• Savur’da çevresine 5’inci taş ocağı açılan Teffê Mahallesi’nde, 150 yıllık ağaçlar köklerinden söküldü.

AHMET KANBAL

MA /MARDİN

 

Mardin’in Savur ilçesinde son iki yılda 7 taş ve mermer ocağı daha faaliyete açıldı. Bölgede ocak sayısı 13’e çıkarken, yeni taş ve mermer ocakları için çalışmalar yapılıyor. Açılan taş ve mermer ocaklarının yarattığı tahribat giderilmezken, yeni taş ve mermer ocaklarıyla da ağaç ve doğa katliamı yaşanıyor.

Bölgede şahıs işletmelerinin yanı sıra çok sayıda firma faaliyet gösterirken, Azimsan Yapı Hayvancılık, Madencilik, Sanayi, Ticaret Limited Şirketi tarafından kırsal Teffê (İçören) Mahallesi’nde faaliyete başlayan taş ocağı, köylüleri çileden çıkardı. Çevresinde daha önce 4 taş ve mermer ocağı bulunan bin 800 nüfuslu Teffê Mahallesi’nde açılan yeni taş ocağıyla birlikte köyün çevresindeki ocak sayısı 5’e çıktı. Yeni taş ocağı köye birkaç yüz metre mesafede köylülerin hayvanlarını otlattıkları mera alanında faaliyete başladı.

 Mardin Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü'ne sunulan Çevre Etki Değerlendirme (ÇED) raporuna olumlu yanıt verilen ocağın çalışmaları sırasında, bölgede bulunan bıttım, meşe, badem, kiraz ve fıstık ağaçları köklerinden söküldü. Bölgede Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı ekiplerin aşılama yaptığı ağaçlar da tehdit altına girerken, daha fazla ocağın faaliyet göstermesi için alanın ormanlık ve mera statüsü de sona erdirildi.

Açılan son ocağın köye yakın mesafede olmasıyla oluşan tozdan daha fazla etkilenmeye başlayan köylüler, tepkilerini dile getirdi. Geçtiğimiz günlerde bir araya gelen köylülerin tepkilerini dindirmeye çalışan jandarma, taş ve mermer ocaklarının izninin Cumhurbaşkanlığı tarafından verildiğini söyledi. 

 

150 yıllık ağaçlar söküldü

Köylerinin etrafının taş ocaklarıyla kuşatıldığı ve yaşam alanlarının yok edildiğini belirten köylülerden Mehmet Recep Çelik, ocakların köylülere maddi ve manevi olarak zarar verdiğini söyledi. Ocaklarla bölgedeki doğal tarihin de yok edildiğini dile getiren Çelik, çalışmalar sırasında 150 yıllık fıstık ağaçlarının köklerinden söküldüğünü aktardı. Köylerinde ocakların çalışmasından dolayı tozdan dolayı nefes alamaz hale geldiklerini ifade eden Çelik, “Fıstık ağaçları var, buğdayımız var, bağlarımız var. Bunları kaldırıyorlar. Olduğu gibi buradaki ormanlık alanı kaldırıyorlar. İki parça taş için. Bu şekilde olmaması lazım. Buralar dedelerimizden kalan yerlerdir” dedi.

 

Bir parça taş için yıkıyorlar 

Bölgenin meşe ormanlığı olduğunu belirten Çelik, köklerinden sökülen ağaçları göstererek, “Bunun kıymetini bilmeyen, bir canın da kıymetini bilmez. Bir parça taş için yıkıyorlar” tepkisinde bulundu. Yapılan son taş ocağının köye yakın olduğuna dikkat çeken Çelik, “Bu taş ocakları yüzünden biz neredeyse köyden göç edip çıkacağız. Nefes alamıyoruz. Çalışma başladığı zaman duman 200 metre yükseliyor. Bahçelerimizi ve bağlarımız tozdan nasıl koruyacağız? Ocak ile bahçelerimiz arasında 20 metre bile yok” diye konuştu.

Çelik, taş ocaklarının ise katliam yaptığını belirterek, köyde binlerce hayvanın olduğunu, mera alanının taş ocağına verilmesi nedeniyle hayvanları da otlatamadıklarını söyledi. 

 

Barajın duvarları çatladı

4 bin insan tehlike altında

 

Uludere’nin İnceler köyünde yapılan “güvenlik barajı”nın duvarları çatladı. Bölgede ikamet eden 4 bin insanın hayatı tehlike altında. 

Devlet Su İşleri tarafından Şırnak'ın Uludere ilçesinin Hilal Beldesi ve Siyahkaya bölgesi ile İnceler, Ortasu (Robozîk), Ortabağ (Kiror), Taşdelen (Nêrweh) ve Ballı (Şiwêt) köylerinde yapılan “güvenlik” barajları, ekolojik tahribatlardan sonra bu kez yaşamı tehdit etmeye başladı. Uludere’ye 8 kilometre uzaklıkta bulunan İnceler köyünde, Gülyazı (Bêjûh) köyünden Hilal Beldesi’ne uzanan Robozîk Çayı üzerinde 2009 yılında inşa edilen barajın yapımı geçtiğimiz yıl tamamlandı. 

Mezopotamya Ajansı'ndan Mahmut Ruvanas'ın haberine göre 1990’lı yıllarda yakılıp yıkılan eski İnceler ve Bağlı köyünü sular altında bırakan baraj, birçok bitki türü ve hayvan yaşamın yok olmasına neden oldu. Ekolojik dengeye zarar veren baraj, bu kez insan yaşamını tehdit etmeye başladı. Geçtiğimiz yıl tamamlanan barajın, duvarlarında oluşan çatlaklar nedeniyle iki tarafından su sızıyor. Yer yer 7 metreye kadar yükselen sızıntı, tehlike saçıyor. 

 Sızan sular nedeniyle baraj büyük bir tehlike saçarken, baraj bendinin alt kısımlarında bulunan ve 4 bin kişinin yaşadığı İnceler ve Bağlıca (Kadîn) köyleri tehdit altında. 

 

Yama yaptılar!

Ankara merkezli Pusula Firması tarafından inşa edilen baraj ile ilgili skandal bir iddia ortaya atıldı. Edinilen bilgilere göre, inşaatının tamamlanmasının ardından DSİ yetkilileri bünyesinde oluşturulan "Kabul Heyeti", barajda incelemelerde bulundu. Heyetin baraj duvarında kullanılan betondan numune alarak yaptığı incelemede, kullanılması gereken "su geçirmez beton" yerine, daha ucuz olan "normal betonun" kullanıldığı ortaya çıktı. Kabul Heyeti, kullanılan normal beton nedeniyle barajın açılmasına izin vermedi. Yetkili firmanın ise sızıntıların olduğu noktalarda yama yapma derdine düştüğü belirtildi.