• Hiznê Arslan oğlu Mehmet Sait’i, kızı Hacer’i ve abisi Selim Toray’ı Cizre bodrumlarındaki katliamda kaybetti. Aradan geçen 9 yıla rağmen hala kızının cenazesini bulamayan Hiznê Arslan, “Bir mezarı olsaydı diye her gün dua ediyorum. Bir kemiği, bir saç teli, bir elbisesi olsaydı diyorum. Ona bir mezar, yapıp, başına gidip, yas tutsaydım” diyor.
• Özyönetim direnişi başladığında Hiznê Arslan’ın ağabeyi Selim Toray, Nur Mahallesi’nde 4 Şubat’ta keskin nişancılar tarafından katlediliyor. Cenazenin alınmasına dahi izin verilmediğini söyleyen Arslan, Selim Toray’ın cenazesinin 29 gün sokakta kaldığını anlatıyor. Cenazeyi aldıktan sonra yalnızca iki kişinin katılımıyla defnedebiliyorlar.
• Yıllardır Hacer’in cenazesini bulmak için mücadele ettiğini anlatan Hiznê Arslan, “Defalarca DNA için kan örnekleri verdim. Günlerce sokak sokak gezip kızımın cenazesini aradım. Hastanelere, savcıya, mahkemeye gittim. Hiçbir yerde Hacer’in cenazesini bulamadım. Yıllardır aileler, cenazelerini arıyor ama kimse sesimizi duymuyor" diye isyan ediyor.

SELİM SONTAY

Hacer’e ağıt… Hacer’in sesinin bir an olsun kulaklarından çıkmadığını anlatan Hiznê Arslan, “Yıllar geçti ama acılarım, öfkem dinmedi aksine büyüdü, içime sığamaz oldu. Kimi zaman acılarımı dile getirip, ağıt yakıyorum kimi zaman da içim yanarak, günleri geçiriyorum. Hacer’in saçları çok uzundu, tarayınca çok hoşuna gidiyordu. Çocukluğundan beri saçını çok seviyordu. Kimi zaman elimde tarak kızların saçlarını tararken, Hacer’e ağıt yakıyorum” diyor. Ve çocuğuna ağıdı gözyaşlarıyla dökülüyor:

“Keziyê Hacera min dirêj e

Sutla girtiye, qirêj e

Şûştina dayika wê ne li nimej e

Çûme taxa Cûdî xirûxalî ye

Ez hatime tu ne li malî Hacera min

Delala ber dilê min û hogirê wî getiye bodroma reş û tarî”

Şırnak’ın Cizre ilçesinde 14 Aralık 2015’te 79 gün süren sokağa çıkma yasağı döneminde aralarında bebek, çocuk ve kadınların da olduğu 228 kişi katledildi. Bunlardan 177'si 7 Şubat 2016’da saldırılardan korunmak için Cudi Mahallesi’nde sığındıkları 3 ayrı bodrumda ve bodrum yakınlarındaki evlerde askerler tarafından katledildi. Katledilenlerden 14 kişinin cenazesi hala bulunamadı. Katliamın üzerinden 9 yıl geçti ama ilçede yaşayan ve yakınlarını kaybedenler için acılar hala ilk günkü gibi taze.

Hiznê Arslan da çocukları Mehmet Sait ve Hacer ile abisi Selim Toray’ı bu katliamda kaybetti. Hiznê Arslan, abisi ve oğlunun cenazesine uzun çabalardan sonra ulaşmayı başarsa da kızı Hacer Arslan’ın cenazesini 9 yıldır arıyor.

Koruculuğu reddettiler

Sekiz çocuğu bulunan Hiznê Arslan, 13 yaşında evlendirilmiş. 1993’te koruculuk dayatmasını kabul etmedikleri için köylerinden çıkmak zorunda kalmış. Ailesiyle Cizre’ye göç eden Hiznê Arslan o süreci şöyle anlatıyor: ''Cizre’ye geldik. Tam o zamanlarda Sait, bir yıl sonra Hacer dünyaya geldi. Çocukları bomba seslerinin gölgesinde büyüttük. Çocuklar dışarıya, oyun oynamaya giderken hep kaygılıydık, sokakta, caddede onlarca panzer vardı. Evlerimiz basıldı, yakınlarımız kaçırıldı. Yıllarca bu baskılarla yaşadık.”

