ÖHD), İnsan Hakları Derneği (İHD), Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) ile Toplum ve Hukuk Araştırmaları Vakfı (TOHAV) da Abdullah Öcalan ile Hayati Kaytan, Emin Gurban ve Civan Boltan için yapılan başvuruyla ilgili 3 Aralık 2021'de kararını açıklamıştı. Komite, halihazırda indirilemez ve inceleme imkanı olmayan müebbet hapis cezasına çarptırılmış olup tutuklu bulunan kişilerin sayısı hakkında bilgi istemişti. Komite, Türkiye’yi genel tedbirlerin uygulanmasında kaydedilen ilerleme hakkında en geç Eylül 2022’nin sonuna kadar bilgi sunmaya davet etmişti. Türk hükümeti, bir süre kalmasına rağmen ne ağırlaştırılmış müebbet cezası alanların sayısına dair ne de “umut hakkının” sağlanması konusunda bir adım attı.  İSTANBUL