• 77. Frankfurt Kitap Fuarı, küresel çatışmaların tırmandığı bir dönemde, diyaloğu teşvik edecek. Yazar Helîm Yûsiv da Almanca'ya çevrilen son romanını imzalayacak.

NİHAL DOĞAN/FRANKFURT

Dünyanın en büyük kitap fuarı olan Frankfurt Kitap Fuarı, bu yıl “Hayal gücü havayı dolduruyor” sloganıyla 77’nci kez düzenleniyor. 15–19 Ekim tarihleri arasında gerçekleştirilecek fuarın bu yılki onur konuğu ise Filipinler. Ülkeden 100 yazar ve yaratıcı isim, 77’den fazla edebiyat etkinliğine katılacak. Ayrıca 50 Filipinli sanatçı da sergiler, sahne performansları ve film gösterimleriyle fuarda yer alacak.

 

Söz, müzik ve ışıkla açılış

Fuar, 14 Ekim’de söz, müzik, ışık ve sesin bir araya geldiği özel bir törenle açılacak. Tören, fuarın teması olan “Hayal gücü havayı dolduruyor” sloganına uygun olarak, hayal gücü ile gerçeklik arasındaki ilişkiyi yansıtacak.

Fuarın ilk iki günü yayınevleri ve profesyonel katılımcılara ayrılmışken, 17 Ekim saat 10.00 itibarıyla kapılar tüm ziyaretçilere açılacak. Beş gün sürecek fuar boyunca katılımcılara gün boyu kitap satışı yapma izni verilecek.

Geçen yıl fuara 92 ülkeden 4 bin 300 stant katılmış, fuarı ise 230 bin kişi ziyaret etmişti. Bu yıl 140 ülkeden yayıncılık sektörünün temsilcileri ve yazarların katılması bekleniyor.

Filipinler edebiyatıyla öne çıkıyor

Onur konuğu Filipinler için hazırlanan programın merkezinde, 100’ü aşkın delegenin katıldığı kapsamlı bir edebiyat bölümü yer alıyor. Nobel ödüllü yazarlar, ulusal ödül sahibi sanatçılar, şairler, yayıncılar ve dünyaca tanınmış kültür insanları programda yer alacak. Söyleşiler, performanslar ve kitap tanıtımlarının yanı sıra Filipinler’in uluslararası yayıncılıktaki büyüyen rolüne de dikkat çekilecek. Filipinli sanatçılar ayrıca fuar dışında da kültürel etkinlikler düzenleyecek.

“Merkez Sahne”

Fuarda bu yıl öne çıkan yeniliklerden biri de “Merkez Sahne” olacak. Burada sadece edebiyat değil, aynı zamanda güncel toplumsal ve politik konular da tartışılacak. “Frankfurt Çağrısı-Kültür ve Politika Perspektifleri” başlıklı programda; insan hakları, ifade özgürlüğü, Gazze ve Ukrayna’daki savaşlar, otoriter rejimlere karşı direniş ve yapay zekanın topluma etkisi gibi konular ele alınacak. Bu bölüme, Nobel Barış Ödülü sahibi gazeteci Maria Ressa, Filistinli kitapçı Mahmud Muna ve Almanya Adalet Bakanı Dr. Stefanie Hubig de katılacak.

Kitap imza günleri

Festivalde kalıcı bir trend ortaya çıktı. Genç nesil okurlar arasında edebiyata artan ilgi, Yeni Yetişkin ve Fantezi gibi popüler türlerde de kendini gösteriyor. 1.2 Salonu ve Feshalle, hayranların en sevdikleri yazarlarla etkileşim sunduğu bir alan sunacak. Bianca Losivoni, Cassandra Clare, Abby Jimenez gibi tanınan yazarlar, Festhalle’de ilk kez yer alacak Yazarla Tanışma Alanı’nda yer alacak.

18 Ekim Cumartesi akşamı fuar alanında TikTok Kitap Ödülleri sahiplerini bulacak.

Mobil okul: Seyyar eğitim modeli

Bu yıl fuarın Eğitim Forumu bölümünde, mobile.schule (seyyar okul) projeleri tanıtılacak. 17 Ekim’de, eğitim alanında uzman isimlerin katılımıyla düzenlenecek “Eğitim Uygulamalı Forumu”nda; okuma ve dil desteği, ebeveynlik, dijitalleşme gibi konular ele alınacak. Seyyar okul atölyelerinde ayrıca, takdir temelli iletişim, sınıf organizasyonu, gençlik kültürü, sahte haberlerle mücadele ve yapay zekanın eğitime etkisi gibi başlıklar da tartışılacak.

