Devrim bana film yaptırdı

• Direnişle tanınan Rojava’da sinemacıların da hayatı film gibi. Bunlardan biri de sinemacı Safînaz Evdikê. Serêkaniyê’den Amed’e, Amed’den Qamişlo’ya varan hayat hikayesiyle Kürt sinemasınının parçası olan Safînaz Evdikê, Rojava sinemasından umutlu.

Kuzey-Doğu Suriye’de 19 Temmuz 2012'deki devrimle birlikte sinema da gelişti. Diğer kültür çalışmaları gibi hızlı bir giriş yapılamasa da kurulan sinema kolektifleri son yıllarda seyirciden tam not aldığı işler gerçekleştirdi. Direnişle tanınan Rojava’da sinemacıların da hayatı film gibi. Bunlardan biri de sinemacı Safînaz Evdikê. Serêkaniyê’den Amed’e, Amed’den Qamişlo’ya varan hayat hikayesiyle Kürt sinemasınının parçası olan Safînaz Evdikê, Rojava sinemasından umutlu.

JINHA'dan Sorgul Şêxo'nun haberine göre; şimdi Türk işgali altında olan Serêkaniyê’de 1992'de doğan Safînaz Evdikê, yurtsever ve Kürt kültürüne bağlı bir ailede büyüdü. Ardından yerleştikleri Dêrazor kentinde okul öncesi öğretmenliği eğitimi gördüğü süreçte Suriye iç savaşı patlak verdi. Annesinin sağlık sorunlarından kaynaklı Kuzey Kürdistan’ın Amed kentine 2012'de ailesi ile taşınmak zorunda kaldı. Sinema ile tanışması da bu yıllarda Amed'de başladı. Cegerxwîn Kültür Merkezi’nin sinema akademisine katılan Safînaz Evdikê, sinemanın temel eğitimini gördü ve 2015'te mezun oldu. İlk çalışması, savaş sürecinde hamile olan bir kadının ve ailesinin hikayesinin anlatıldığı ‘Zayîn’ adlı kısa filmdi. Sonrasında Rojava’ya dönen Safînaz Evdikê, burada 2016'dan 2023'e kadar Rojava Film Kolektifi'nde yer aldı. Şimdi Kadın Sinema Kolektifi'nde kadın özgün çalışmaları yapıyor.

Uluslararası kabul ve ilgi

Safînaz Evdikê, 2018'de Reqa’nın özgürleştirilmesinin ardından 'Mal' adlı kısa filmi çekti, uluslararası festivallere gönderdi. Bu kısa film ile verilmek istenen mesaj, çok ilgi gördü. Senaryoyu Serêkani işgalinden önce yazdığını, işgal ile hikayenin devam ettiğini belirten Safînaz Evdikê, "İşgal ve tehdit psikolojisi ile yaşayan bir kadını yansıtmak istedim. Birçok festivalde ilgi gördü. Bir yönetmen olarak halkımın yaşadığı acıları yansıtmada yeterli olamadım, eksikler vardı ama daha iyi bir ürün çıkartmak için önemli bir adım oldu" dedi.

Devrimin katkısı

Safînaz Evdikê, devrim sonrası ivmeyi şöyle ifade etti: "Devrim ile durumlar değişti; siz gazeteci olarak çalışıyorsunuz, ben de film yapıyorum ve birçok kadın artık farklı şekillerde çalışıyor. Kadınlar birçok yeni projede yer aldı, değerli ürünler çıktı. Devrim bana film yapma olanağı sağladı, birçok kadın sinemacı için de aynı zamanda. Sinemacı kadınların 'Kolektîfa Kezî ya Jinên' ile daha fazla kadına öğrenme zemini sundu.”

Büyük mesafe alındı

Safînaz Evdikê, Kürt sinemasının doğuş sürecinden çıkıp Rojava'da yeni bir sürece girdiğini belirterek, şunları söyledi: "Savaşların ve saldırıların ortasında kısa filmler ve belgeseller, festivallerde ödüller aldı. Son yıllarda Rojava büyük mesafeler kat etti. Bununla Kürt sineması doğuş sürecinden filmin içeriği, estetiği ve oyunculuk gibi konulara geçti. Senaryo konusunda da gelişim gösterildi. Kısa filmler ve belgesellerde hikayenin iyi işlenmesi için çabalıyoruz."

Umudu büyük

Rojavalı bir kadın ve bu devrimin bir parçası olmaktan gurur duyduğunu kaydeden Safînaz Evdikê, Kuzey-Doğu Suriye sineması için umudunun çok büyük olduğunu vurguladı.

QAMIŞLO