Hatice ananın Dêrsim’e ağıdı

• On binlerce insanın katledildiği, sürgün edildiği ve kız çocuklarının ailelerinden koparıldığı Dêrsim Katliamı’nın sesi Hatice Taybara’nın ağıtlarında yükseliyor.

Tarihe “Roza şaye – Kara gün” olarak geçen Dêrsim Katliamı, 4 Mayıs 1937’de Bakanlar Kurulu’nun “Tunceli Tenkil Harekâtı” kararının ardından başladı. Resmî rakamlara göre 1937’de bin 737, 1938’de 6 bin 868 kişi katledildi. Ancak tarihçiler ve tanıklar, aralarında çocuk, yaşlı, kadınların da bulunduğu 70 bine yakın insanın öldürüldüğünü, on binlercesinin sürgün edildiğini, ailelerinden alınan kız çocuklarının ise askerlere verildiğini belirtiyor.

Dêrsim coğrafyasında yaşanan acılar tarihin her döneminde ağıtlara dönüşür. Her taşın, her suyun başında bir ağıt yükselir. Yitirilenlerin hatırlanması, bir daha aynı acıların yaşanmaması, olaylardan ders çıkarılması, birlik olunması gibi vurgular ağıtçıların sesinden Dêrsim coğrafyasına yayılır.1937-38 tanıklarından Hatice Taybara, 90 yılı aşkın acısını Seyit Rıza’nın 1934’te pusuda öldürülen oğlu Baba üzerinden anlatıyor. Birlik olamamanın acıları büyüttüğünü vurgulayan Hatice Taybara’nın sesi, katliamın üzerinden geçen onca yıla rağmen hâlâ Dersim coğrafyasına yayılır. PİRHA / DÊRSİM