•  İktidarın, 2015’te masayı devirip diyalog sürecini de bitirerek yeniden savaş ilanıyla artan çatışmalarda şehit düşenlerle birlikte bini aşkın cenaze ailelerine verilmiyor. 

MEBYA-DER Eşbaşkanı Şeyhmus Karadağ, cenazeleri almak için yapılan başvuruların sonuçsuz kaldığını söyledi.

Çatışmalarda şehit düşenlerin çoğunun cenazesi ailelerine verilmiyor. ‘Diyalog süreci’ arifesinde insan hakları örgütlerinin girişimiyle tespit edilen toplu mezarlar ya da kimsesizler mezarlığına defnedilen cenazeler için mezarlıklar oluşturuldu. İktidarın, 2015’te masayı devirip diyalog sürecini de bitirerek yeniden savaş ilanıyla artan çatışmalarda şehit düşenlerin cenazeleriyle birlikte bini aşkın cenaze ailelerine verilmiyor. 

282 cenazeden 21’i verildi

Bitlis merkeze bağlı Oleka Jor köyündeki Garzan Mezarlığı’nın 19 Aralık 2017’de yıkılmasıyla çıkarılan 282 cenaze de DNA için götürüldükleri İstanbul’da, Kilyos kaldırımına gömüldü. Geçen dört yılda sadece 21 cenaze ailelerine verildi. 

Malatya’da 720 cenaze

 Medeniyetler Beşiğinde Yakınlarını Kaybeden Ailelerle Yardımlaşma, Dayanışma, Birlik ve Kültür Derneği (MEBYA-DER) Eşbaşkanı Şeyhmus Karadağ, binin üzerinde cenazenin kimsesizler mezarlıklarına gömüldüğünü söyledi. MEBYA-DER verilerine göre; Malatya’da 270, Siirt’te 200, Şırnak’ta 82, Van’da 75, Batman’da 75, Urfa’da 71, Mardin’de 50,  Erzurum’da 40, Elazığ’da 30, Bingöl’de 40, Adana’da 25-30, Amed’de 29 ve Adıyaman’da 9 cenazenin kimsesizler mezarlığına gömüldü ve bu cenazeler ailelerine verilmedi.

 Aileler defalarca başvuruda 

Ailelerin, cenazeleri almak için defalarca başvuruda bulunduğunu belirten Karadağ, “Her defasında aileye olumsuz cevap verildi. Cenazeler ailelere haber verilmeden kimsesizler mezarlığına defnediliyor. Hâlbuki hiçbir cenaze kimsesiz değildir. Hepsinin ailesi vardır” dedi.

Yasın bitmesi istenmiyor

Kürt kültüründe bir cenaze defnedilmediği sürece evde yasın devam ettiğini hatırlatan Karadağ, AKP-MHP’nin, bunu bildiği için ailelerin daha fazla acı çekmesini istediğini söyledi. Amed’in Dicle ilçesi kırsalında Eylül 2021’de çıkan çatışmada şehit düşen HPG’li Zindan Yeni’nin kimliğinin açıklanmasından sonra ailesinin cenazeyi almak için başvuru yaptığını belirten Karadağ, şöyle konuştu: “Aylardır cenaze aileye verilmedi. Nedeni ise ‘ölüm nedeni belli değil’ deniliyor. Bu nedenle otopsi işlemleri için İstanbul Adli Tıp Kurumu’na götürüldü. Bu kadar sürede verilmemesi bizlerde kimyasal silah kullanma şüphesi uyandırıyor. Böylece cenaze çürüsün ve bu delilleri yok etsin diye aileye verilmediğini düşünüyoruz. Dicle savcısının aktarımlarına göre, sadece dört parmağı kalmış. Bu nasıl oluyor?”  