1993’te köylerin boşaltıldığı dönemde Hiznê Arslan’ın kayını Bahri Arslan gözaltına alınıp, gözaltında işkenceyle öldürülmüş. Cizre’ye göç ettikten iki ay sonra bu sefer bir diğer kayını İskan Arslan, gözaltına alınır ve bir daha kendisinden haber alınamaz.

 

 

Hacer yaşam doluydu

Cizre’de yaşanan vahşetin yıldönümü yaklaşırken Hiznê Arslan, bir yandan kayıpların acısını öte yandan da 9 yıldır kızının cenazesine ulaşamamanın derin üzüntüsünü yaşıyor. Kızı Hacer’i anlatırken, kelimeler boğazında düğümleniyor, cümleleri tamamlayamıyor. “Hacer daha 19 yaşındaydı” diye anlatan Hiznê Arslan, “Akşam eve on dakika geç kalsa ben merak ediyordum o da beni arayarak, ‘annecim biraz geç geleceğim, yemeğe beni beklemeyin’ derdi. Hacer’le anne-kız gibi değil, iki arkadaş gibiydik” diyor.

Herkesin yardımına koşardı

“Hacer her dilimin ucuna geldiğinde bir yanda heyecanlanıyor bir yandan da hüzün beni sarıyor” diyen Hiznê Arslan, kızına dair şunları anlatıyor: “Hacer sağlık bölümünde öğrenciydi. Üniversiteye hazırlanıyordu. Ama 2015’te olaylar başlayınca sınava girmedi. Liseyi bitirir bitirmez Cizre Hastanesi’nde staja başladı. Sağlık bölümünde ambulans hemşireliğini okuduğu için sonra ambulansa geçti. Hacer, okulda yaşadıklarını, derslerini, arkadaşlarını gelir bana anlatırdı. Bana en çok bağlı olan çocuğum Hacer’di. Hacer okuldan geldiği gibi, ‘anne, sen otur, kendini yorma’ derdi. Hem okuyor hem de ev işlerine yardım ediyordu. Komşumuzun felçli bir hastası vardı. Neredeyse her gün onu ziyaret eder, bir ihtiyacı olup olmadığını sorardı. Daha lise öğrencisiydi, ama profesyonel bir sağlık çalışanı kadar bilgisi, görgüsü vardı. Sorunu olan kim varsa yardımına koşardı. Hastaneye gidenlerle de o kadar ilgiliydi ki, şimdi bile bahsederler. Kin, nefret diye bir şey bilmezdi. Kimseye eyvallahı yoktu, kararlı, dirençli biriydi, irade sahibiydi.”

 

 

‘Halkımıza borcumuz var’

“Yıllarca Hacer’den bahsetsem bitiremem. Bahsederken, ellerim kollarım düşüyor” diyen Hiznê Arslan, şöyle devam ediyor: “Hacer ile anne kızdan ziyade iki arkadaş, yoldaştık. Emekçiydi, yüreği sevgi dolu biriydi. Hacer, okuldan ya da stajdan eve gelince de durmazdı. Mahallede ne kadar hasta ne kadar ihtiyaç sahibi biri varsa Hacer yardımlarına koşardı. Komşumuz yatalaktı Hacer her gün onu ziyarete gider, tansiyonuna, şekerine bakar, iğnesini, serumunu vururdu. Çocuklarımın içinde farklıydı, yeri bambaşkaydı. Yorulmak nedir bilmezdi. Şikayet etmezdi. Elinden gelseydi gece de yatmaz, sokaklarda gezer, insanlara yardım ederdi. Anne ‘Bu halkımıza da borcumuz var. Onlar için de çalışmalıyız’ derdi. Çok az sinirlendirdi. Sadece kardeşleri izinsiz eşyalarını karıştırınca sinirleniyordu. Onun dışında çok güler yüzlü, uyumlu biriydi. ‘Andok’ ve ‘Nûda bûka Kurdistan’ şarkılarını çok seviyordu. Sesi çok güzeldi evin içinde hep bu şarkıları söylerdi. Kimi zaman ben de ona eşlik eder, beraber söyler, gülerdik. Sanata ve okumaya çok ilgisi vardı. Roman, sağlık ve Abdullah Öcalan’ın kitaplarını okumayı çok seviyordu. 10 kişi bir evde yaşıyorduk. Çoğu zaman okuyacak bir yeri yoktu ama kitabı yanından ayırmıyordu. Babası Amed’e ya da başka bir yere gittiğinde kendisi için sadece kitap istiyordu.”