Çocuklara özel festival

Bu yıl fuarın Kongre Merkezi bölümünde, Frankfurt Çocuk Festivali düzenlenecek. Festivalin teması, “Kırılgan Bir Dünyada Çocuk Kitapları” olacak ve güncel siyasi olayların çocuk edebiyatına nasıl yansıdığı tartışılacak. Etkinliğe çocuklara yönelik tanınmış televizyon programları KiKA/ARD’dan tanınan karakterler Die Maus (Fare) ve Bernd das Brot (Ekmek Bernd) gibi isimler de katılacak. Ayrıca, 15 Ekim’de Merkez Sahne’de, çocuklara okuma-yazma becerilerinin kazandırılması ve bu alandaki ideolojik saldırılar gibi konular ele alınacak.

İfade özgürlüğü tartışmaları

Ginko Kitap Yayın Yönetmeni Onur Öztürk, ifade özgürlüğünün anlamı, bu özgürlüğe yönelik tehditler ve yayıncıların özgürlük alanlarını nasıl koruyabileceği üzerine bir söyleşi gerçekleştirecek. 2024 Avrupa Birliği Edebiyat Ödülü sahibi yazar Deniz Utlu da fuara beklenen isimler arasında.

Sürgündeki İranlı yazarlara destek

Yazar ve aktivist Tahmineh Rostami, “Sansürsüz İran Yayıncıları” ağı kapsamında sürgündeki İranlı yazarlarla dayanışma çağrısı yapacak.

Frankfurt Kitap Fuarı Direktörü Juergen Boos ise fuarı “dünyanın bir araya geldiği yer” olarak tanımlayarak şu ifadeleri kullandı: “Küresel gerginliğin arttığı bu dönemde, her zamankinden daha fazla değişime, birbirimizi dinlemeye ve iş birliğine ihtiyacımız var. Frankfurt’ta kitapları ve tüm sınırları aşan diyaloğun gücünü kutluyoruz. ”

 

 

* * *

Helîm Yûsiv fuarda

Frankfurt Kitap Fuarı’na bu yıl 4 bin 300 yayıncı katılacak. Yazar Helîm Yûsiv da fuarda olacak ve Almanca'ya çevrilen son romanını imzalayacak. Helîm Yûsiv'ın 2019'da yayınlanan "Firîna bi Baskên Şikestî" isimli romanı Almanca'ya çevrildi. Elisabeth Ruetz'ın çevirdiği kitabı 15 Eylül 2025'te Sujet Yayınevi bastı.

Sujet Yayınevi, Rojava'dan katılan Neqşê Yayınevi ile birlikte Frankfurt Kitap Fuarı'nda Helim Yûsiv için imza günü ve seminer düzenliyor. Etkinlik, 18 ve 19 Ekim günleri saat 12:00-14:00 arasında yapılacak.

Yûsiv'ın bu romanı Almanca farklı bir isimle çıktı. Romanın Almanca adı "Liebe im Schatten der dunklen Flaggen" (Karanlık Bayrakların Gölgesinde Aşk).

Rodî ve Perwîn'in hikâyesi

Helîm Yûsiv'ın bu romanında ana mekan, Kobanê. Yazar, 2014'te DAİŞ'e karşı verilen mücadele sırasında yaşanan dokunaklı bir aşkı, Rodî ve Perwîn'in hikâyesini anlatıyor. İki genç sinemacı, ölümün kol gezdiği Kobani'deki olayları ölümsüzleştirmek istiyor ve çok sayıda sesin duyulmasına olanak tanıyor. Romanda radikal İslamcıların zulmüne, katledilen insanlara ve parçalanan ailelere dair yürek burkan tanıklıklar var. Ayrıca cesaret ve sevginin yarattığı umut anlatılıyor.

"Karanlık Bayrakların Gölgesinde Aşk", savaşın dehşetine güçlü bir bakış açısı sunarken, umutsuzluk zamanlarında gücüyle umudun sembolü olmayı başaran Kürt kadın savaşçıları anlatılıyor.