Kan tüpleri izah edilmedi

Karadağ, 2015-2016 yılları arasında öz yönetim direnişleri sırasında şehit düşen YPS/YPS-Jin ve yine o dönemlerde çatışmalarda şehitdüşen gerillalara ait cenazelerin teşhisi için aileler kan örneği verdiğini hatırlatan Karabağ, “Maalesef ailelerin DNA teşhisi için verdikleri kan örnek tüpleri Diyarbakır Yeniköy Mezarlığı’nda bulundu. Bunlar nasıl ve ne şekilde oraya getirildi, bunun açıklanması gerekir. Bunları izahı yapılmadı” dedi.

Aileler tehdit ediliyor

MEBY-DER üzerinden ailelerin tehdit edildiğini dile getiren Karadağ, şunları ifade etti: “Ailelere ‘MEBYA-DER cenazeye katılmasın. Katılırsa cenazeyi vermeyeceğiz’ deniliyor. Oysa derneğimiz kurumsaldır. Eğer hukuki açıdan ailelere yardımcı olunmazsa nasıl sorunlarını çözecek. Bizlere bu hak tanındı ama bu hakkı yok sayıyor. ‘Biz aileleri tanımıyoruz ve nerede öldürmüşsek orada kalacak. Aileler cenazelere ulaşmasın’ deniliyor. Bu nasıl bir insanlıktır, insan cenazeye saygı gösterir. Tek amaçları dernekle aileler ilişkisini koparmak. Ancak hiçbir şekilde bu yöntemler amaçlarına ulaşmayacak. 

Tek tırnağı bile kalsa

Aileler kurumları ile birlikte mücadele ediyor ve çocuklarının tek bir tırnağı dahi olsa cenazeyi almak için mücadelesini veriyor. Cenazesi verilmeyen aileler varsa gelip bize başvursunlar. Bizler de MEBYA–DER olarak her zaman ailelerimizin yanında olacağız ve ne gerekiyorsa yardımcı olacağız.”  MA/AMED

 

Yeni Ailesi 7 aydır bekliyor

MEBYA-DER Eşbaşkanı Şeyhmus Karadağ’ın örnek verdiği HPG’li Zindan Yeni’nin cenazesi, 7 aydır verilmiyor. 

Amed’in Dicle ilçesine bağlı Pirêjman Mahallesi’nin kırsalında Eylül 2021’de şehit düşen HPG’li Zindan Yeni’nin ailesi, 9 Kasım 2021’de cenazeyi almak için Dicle Cumhuriyet Başsavcılığı’na başvurdu. Aile, buradan Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’na yönlendirildi. Çocuklarından geriye sadece parmaklarının kaldığını öğrenen aile, “ölüm sebebi belli değil” gerekçesiyle çocuklarından geriye kalan uzuvları alamadı. Anne Menice Yeni, çocuğunun cenazesini almak için üc kere savcılığa gittiğini ve ilk gidişlerinde kan örneklerinin “parmak izi var” gerekçesiyle alınmadığını aktardı. İkinci gidişlerinde “ölüm nedeni belli olmadığı” gerekçesiyle cenazenin İstanbul ATK’ye gönderildiğinin kendilerine iletildiğini ifade eden anne Yeni, “Cenazenin akıbeti sormak için İstanbul’a gittik. Ancak bize herhangi bir bilgi verilmedi. Bunun üzerine savcılığa gittik. Bir hafta içinde cevap verileceğini, cevap verilmezse arama yapmamızı istediler. Sonraki hafta aradık ve herhangi bir gelişme olmadığı aktarıldı. Ancak 3. hafta aradığımızda ‘Niye bu kadar bizi rahatsız ediyorsunuz, artık sizleri şikayet edeceğiz’ diyerek bizi tehdit ettiler” diye konuştu. Yeni, “Cenazesi parçalanmış. Çocuğumun cenazesi teslim edilene kadar onları rahatsız etmeye devam edeceğim” diye kaydetti. Yeni Ailesi, 7 aydır cenazeyi almak için mücadele ediyor, ancak henüz verilmedi.