 

 

Cenazesi 29 gün sokakta kaldı

Özyönetim direnişi başladığında Hiznê Arslan’ın ağabeyi Selim Toray, Nur Mahallesi’nde 4 Şubat 2016'da keskin nişancılar tarafından katlediliyor. Cenazenin alınmasına dahi izin verilmediğini söyleyen Aslan, Selim Toray’ın cenazesinin 29 gün sokakta kaldığını anlatıyor. Cenazeyi aldıktan sonra yalnızca iki kişinin katılımıyla defnedebiliyorlar.

 

 

Kızı diye gitti oğlunu gördü

Arslan, ağabeyinin öldürülmesinden sonra iki çocuğunun da ölüm haberini alıyor. Kendisini “Urfa’da kimliği tespit edilen bir cenaze var, hazırlan, seni oraya götüreceğiz” diyerek çağırdıklarını söyleyen Arslan, şöyle devam ediyor: “Gazeteciler geldiğinde kucağımda Hacer’in fotoğrafı vardı, onu gösterdim. Mehmet Sait’in cenazesini almaya geldiğimi hiç bilmiyordum. Urfa Devlet Hastanesi’nde yetkililer tarafından bize, cenazenin kimsesizler mezarlığına götürüldüğü söylendi. Oraya gittiğimizde mezarı kazmış, tabutu hazırlamışlardı. Tabuta baktığımda cenazenin Hacer’e ait olmadığını anladım ve yeri sarsacak bir çığlık attım. ‘Bu cenaze Hacer’in değil’ diye haykırdım. Tabuta yaklaştığımda ise cenazenin oğlum Mehmet Sait’e ait olduğunu gördüm. Kızımın cenazesini ararken, oğlumun cenazesiyle karşılaştım. Bu acı nasıl tarif edilir.”

 

 

Gitti bir daha gelmedi…

Cizre’de yasak ve çatışmalar başladığı süreçte Hacer, belediyenin açtığı bir sağlık merkezinde ambulans hemşiresi olarak çalışıyormuş. Mahallede yaralanan, hastalanan biri olduğunda, bir şey lazım olduğunda ilk koşanlardan biri Hacermiş. Anne Hiznê Arslan kızını anlatmaya devam ediyor: “Yaralananların yaralarını sarıyor, ilaç veriyordu. Hacer, son görüştüğümüz gece ambulanstan geldiğinde ben yemek hazırlıyordum. ‘Hacer gel yemek ye’ dedim. Hacer ise, ‘Anne arkadaşım kapıda beni bekliyor’ dedi. Hızlıca bir şeyler aldı, bana sarıldı, öptü, sıcaklığını hala hissediyorum. Gitti ve bir daha gelmedi. Hacer’e ‘Kızım abin içinde, dayın orada, abinden haber alamıyorum. Sen de gidersen ve bir şey olursa yaşayamam. Lütfen evden uzaklaşmayın’ dedim. Hacer de bana ‘Aziz Vural’ın yanında olacağım. Merak etme bir şey olmayacak’ deyip gitti. Hacer, Cizre Devlet Hastanesi sağlık çalışanı Aziz Vural’ın arkadaşıydı. Aziz Vural’ın katledilmesi sonrasında çok etkilendi. Aziz Vural’ın katledilmesi sonrasında Hacer ile konuştum, ağladı, sesi çok kötü geliyordu. Bana ‘Anne arkadaşımı, yoldaşımı kaybettim’ dedi. Hacer de Aziz’in yolundan gitti ve son ana kadar da halkına hizmet etti. Geriye ondan bana birkaç parça eşya ve botları kaldı.”

 

 

Hepsini yakmıştılar

Hacer’i, Cudi Mahallesi’ndeki bodrumlardan birinci bodrumda olduğunu ve günlerce oradaki herkesin sivil olduğunu ve çıkmaları için çağrı yapıldığını anlatan Hiznê Arslan, “Ama devlet, yetkililer hiçbir şekilde izin vermedi. Kimyasal atıp, hepsini yaktılar. Hacer’in sağ çıkamayacağını anlamıştım. Hacer’in babasına ‘git, bir yolunu bulup kan örneği ver’ dedim. Babası Mardin’e morga gidip, kan örneği verdi. Teker teker cenazeleri gezdi, inceledi. ‘Tanımanın imkânı yok, cenazeleri yakmışlar’ dedi. Yıllardır kızımın cenazesini arar dururum” diyor.

