Uygur çetelerini satıyor!

• HTŞ, Suriye’deki Uygur çetelerini Çin’e teslim etmeye hazırlanıyor. Şam-Pekin görüşmesinde “Çin’in güvenliği” mesajları öne çıkmıştı.

Şam’daki Heyet Tehrir El Şam (HTŞ) rejiminin Dışişleri Bakanı’nın bu haftanın başında Çin’e giderek Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi ile başkent Pekin'de görüştü. Görüşme sonrası yapılan basın toplantısında konulan Yi, Çin ile Suriye arasındaki dostane ilişkilerin geçmişinin iki ülke halklarını birleştiren tarihi İpek Yolu'na kadar gittiğini, hem Çin'in hem de Suriye'nin ortak çıkarlara sahip gelişmekte olan ülkeler olduğunu belirtti.

Yi, iki tarafın birbirlerinin temel çıkarlarına saygı göstermesi ve iç işlerine karışmama ilkesine bağlı kalarak Çin-Suriye ilişkilerini yeniden “rayına oturtması” çağrısında bulundu. Ayrıca, “Şam’ın Çin’in çıkarlarına zarar verecek herhangi bir terör örgütü veya oluşumun topraklarını kullanmasına izin vermemesini taahhüt ettiğini” ekledi.

Çin’in açıklamasına göre, “Şeybani de Şam’ın Çin’in güvenlik endişelerini dikkate aldığını, terörün her biçimine karşı olduklarını ve Suriye topraklarının ulusal güvenliğe, egemenliğe veya Çin’in çıkarlarına zarar verecek faaliyetler için kullanılmasına izin vermeyeceklerini” belirtti.

Görüşmede “Çin’in güvenliği” mesajları öne çıkarken,  AFP, Şam’ın Uygur çetelerini Çin’e teslim etmeye hazırlandığını duyurdu. AFP’nin Şam’daki geçici HTŞ hükümeti ve diplomatik kaynaklara dayandırdığı haberine göre, geçici yönetim “Uygur kökenli cihatçıları Çin’e teslim etmeye” hazırlanıyor. Teslim edilecek kişilerin sayısının 400 çete olduğunu belirtti.

2011-2024 yılları arasındaki iç savaş boyunca on binlerce yabancı çete, özellikle Türkiye üzerinden Suriye’ye akın etti. Hükümet kaynağı, HTŞ-Çin görüşmesinde Uygur çetelerinin durumunun gündeme geldiğini aktardı. HTŞ, bu haberin doğru olmadığını iddia ediyor.

Suriye’de savaşın başından bu yana on binlerce yabancı çete özellikle DAİŞ ve El Kaide kökenli gruplara katılmak için Suriye’ye akın etti. Uygur çeteleri ise ağırlıklı olarak Çin’in Sincan bölgesinden gelen cihatçı bir örgüt olan Türkistan İslam Partisi (TİP) ile bağlantılıdır. 2014 yılının ortalarında aktif olan çete yapılanması, İdlib ve çevresinde bulunuyor.

Haziran ayında ABD’nin HTŞ tarafından hazırlanan ve binlerce eski yabancı çetenin “ulusal orduya” entegre edilmesini öngören plana şartlı onay verdiği bildirilmişti. ABD Başkanı Donald Trump’ın Suriye Özel Temsilcisi Thomas Barrack, sürecin “tam şeffaflıkla” yürütülmesi koşuluyla Washington’un bu girişime yeşil ışık yaktığını açıklamıştı.

Plan kapsamında çoğunluğu Çin ve çevre ülkelerden gelen Uygur kökenli yaklaşık 3.500 yabancı çetenin yeni kurulan Suriye Ordusu 84’üncü Tümeni bünyesine katılacağı ifade ediliyordu.

Thomas Barrack, Reuters’ın Şam’da yönelttiği “ABD, yabancı savaşçıların yeni Suriye ordusuna dahil edilmesini onaylıyor mu?” sorusuna, “Şeffaflık temelinde bir mutabakat olduğunu söyleyebilirim” yanıtını vermişti. ŞAM