• Merkez Bankası, yılın ilk ayında da değişikliğe gitmeyerek faiz oranının yüzde 9 olarak açıkladı. Ekonomist Ahmet Şahinöz, söz konusu durumun sürdürülemez olduğunu söyledi.

Merkez Bankası, yılın ilk ayında da değişikliğe gitmeyerek faiz oranının yüzde 9 olarak açıkladı. Ekonomist Ahmet Şahinöz, söz konusu durumun sürdürülemez olduğunu söyledi.

MA'dan Yüsra Batıhan'a konuşan Şahinöz, faizlerin gerçeklerden uzak şekilde çok düşük düzeylerde tutulması sonucunda Merkez Bankası’nın makro ekonomik dengeleri etkileme fonksiyonunun sona erdiğini belirtti. Şahinöz, “Merkez Bankası'nın politika faizi ile gerçek ekonomik faaliyetler arasındaki ilişki kopmuş, politika faizi belirleme işlevi yitirilmiştir. Resmi faizi yüzde 9’da tutarsanız, o faizin piyasa faizlerinin üzerindeki etkisi de ortadan kalkar. Nitekim öyle oldu. Bugün piyasa faizleri, politika faizinden çok farklıdır. Piyasa faizleri Türkiye'deki para arz ve talebine göre, sermaye stoklarına ve ona bağlı talebe göre oluşmaktadır” dedi.

Piyasaya döviz pompalıyor

Piyasa mekanizmasının işlediği koşullarda Merkez Bankası’nın faizi yüzde 9’da sabit tutmasının dövizi etkileyebileceğini belirten Şahinöz, dolar kuruna yönelik politikalara ilişkin şunları söyledi: “Merkez Bankası döviz kurlarının yükselmesini engellemek için piyasaya sürekli olarak döviz arz ediyor. Bunu arka kapıdan, yani kamu bankaları aracılığıyla yapıyor. Piyasaya döviz pompalamasının sonucunda döviz kurlarındaki artış frenleniyor. Yine döviz kurlarındaki artışı engellemek için Kur Korumalı Mevduat sistemini devreye sokuyor. Bunun bir yıllık maliyeti, 170 milyar lira olmuştur. Bunu da vatandaş ödüyor. Bu para ise dövizi olanlara, parası olanlara gidiyor. Hükümet bu politikalar sonucunda gelir dengesizliği yaratmış oluyor.”

Günü kurtarmaya çalışıyor

Söz konusu politikaların sürdürülebilir olmadığını dile getiren Şahinöz, iktidarın bunun farkında olmasına rağmen seçimlere kadar sürdürmeye çalıştığını belirtti. Bu durumun günü kurtarmaya yönelik politika olduğunu ifade eden Şahinöz, şunları ekledi: “Ekonomik çarklar dönsün, ekonomide canlılık olsun diye enflasyon yükselmesini, Türkiye'nin cari açığının büyümesini, açlık sınırının iki katına çıkmasını umursamıyor. Böyle düşündüğü için de Merkez Bankası'nın faizlerini düşürmeyeceğini, değiştirmeyeceğini tahmin ediyorduk. Ancak seçimlerden sonra gelecek yeni hükümetin bu politikalardan vazgeçmesi gerekiyor.” ANKARA

 

*****

Kapanan şirket sayısı fırladı

Kapanan şirket sayısı, Aralık'ta bir önceki aya göre yüzde 177,3; kooperatif sayısı yüzde 218,8 ve gerçek kişi ticari işletme sayısı yüzde 41,3 artış gösterdi.

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), Aralık 2022 ve geçen yıla ilişkin kurulan-kapanan şirket istatistiklerini açıkladı. Kapanan şirket sayısı yüzde 42,8 yükselişle 23 bin 170'e yükseldi. Buna göre, Aralık 2022'de kapanan şirket sayısı yüzde 20,1 yükselişle 4 bin 569'a çıktı.

Yıllık bazda değerlendirildiğinde, kapanan şirket sayısı ise yüzde 42,8 yükselişle 16 bin 222'den 23 bin 170'e yükseldi.

Aralık'ta kapanan şirket sayısı yüzde 177,3; kooperatif sayısı yüzde 218,8 ve gerçek kişi ticari işletme sayısı yüzde 41,3 artış gösterdi.

Geçen ay kapanan şirket ve kooperatiflerden bin 559'unun toptan ve perakende ticaret, motorlu taşıtların ve motosikletlerin onarımı, 713'ünün inşaat, 631'inin imalat sektöründe olduğu kayıtlara geçti. Bu dönemde kapanan gerçek kişi ticari işletmelerinin bin 381'inin toptan ve perakende ticaret, motorlu taşıtların ve motosikletlerin onarımı, 518'inin inşaat, 370'inin imalat sektöründe faaliyet gösterdiği belirlendi. ANKARA

 

*****

Tarımsal girdi enflasyonu, yüzde 121 yükseldi

Tarımsal girdi enflasyonu, Kasım'da aylık bazda yüzde 2,38; yıllık bazda ise yüzde 121,49 yükseldi.

TÜİK, Kasım ayı tarımsal girdi fiyat endeksi (Tarım-GFE) verilerini yayımladı. Tarım-GFE, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 101,69; 12 aylık ortalamalara göre yüzde 112,41 yükseldi. 

Tarım-GFE, Kasım'da bir önceki aya göre yüzde 2,38; Kasım 2021'e göre ise yüzde 121,49 yükseldi. Tarımsal girdi enflasyonu, Ekim'de yıllık bazda yüzde 134,76 seviyesindeydi.

Yıllık Tarım-GFE'ye göre; yıllık artışın yüksek olduğu alt gruplar sırasıyla, yüzde 172,05 ile enerji ve yağlar ve yüzde 151,15 ile bina bakım masrafları oldu. ANKARA

 

*****

Dolar/TL rekor kırdı

Dolar/TL, güne yatay seyirle başlamasının ardından 18,81 seviyesini görerek tarihi rekorunu kırdı.

TL'nin değer kaybı sürüyor. Önceki gün en düşük 18,7560 ve en yüksek 18,8060 seviyelerini gören dolar/TL, günü 18,7905'ten tamamlamıştı. Dolar/TL, dün ise güne yatay başlamasının ardından saat 11.00 itibarıyla önceki kapanışının hemen üzerinde 18,8000'den işlem gördü. Aynı dakikalarda Euro/TL yüzde 0,1 artışla 20,3720'den, sterlin/TL de yüzde 0,1 düşüşle 23,2450'den satıldı.