Destek yerine hayal satıyor
- Devletler, yükselen enerji ve gıda fiyatları ile birlikte enflasyonla mücadelede vatandaşlarına destek olmak için milyar dolarlık paketler açıklıyor, AKP-MHP iktidarı ise herhangi bir adım atmak yerine, sosyal konut projesinde olduğu gibi hayal satıyor.
Yüksek enflasyonun gelişmekte olan ülkelerin yanı sıra gelişmiş ekonomilerin de sorunlarının ilk sırasında yer almasıyla hükümetler, fiyat artışlarından en çok etkilenen düşük gelirlilere yönelik tedbir paketleri hazırlıyor. Enflasyon liginde OECD ve Avrupa ülkeleri arasında ilk sırada yer alan Türkiye ise bu konuda adım atmadı. Aksine arka arkaya gelen zamlar, vatandaşı yoksullaştırdı. Dar gelirliler her geçen gün eriyen alım gücü ile geçim derdiyle baş başa bırakıldı. Avrupa ülkeleri, tüketici ve şirketlere destek için çeşitli tedbirleri hayata geçirmeye başladı.
Bu kapsamda ABD, “Enflasyonu Düşürme Yasası” ile gelecek 10 yılda 433 milyar dolarlık harcama yapılmasını planladı. Avrupa Birliği de (AB) 140 milyar Euroluk harcamayla tüketicilerin artan yaşam maliyetlerine destek sağlayacak. AB üye ülkeleri bunun yanında özel tedbirler de almaya başladı. Fransa'da emekli maaşları ve sosyal yardımları artırmayı ve kira artışlarını askıya almayı amaçlayan 20 milyar euroluk yasa çıkarıldı. İtalya'nın, 14 milyar euroluk paket hazırladığı enflasyon mücadelesinde Almanya da vatandaşlarına yardımcı olmak için 30 milyar euroluk iki yardım paketinin ardından 65 milyar euroluk bir paket daha açıkladı. İngiltere, 1 Ekim'den itibaren hane halkının enerji faturalarının yıllık en fazla 2 bin 500 sterlin olacak şekilde iki yıl boyunca sabit tutacak. Belçika'da ise vatandaşlara ısınma için 225 euro, elektrik için 100 euroluk katkı sağlandı.
Tayland’da akaryakıtta vergi indirimi, asgari ücrette ise yüzde 5-8 arasında zam yapıldı. Hindistan’da yerel hükümetler yaklaşık 13 milyar dolarlık yardım paketleri açıkladı. Japonya, enerji faturaları için 100 milyar dolar üzerinde bir yardım paketi sunmaya hazırlanırken Endonezya, yakıt sübvansiyonları ve sosyal yardım için ek kaynak ayırdı.
Türk hükümeti ise hileyle hayal satıyor. Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) tarafından 250 Bin Sosyal Konut Projesi kapsamında inşa ettirilecek konutlar için başvurular alınmaya devam ediyor. Türk hükümeti, konut ihtiyacını istismar ederek sadece başvurular için milyarlarca lira topladı. TOKİ'nin duyurusuna göre konutlar yüzde 10 peşinat ve 240 ay vade ile satılacak. Aylık taksitler ise her yılın ocak ve temmuz aylarında olmak üzere yılda iki kez, bir önceki 6 aylık dönemdeki memur maaş artış oranı dikkate alınarak, idarece tespit edilen oranda artırılacak. Sözleşmelerin ne zaman imzalanacağı ve ilk artışın ne zaman yüzde kaç olacağı henüz bilinmezken tahminlere göre yapılan hesaplamalarda en düşük ihtimallere göre bile konutların fiyatı katlanıyor. Enflasyon yüzde 10 ise ocak ve temmuz aylarında ayrı ayrı yüzde 5'er artış yapıldığında başlangıç fiyatı 608 bin TL olan 2+1 konutun 240 ayın son 6 ayında taksit ödemesi 15 bin 287 TL'ye çıkıyor. Peşinat dahil toplam ödeme ise 1 milyon 713 bin liraya ulaşıyor. Bu miktar enflasyon yüzde 15 olursa 3.17 milyona; enflasyon yüzde 20 olursa 6.12 milyon, yüzde 30 olursa 24.4 milyon lira oluyor. Enflasyonun yüzde 40 gerçekleşmesi durumunda ise 100 milyon 524 bin liraya kadar çıkıyor. TOKİ'nin 3+1 konutunda ise 850 bin TL olan başlangıç fiyatı yüzde 10 enflasyon olması durumunda toplam ödeme 2 milyon 395 bin liraya varıyor. Enflasyon yüzde 20 olursa 3+1 konutta toplam ödeme 8 milyon 546 bin lirayı buluyor. ANKARA
