• Uzmanlar, dünya içme suyu talebinin 2030 yılı itibariyle arzı yüzde 40 aşacağı uyarısında bulunuyor.

SERAP GÜNEŞ

Samuel Taylor Coleridge "The Rime of the Ancient Mariner" şiirini ilk kez 1798'de yayınladı, ancak dünyada tatlı su tükenirken, "Su, su, her yerde, / İçecek bir damla bile yok," dizeleri tam da bugün için yazılmış gibi.

Down to Earth'ün haberine göre, 77. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu Başkanı Csaba Kőrösi, yaklaşan BM Su Konferansı ile ilgili bir basın toplantısında yaptığı açıklamada, küresel tatlı su talebinin 2030 yılına kadar arzı yüzde 40 oranında aşacağının tahmin edildiğini belirterek, bugün gezegenin benzeri görülmemiş bir su kriziyle karşı karşıya olduğunu söyledi.

Suyu kötü kullanıyoruz

"Bilimsel kanıtlar bir su kriziyle karşı karşıya olduğumuzu gösteriyor. Suyu kötü kullanıyoruz, suyu kirletiyoruz ve iklime yaptıklarımızla tüm küresel hidrolojik döngüyü değiştiriyoruz. Bu üçlü bir kriz" diyen Potsdam İklim Araştırmaları Enstitüsü Direktörü ve Küresel Su Ekonomisi Komisyonu (GCEW) eşbaşkanı Johan Rockstrom, The Guardian'a verdiği demeçte şunları söyledi:

"Sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmak için ülkeler ve paydaşların gönüllü taahhütlerini içeren Su Eylem Gündemi'nin 22-24 Mart tarihleri arasında New York'ta düzenlenecek olan BM konferansında kabul edilmesi bekleniyor."

Atılması gereken acil adımlar

GCEW tarafından yayınlanan "Akıntıyı tersine çevirmek: Kolektif eylem çağrısı’’ başlıklı rapor, yaklaşan su krizini durdurmak için insanların birlikte atması gereken acil adımları ortaya koyuyor. GCEW tarafından yapılan basın açıklamasında, komisyonun, dünyanın bu adımları atmaması halinde BM'nin Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri ve genel olarak iklim eyleminin başarısız olacağını söylediği belirtiliyor.

Madencilik tehdit ediyor

Rapora göre, hükümetlerin, suyun çıkarılması ve aşırı kullanımı için tarımsal sübvansiyonlar sağlamayı durdurması gerekiyor. Madencilik ve imalat gibi ağır sanayinin pervasız ve savurgan faaliyetlerine de son verilmeli.

Raporun yazarları, suyun ülkeler tarafından ortak bir mal olarak yönetilmeye başlanması gerektiğine işaret ediyor; zira çoğu ülke bu temel kaynak için birbirine bağımlı ve suyun kirlenmesi ve aşırı kullanımı dünyanın su kaynaklarını tehdit ediyor.

Raporun yazarlarından GCEW eş başkanı Mariana Mazzucato, "Çok daha proaktif ve iddialı bir ortak fayda yaklaşımına ihtiyacımız var. Adalet ve hakkaniyeti bu işin merkezine koymalıyız, bu sadece teknolojik ya da finansal bir sorun değil" diyor.

Savunmasız nüfuslar için temiz su

GCEW raporu, gezegenin su döngüsünün ortak bir mal olarak yönetilmesi, suyun düşük fiyatlandırılmasının durdurulması, tarım ve su için 700 milyar dolarlık sübvansiyonun aşamalı olarak kaldırılması ve Adil Su Ortaklıklarının kurulması yoluyla düşük ve orta gelirli ülkelerde su sürdürülebilirliği, erişimi ve dayanıklılığına yatırım yapılmasının sağlanması da dahil olmak üzere yedi önemli tavsiyede bulunuyor.

Raporda, tüm savunmasız nüfuslar için temiz ve yeterli suyun yanı sıra sulak alanların, tükenmiş yeraltı suyu kaynaklarının ve diğer tatlı su sistemlerinin restorasyonuna da öncelik verilmesi gerektiği belirtiliyor.

GCEW eşbaşkanı Johan Rockstrom, "Suyu düzeltmediğimiz sürece tarım devrimi olmayacak. Karşılaştığımız tüm bu zorlukların arkasında her zaman su var ve hiç su hakkında konuşmuyoruz" diyor.

Kökten değişiklik yapmalıyız

Önümüzdeki hafta yapılacak BM Su Konferansı, 1977'deki ilk su zirvesinden bu yana hükümetler arası örgütün su meselesini tartışmak üzere ilk kez bir araya gelişi olacak. Hollanda'nın uluslararası su işlerinden sorumlu özel temsilcisi Henk Ovink ise yaptığı açıklamada, "İklim krizimizi, biyoçeşitlilik krizimizi ve gıda, enerji ve sağlıkla ilgili diğer küresel zorlukları çözme umudumuz varsa, suya değer verme ve suyu yönetme yaklaşımımızı kökten değiştirmemiz gerekiyor" dedi. "Bu, insanların, mahsullerin ve çevrenin ihtiyaç duyduğu suya sahip olmaya devam etmesini sağlamak üzere suyu küresel eylemin merkezine yerleştirmek için elimizdeki en iyi fırsat."

* Her yıl 1 milyon kişi temiz suya ulaşamadığı için hayatını kaybediyor.

* Her 2 dakikada bir çocuk kirli sulardan bulaşan hastalıklardan dolayını yaşamını yitiriyor.

 

*****

43 bin kişi kuraklıktan öldü

Dünya Sağlık Örgütü’nün hazırladığı yeni bir rapora göre Somali'de 2022 yılında, yarısı çocuk yaklaşık 43 bin kişinin kuraklık nedeniyle hayatını kaybetmiş olabileceği bildirildi. Ölenlerin yarısının beş yaş altındaki çocuklar olduğu belirtilen raporda, 2023'te durumun daha kötü olabileceği öngörülüyor.