Bir kemik, bir saç teli…

Yıllardır Hacer’in cenazesini bulmak için mücadele ettiğini anlatan Hiznê Arslan, şöyle devam ediyor: “Defalarca DNA için kan örnekleri verdim. Günlerce sokak sokak gezip, kızımın cenazesini aradım. Hastanelere, savcıya, mahkemeye gittim. Hiçbir yerde Hacer’in cenazesini bulamadım. Yıllardır aileler, cenazelerini arıyor ama kimse sesimizi duymuyor. Çocuklarımızın cenazelerini vermiyorlar. Şubat ayı gelince çok kötü oluyorum. Şubat ayı benim için karanlık ayıdır. Tüm acılarım, yaralarım Şubat ayında bir kez daha deşiliyor. Abimin ve oğlumun cenazesini yan yana gömdüm. Hacer’in bir mezarının dahi olmaması beni çok üzüyor. Bir mezarı olsaydı diye her gün dua ediyorum. Bir kemiği, bir saç teli, bir elbisesi olsaydı diyorum. Ona bir mezar, yapıp, başına gidip, yas tutsaydım diyorum. Hacer’i Sait’in, Selim’in yanına gömer, onlara dua eder, içimdeki ateş biraz olsun söner diyorum. Ama yıllar geçiyor, ömür bitiyor ve ben hala kızımın cenazesini bulmuş değilim. Bu dünyada sağ olduğum sürece, nefes aldığım sürece çocuklarımın mücadelesi peşinde gideceğim. Asla bu yoldan dönmeyeceğim.”

‘Polis evi basıp Hacer’i arıyor’

Kızının cenazesini bulamayan Hiznê Arslan’ın evine bir de sık sık eve polisler gelir. 2 hafta önce bile polisin arayıp, Hacer’i sorduğunu söyleyen Hiznê Arslan şunları aktarıyor: “Polis babasını arayıp, Hacer’in nerede olduğunu sormuş. Hacer’in sağ olduğuna inanıyorlar ve bunu diretiyorlar. Yıllardır defalarca evimiz basıldı, telefonla arandık, Hacer’i soruyorlar. Bir gün de evi bastılar polisler kapıyı çaldı. Kızım Meryem kapıyı açtı. Meryem, Hacer’e biraz benzediği için, polisler birden öne atlayıp, ‘Hacer sen misin?’ diye sordu. Meryem, ‘Hayır, Hacer değilim’ dedi. Ben de bağırıp, tepki gösterdim. Siz ne istiyorsunuz, kızımı katlettiniz, şimdi de gelip, evimde mi arıyorsunuz dedim. Polisleri evimden kovdum. Yıllardır iki ayda bir eşimi telefonla arayıp, taciz ediyorlar, soruyorlar.”

 

* * *

Bodrumların üzerine park yapıldı

Bodrumların bulunduğu Cudi Mahallesi’nden geçmenin bile insana büyük bir acı verdiğini ve yıllardır o mahalleye gitmediğini anlatan Hiznê Arslan şunları söylüyor: “Bodrumların olduğu yerleri devlet kendi yaptığı katliamı örtmek, delilleri, anıları yok etmek için kayyım döneminde orayı park yaptı. O parkın üzerinde bir de festival düzenlediler. Bizim için o park değil, mezarlıktır. Beni öldürürseniz oraya gidemem.”

 

* * *

Hacer’in ismiyle büyüyecek

1 Şubat’ta oğlu Abdulrezak’ın bir kızı olduğunu anlatan Hiznê Arslan, “Torunuma Hacer’in ismini verdim. Hacer, Cizre Devlet Hastanesi’nde çalışıp, staj yaptığı için yaşamını yitirdikten sonra bir daha gönlüm el vermedi ve hastaneye bir daha gitmedim. 8 yıl boyunca hastaneye gitmedim. Hastalandığımda da ya Batman’a ya da Diyarbakır’a gidiyordum. Oğlumun kızı olup, Hacer’in ismini verdiğimiz için Cizre Devlet Hastanesi’nin kapısından içeri girdim. Ama yine de çok zorlandım. Hacer’in ismi yaşasın istedim. Torunumun kimliğinde Hacer yazması beni çok etkiledi ama çok da mutluyum. Günlerdir Hacer’im varmış gibi hissediyorum” dedi.

 

 

* * *